Lực lượng dân quân tự vệ huyện Hiệp Hòa: Những chặng đường vẻ vang

Huyện được giải phóng sớm nhất cả nước

Trước yêu cầu của tình hình cách mạng, ngày 25/2/1945, tại đình làng Vân Xuyên, xã Hoàng Vân, Đội tự vệ vũ trang bán thoát ly đầu tiên của Hiệp Hòa được thành lập, gồm 11 đồng chí, do đồng chí Lê Văn Đoan (tức Thu) làm đội trưởng. Đồng chí Nguyễn Văn Quang (tức Nguyễn Thanh Quất) làm đội phó. Ngay sau ngày thành lập, đầu tháng 3/1945, với lối đánh mưu trí, táo bạo, bất ngờ, đội tự vệ đã dũng cảm chiến đấu đánh đuổi bọn lính ở đồn Trị Cụ, khiến tên chỉ huy bị thương cùng toán lính rút chạy.

Lực lượng dân quân xã Ngọc Sơn huấn luyện bắn súng tiểu liên AK.

Trận đánh gây thanh thế lớn cổ vũ các đội tự vệ và quần chúng trong huyện hăng hái tiến lên. Chỉ sau hơn 3 tháng thành lập, đội tự vệ cùng với Nhân dân trong huyện dưới sự lãnh đạo của Ban cán sự đảng tỉnh đã tiến hành cướp chính quyền, thành lập chính quyền cách mạng tại huyện lỵ Hiệp Hòa. Sự kiện này đánh dấu bước ngoặt trong chặng đường đấu tranh cách mạng của Đảng và Nhân dân ta, đưa Hiệp Hòa thành huyện được giải phóng sớm nhất cả nước, trước 79 ngày tổng khởi nghĩa.

Từ một đội tự vệ bán thoát ly, lực lượng vũ trang huyện nhanh chóng phát triển về tổ chức, biên chế, vũ khí trang bị từ huyện xuống đến xã. Trên nền tảng của cuộc chiến tranh nhân dân, lực lượng vũ trang huyện Hiệp Hòa đã sáng tạo ra nhiều cách đánh địch như phục kích, phá hoại giao thông, tiến công đồn bốt, cứ điểm, tháp canh và tổ chức trận đánh. Phối hợp cùng Nhân dân các huyện trên địa bàn tỉnh lập nên những chiến công vang dội, làm phá sản chiến lược đánh nhanh, thắng nhanh của thực dân Pháp, bảo vệ chính quyền cách mạng non trẻ và góp phần cùng cả nước làm nên chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ.

Trong kháng chiến chống Mỹ và bảo vệ biên giới, lực lượng vũ trang huyện Hiệp Hòa đã tham gia củng cố hậu phương, chi viện cho tiền tuyến. Hàng nghìn dân quân tự vệ, thanh niên xung phong của huyện có mặt tại vùng biên giới, đóng góp hơn 20 nghìn ngày công vận chuyển lương thực, thực phẩm, xây dựng công trình phòng thủ, cùng quân, dân cả nước bảo vệ vững chắc Tổ quốc và làm tròn nhiệm vụ quốc tế cao cả.

Trong thời kỳ đổi mới, lực lượng vũ trang huyện tích cực xây dựng khu vực phòng thủ, thế trận lòng dân vững chắc. Phối hợp với các lực lượng xử lý có hiệu quả các tình huống quốc phòng an ninh, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội để địa phương phát triển nhanh, toàn diện.

Nâng chất lượng huấn luyện

Kế thừa truyền thống, thời gian qua, cùng với việc thực hiện tốt nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương, huyện Hiệp Hòa chú trọng xây dựng lực lượng dân quân tự vệ vững mạnh, rộng khắp. Thực tế tại xã Ngọc Sơn, những ngày này, Trung đội dân quân cơ động đang tích cực huấn luyện sẵn sàng chiến đấu với nội dung bảo vệ mục tiêu khi có bạo loạn. Ngay khi nhận lệnh cấp trên, đồng chí Trung đội trưởng nhanh chóng chỉ huy Trung đội cơ động chiếm lĩnh triển khai bố trí lực lượng, vật cản.

Khi lực lượng bạo loạn đột nhập một phần mục tiêu, các chiến sĩ dân quân nhanh chóng dựa vào địa hình, địa vật có lợi bảo vệ vững chắc các khu vực còn lại. Đồng thời dùng vũ khí, trang bị tấn công những tên cầm đầu, những tên có vũ khí, buộc chúng bỏ chạy ra khỏi mục tiêu bảo vệ. Cùng đó, thực hiện giải thoát con tin, khôi phục lại mục tiêu. Vừa hoàn thành nội dung huấn luyện, chiến sĩ Đào Văn Uyên chia sẻ: "Các nội dung huấn luyện đều khó, vất vả, nhất là tình huống dùng lá chắn bảo vệ mục tiêu khi các đối tượng dùng vũ khí thô sơ tấn công. Tuy nhiên, được các cán bộ, giáo viên hướng dẫn tận tình, uốn nắn từng động tác nên đến nay tôi có thể tự tin thực hiện tốt các động tác”.

Cùng với xã Ngọc Sơn, các cơ quan, đơn vị trong huyện đều tổ chức huấn luyện lực lượng dân quân tự vệ với phương châm “cơ bản, thiết thực, chất lượng”, kết quả hằng năm đạt khá, quân số tham gia huấn luyện thường xuyên đạt trên 98%. Số lượng, chất lượng nguồn được bảo đảm với gần 3 nghìn dân quân tự vệ, chiếm 1,1% dân số. Số lượng đảng viên trong dân quân tự vệ không ngừng tăng, hiện chiếm 23,1%.

Theo Thượng tá Triệu Văn Thắng, Chính trị viên Ban Chỉ huy quân sự huyện Hiệp Hòa, cùng với hoàn thành tốt nhiệm vụ huấn luyện, lực lượng dân quân tự vệ tích cực tham gia phòng, chống và khắc phục hậu quả thiên tai dịch bệnh. Trong cơn bão số 3 năm 2024, hàng nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ dân quân đã tham gia đắp đê ngăn lũ, di dời tài sản, đưa người dân đến nơi an toàn.

Trải qua 80 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành, cùng với cả nước và tỉnh Bắc Giang, lực lượng dân quân tự vệ huyện Hiệp Hòa luôn trung thành với Tổ quốc, chiến đấu kiên cường, hăng say lao động, học tập, sáng tạo, lập nhiều chiến công. Qua đó góp phần cùng Đảng bộ, chính quyền, lực lượng vũ trang và Nhân dân huyện Hiệp Hòa đạt nhiều thành tích xuất sắc. Đảng bộ, chính quyền, lực lượng vũ trang và Nhân dân huyện Hiệp Hòa được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân (năm 1999), tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất (năm 2022). Ban Chỉ huy quân sự huyện 5 năm liên tục (2020-2024) được Bộ Tư lệnh Quân khu 1 tặng danh hiệu Đơn vị quyết thắng và Cờ thi đua, được Bộ Quốc phòng và UBND tỉnh, UBND huyện tặng nhiều Bằng khen, Giấy khen.

Bài, ảnh: Trung Anh.