Luật chỉ quy định những vấn đề khung là định hướng đúng đắn và phù hợp với thông lệ quốc tế
Ngày 4/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2024, dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2025. Đề cập đến vấn đề đổi mới hoạt động lập pháp theo hướng luật chỉ quy định những vấn đề khung, đại biểu Vũ Thị Lưu Mai (Đoàn ĐBQH TP Hà Nội) cho rằng, đây là định hướng đúng đắn và phù hợp với thông lệ quốc tế.
Theo đó, đại biểu Vũ Thị Lưu Mai kiến nghị, cần thể chế hóa kịp thời định hướng này để tạo căn cứ cho việc tổ chức thực hiện theo đúng nguyên tắc nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, đồng thời rà soát những văn bản liên quan để có điều chỉnh phù hợp.
Về trách nhiệm ban hành văn bản hướng dẫn, đại biểu nêu rõ, theo quy định hiện hành, văn bản hướng dẫn phải được ban hành đồng thời, có hiệu lực đồng thời với văn bản luật.
Tuy nhiên, theo nhận định trong báo cáo của Chính phủ trình tại kỳ họp này, việc ban hành văn bản chi tiết còn hạn chế, tình trạng chậm ban hành chưa được khắc phục. Năm 2024, số văn bản còn nợ chiếm 13,94%, 51 văn bản không có hiệu lực đồng thời, 18 văn bản hướng dẫn chưa được ban hành.
Đại biểu cho rằng, tới đây, khi đổi mới hoạt động lập pháp theo hướng luật chỉ quy định những vấn đề mang tính nguyên tắc thì trách nhiệm xây dựng pháp luật sẽ đặt lên vai Chính phủ nhiều hơn, số lượng văn bản hướng dẫn sẽ tăng lên rất nhanh và tính chất cũng phức tạp hơn, vì không chỉ đơn thuần là hướng dẫn.
Do vậy, đại biểu kiến nghị cần đề cao hơn nữa trách nhiệm cá nhân trong việc ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, bảo đảm tiến độ đề ra cũng như chất lượng văn bản. Trong đó, cần đề cao tính khách quan, tránh lợi ích cục bộ và cần thực hiện nghiêm Quy định 178 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực trong ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Đại biểu Vũ Thị Lưu Mai cũng kiến nghị Chính phủ tiếp tục chỉ đạo rà soát, nhận diện chính xác, đầy đủ những điểm nghẽn để xử lý kịp thời, đồng thời cũng nhận diện chính xác những hạn chế do tổ chức thực hiện.
Đối với yêu cầu "đúng vai thuộc bài", đại biểu bày tỏ tán thành với quan điểm của Tổng Bí thư Tô Lâm và cho rằng đây là chỉ đạo hết sức đúng đắn. Đúng vai nghĩa là không nhầm vai, không lấn sân nhưng đồng thời cũng không bỏ vai, cần thực hiện đúng trách nhiệm Hiến pháp đã quy định, làm trọn bổn phận Đảng đã trao và Nhân dân gửi gắm.
Đại biểu đề nghị cần rà soát các quy định của pháp luật liên quan về tổ chức bộ máy, trong đó có Luật Tổ chức Quốc hội và các quy định liên quan khác để xác định cụ thể phạm vi ranh giới trách nhiệm, quyền hạn để có căn cứ pháp lý thực hiện đúng yêu cầu đúng vai.
"Và khi đã đúng vai thì nhất định phải thuộc bài. Vì nếu như đúng vai mà không thuộc bài thì nhất định sẽ tạo ra những sản phẩm kém chất lượng" - đại biểu Vũ Thị Lưu Mai nhấn mạnh.