Long An lên kế hoạch đối phó xâm nhập mặn mùa khô

Mùa khô năm 2025, tình trạng thiếu nước sinh hoạt tiếp tục là vấn đề cấp bách đối với cư dân vùng hạ của tỉnh Long An, đặc biệt tại các huyện Cần Giuộc, Cần Đước và một phần Tân Trụ.

Với hơn 10.000 hộ dân chịu ảnh hưởng bởi hạn hán và xâm nhập mặn, tỉnh Long An đang gấp rút triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm đảm bảo nguồn nước sạch cho người dân.

Hàng loạt công trình cấp nước, nâng cấp hệ thống đường ống và mở rộng nhà máy nước đang được đẩy mạnh với mục tiêu giải quyết dứt điểm tình trạng khan hiếm nước sinh hoạt.

Nguy cơ hạn hán, xâm nhập mặn lan rộng

Theo dữ liệu từ Đài Khí tượng Thủy văn Long An, độ mặn tại các sông Vàm Cỏ, Rạch Cát dự kiến cao hơn mức trung bình. Một số khu vực như huyện Cần Đước, Cần Giuộc, Tân Trụ có nguy cơ thiếu nước sinh hoạt nghiêm trọng với hơn 10.000 hộ dân bị ảnh hưởng.

Trong sản xuất, khoảng 23.669 ha diện tích cây trồng có thể chịu tác động, bao gồm lúa Đông Xuân, cây ăn trái và rau màu.

Hạn hán, xâm nhập mặn năm 2024 đã ảnh hưởng rất lớn đến vùng hạ tỉnh Long An. Ảnh: HD

Không chỉ ảnh hưởng đến nguồn nước tưới tiêu và sinh hoạt, hạn hán và xâm nhập mặn còn tác động đến hệ sinh thái tự nhiên, làm suy giảm chất lượng đất đai và ảnh hưởng đến hoạt động nuôi trồng thủy sản.

Đặc biệt, khu vực ven biển và các vùng hạ lưu sông Vàm Cỏ đang ghi nhận mức độ nhiễm mặn ngày càng sâu hơn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp bền vững.

Mùa khô năm 2024 đã để lại những hệ lụy nghiêm trọng khi hàng ngàn hộ dân tại Cần Giuộc, Cần Đước và một phần Tân Trụ phải chật vật tìm kiếm nguồn nước sạch.

Theo báo cáo của UBND huyện Cần Giuộc, có khoảng 6.150 hộ tại 5 xã của huyện rơi vào cảnh thiếu nước, với tổng nhu cầu hỗ trợ nước sạch lên tới 520m3/ngày. Một số khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất bao gồm xã Phước Vĩnh Đông, Phước Vĩnh Tây, Tân Tập, Đông Thạnh và Phước Lại.

Tình trạng xâm nhập mặn khiến nhiều dân thiếu nước sinh hoạt năm 2024. Ảnh: HUỲNH DU

Những năm qua, do tác động của biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn ngày càng sâu và kéo dài khiến nguồn nước sinh hoạt trở nên khan hiếm. Ông Nguyễn Văn Hải (xã Tân Tập, Huyện Cần Giuộc) chia sẻ: "Gia đình tôi sống ở đây hơn 40 năm, mùa xâm nhập mặn năm 2024 chúng tôi phải sống trong cảnh thiếu nước ngọt trầm trọng. Cứ 4 ngày mới canh lấy được khoảng 1m3 nước ngọt từ hệ thống ống của 2 đơn vị cung cấp để sử dụng, có lúc phải thức dậy lúc 1-2 giờ sáng để lấy nước mà vẫn không đủ cho sinh hoạt hàng ngày."

Các giải pháp cấp nước của Long An

Năm nay để ứng phó từ sớm, Long An tập trung thực hiện các biện pháp phòng chống theo phương châm bốn tại chỗ và ba sẵn sàng. Các biện pháp công trình bao gồm xây dựng hệ thống cống, đập ngăn mặn, trạm bơm và kênh mương trữ nước. Đặc biệt, dự án nâng cấp công suất nhà máy nước Nhị Thành từ 60.000m3/ngày đêm lên 120.000m3/ngày đêm, dự kiến sẽ hoàn thành vào tháng 6.

Ngoài ra, các tuyến ống cấp nước sạch cũng đang được mở rộng với tổng chiều dài 34,8km từ nhà máy về các khu vực bị ảnh hưởng nặng.

Hệ thống đường ống được thi công trên Quốc lộ 1 để đưa nước về vùng hạ. Ảnh: HUỲNH DU

Bên cạnh đó, Công ty CP Nước Biwase – Long An cam kết cung cấp 8.000m3/ngày đêm cho huyện Cần Giuộc, đồng thời điều áp để dồn nước về các khu vực khan hiếm. Công ty CP Cấp nước Nhà Bè cũng lên kế hoạch bổ sung 500m3/ngày đêm cho xã Phước Lại.

Dù đã có nhiều giải pháp được triển khai nhưng thực tế cho thấy việc cấp nước vẫn gặp nhiều khó khăn. Một trong những trở ngại lớn nhất là việc cấp phép khai thác nước sạch chưa kịp thời. Hiện tại, Biwase – Long An gặp khó khăn khi chưa được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp quyền khai thác nước với công suất 80.000m3/ngày đêm. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến kế hoạch cung cấp nước trong mùa khô 2025.

Để giải quyết vấn đề này, Sở Xây dựng Long An đã đề xuất UBND tỉnh chỉ đạo tăng công suất khai thác nước thô thêm 70.000m3/ngày đêm, đảm bảo cấp nước ổn định cho người dân.

Long An đầu tư mạnh để giải bài toán nước sạch cho người dân vùng hạ. Ảnh:HD

Chủ tịch UBND tỉnh Long An – Nguyễn Văn Út khẳng định việc ứng phó với hạn hán và xâm nhập mặn là nhiệm vụ trọng tâm, cần sự chung tay của cả hệ thống chính trị và người dân. Các sở, ban, ngành đã được giao nhiệm vụ cụ thể, đảm bảo cung cấp nước sinh hoạt và bảo vệ sản xuất trong mùa khô 2024-2025.

Song song với các biện pháp cấp bách, tỉnh Long An cũng đang kiến nghị Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương hỗ trợ kinh phí và kỹ thuật để triển khai các dự án công trình thủy lợi bền vững hơn trong tương lai. Mục tiêu không chỉ đối phó với mùa khô năm nay mà còn xây dựng nền tảng vững chắc giúp tỉnh thích ứng tốt hơn với tác động ngày càng lớn của biến đổi khí hậu.

Với sự chủ động và đồng bộ trong các giải pháp, Long An kỳ vọng sẽ giảm thiểu tối đa thiệt hại do hạn hán, thiếu nước và xâm nhập mặn, góp phần ổn định đời sống và sản xuất của người dân.

Huỳnh Du