Luật sửa 8 luật hướng đến đổi mới thủ tục đầu tư, kinh doanh

Chiều 6/6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến vào báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Luật Hải quan; Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Luật Đầu tư; Luật Đầu tư công; Luật Quản lý, sử dụng tài sản công. Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quốc Phương đã trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật.

Ông Trần Quốc Phương cho biết: Chính phủ đã phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Kinh tế của Quốc hội và các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan để hoàn thiện nội dung tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo luật.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quốc Phương

Theo đó, tiếp thu ý kiến thẩm tra và góp ý của đại biểu Quốc hội, Chính phủ đã nghiên cứu, đánh giá và đề xuất bổ sung một điều mới trong dự thảo để sửa đổi, bổ sung Luật Thuế giá trị gia tăng.

Như vậy tên gọi và phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật là “Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu; Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Luật Hải quan; Luật Thuế giá trị gia tăng; Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Luật Đầu tư; Luật Đầu tư công; và Luật Quản lý, sử dụng tài sản công” (Luật sửa 8 luật).

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính phát biểu góp ý và dự thảo luật. Ảnh: Phạm Thắng

Giao Bộ Y tế kiểm soát giá trần các dịch vụ, sản phẩm y tế

Đáng chú ý, về sửa đổi, bổ sung Luật Đấu thầu, Chính phủ đã tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội và Ủy ban Kinh tế để chỉnh lý theo hướng: Mọi hoạt động lựa chọn nhà thầu có sử dụng vốn ngân sách nhà nước, không phân biệt loại hình doanh nghiệp, đều phải tuân thủ quy định của Luật Đấu thầu.

Đối với hoạt động không sử dụng vốn ngân sách, doanh nghiệp nhà nước được quyền tự quyết định lựa chọn nhà thầu, nhưng phải đảm bảo nguyên tắc công khai, minh bạch, hiệu quả và có trách nhiệm giải trình.

Dự thảo Luật quy định, chỉ các đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư (Nhóm 1), cùng với đơn vị tự bảo đảm chi thường xuyên (Nhóm 2), mới được tự quyết định các hoạt động mua sắm không sử dụng ngân sách nhà nước.

“Riêng các đơn vị tự bảo đảm một phần chi thường xuyên (Nhóm 3) vẫn phải thực hiện theo quy định của Luật Đấu thầu, kể cả khi sử dụng nguồn thu hợp pháp của đơn vị” - ông Trần Quốc Phương cho hay.

Quy định này được xây dựng trên cơ sở phù hợp với thẩm quyền quyết định tiêu chuẩn, định mức tài sản công theo quy định pháp luật, đồng thời tạo động lực để các đơn vị tăng cường năng lực tài chính, phấn đấu nâng hạng lên Nhóm 1 hoặc Nhóm 2.

Theo ông Trần Quốc Phương, tiếp thu ý kiến của Ủy ban Kinh tế và đại biểu Quốc hội, Nghị định sẽ giao Bộ Y tế kiểm soát giá trần đối với các dịch vụ, sản phẩm y tế thuộc phạm vi chi trả của Quỹ Bảo hiểm y tế.

Đồng thời, yêu cầu các cơ sở y tế công khai thông tin mua sắm thuốc, vật tư, thiết bị y tế trên hệ thống điện tử nhằm tăng cường tính minh bạch, giám sát xã hội và bảo đảm quyền lợi người bệnh cũng như khả năng cân đối Quỹ.

Về lựa chọn hình thức nhà thầu, Chính phủ đã tiếp thu và hoàn thiện quy định theo hướng tăng cường phân quyền, trao quyền chủ động hơn cho chủ đầu tư cũng như mở rộng thêm các trường hợp áp dụng chỉ định thầu, đặt hàng, đấu thầu hạn chế... nhằm bảo đảm tính linh hoạt trong triển khai.

Hoàn thiện cơ chế chia sẻ rủi ro, tháo gỡ vướng mắc trong các dự án PPP và BOT

Về sửa đổi Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (Luật PPP): Tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội và Ủy ban Kinh tế, cơ quan chủ trì soạn thảo đã chỉnh lý dự thảo luật tại Điều 51 và Điều 82, trong đó quy định khung tỷ lệ chia sẻ phần tăng, giảm doanh thu. Cụ thể, mức chia sẻ phần giảm doanh thu được đề xuất trong khoảng 75 - 90%, còn phần tăng doanh thu là 110 -125%.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu tại phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

“Việc quy định theo khung này sẽ tạo cơ sở để cơ quan có thẩm quyền quyết định cụ thể trong quá trình lập dự án và đàm phán với nhà đầu tư, bảo đảm tính linh hoạt”- ông Trần Quốc Phương nhấn mạnh.

Riêng với các dự án PPP trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, dự thảo không yêu cầu nhà đầu tư chia sẻ phần tăng doanh thu trong 3 năm đầu vận hành.

Ngược lại, nếu doanh thu thực tế thấp hơn phương án tài chính trong cùng giai đoạn, Nhà nước có thể chia sẻ tới 100% phần chênh lệch giảm.

Theo ông Trần Quốc Phương, đây được xem là chính sách khuyến khích vượt trội nhằm thúc đẩy thu hút đầu tư công tư trong lĩnh vực đặc thù, cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW.

Về xử lý vướng mắc giảm doanh thu tại các dự án BOT ký trước năm 2021, đối với các hợp đồng BOT trong lĩnh vực đường bộ được ký kết trước ngày 1/1/2021, thời điểm Luật PPP có hiệu lực thì việc bổ sung quy định về cơ chế chia sẻ rủi ro là cần thiết để bảo đảm xử lý đồng bộ và dứt điểm các vướng mắc hiện nay.

Theo báo cáo, có 11 dự án BOT giao thông bị sụt giảm doanh thu, trong đó phần lớn nguyên nhân là do yếu tố khách quan hoặc do lỗi của cơ quan nhà nước, chứ không phải của nhà đầu tư.

Trên cơ sở luật, Chính phủ sẽ quy định chi tiết phương pháp xác định tỷ lệ chia sẻ, trình tự và thủ tục thực hiện, bảo đảm nguyên tắc công bằng, minh bạch, không làm tăng giá dịch vụ công hoặc thời gian thu phí, đồng thời hài hòa lợi ích giữa người dân, doanh nghiệp và Nhà nước.

Ngoài ra, về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hải quan, tiếp thu ý kiến của Ủy ban Kinh tế và Tài chính, để đảm bảo thống nhất trong hệ thống pháp luật về thuế giá trị gia tăng, Chính phủ bỏ quy định về thuế giá trị gia tăng ra khỏi nội dung tại Điều 47a dự thảo Luật Hải quan và bổ sung nội dung sửa đổi Luật Thuế giá trị gia tăng tại dự thảo Luật.

Hướng tới thuận lợi hóa môi trường kinh doanh

Liên quan đến sửa đổi, bổ sung Luật Thuế giá trị gia tăng, trên cơ sở tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, Chính phủ đề xuất bổ sung một điều mới vào dự thảo Luật nhằm sửa đổi, bổ sung điểm a khoản 1 Điều 9 của Luật Thuế giá trị gia tăng. Theo đó, bổ sung nội dung: “Hàng hóa xuất khẩu bao gồm cả hàng hóa xuất khẩu tại chỗ” - cụ thể là hàng hóa từ nội địa Việt Nam bán cho tổ chức trong khu phi thuế quan và được tiêu dùng tại đó phục vụ hoạt động sản xuất xuất khẩu.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định phát biểu tại phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Đồng thời, Chính phủ thống nhất không quy định nội dung liên quan đến nhiệm vụ chuẩn bị giải phóng mặt bằng trong Luật Đầu tư công. Thay vào đó, Chính phủ sẽ tiếp tục nghiên cứu, đề xuất sửa đổi Luật Đất đai và các văn bản pháp luật liên quan để thúc đẩy công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, nhằm tháo gỡ điểm nghẽn trong quá trình triển khai các dự án đầu tư công.

Thu Hường