Long An: Cải thiện môi trường đầu tư, hướng tới tăng trưởng xanh và phát triển bền vững
tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, hướng tới định hướng tăng trưởng xanh và phát triển bền vững, tiến đến tăng hạng, phấn đấu trong giai đoạn 2024 - 2025 tỉnh Long An đứng trong Top 10 trên bảng xếp hạng Chỉ số xanh cấp tỉnh (PGI) cả nước thời gian tới.
Vừa qua, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Minh Lâm đã ký ban hành kế hoạch triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp cải thiện, nâng cao PGI giai đoạn 2024 - 2025 trên địa bàn tỉnh Long An. Kế hoạch nêu rõ 4 giải pháp cụ thể cải thiện các chỉ số thành phần, nâng cao Chỉ số xanh cấp tỉnh, như sau:
Giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu
Triển khai đầu tư đồng bộ các công trình hạ tầng kỹ thuật tại các địa phương nhằm theo kịp tốc độ phát triển kinh tế, công nghiệp trên địa bàn; tập trung nguồn lực đầu tư vào các hạng mục, công trình tiêu thoát nước, chống ngập, chống sạt lở bờ sông, bờ kênh, giúp giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu, thay đổi dòng chảy gây ra sạt lở, sụt lún đất nhằm giảm thiểu tác hại của thiên tai và biến đổi khí hậu gây ảnh hưởng đến người dân và hoạt động của doanh nghiệp, góp phần ổn định đời sống, an sinh xã hội của người dân; chủ động xây dựng kế hoạch ứng phó thiên tai, biến đổi khí hậu, trong đó nhận định những kịch bản có thể xảy ra để kịp thời triển khai các giải pháp giảm nhẹ, khắc phục hậu quả khi xảy ra các hiện tượng thời tiết cực đoan.
Triển khai phát triển kết cấu hạ tầng giao thông theo quy hoạch của tỉnh, trong đó chú trọng phát triển kết cấu hạ tầng giao thông xanh, định hướng quy hoạch giao thông kết nối vùng với hệ thống trục đường tỉnh và các trung tâm logistics. Khi phát triển vận tải công cộng trên địa bàn tỉnh, chú trọng công tác đầu tư, thúc đẩy chuyển đổi sử dụng các loại phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, phương tiện thủy nội địa, sang sử dụng điện, năng lượng xanh; khuyến khích hoạt động đầu tư các bến xe, trạm dừng nghỉ, cảng - bến thủy nội địa xây dựng mới hoặc chuyển đổi theo tiêu chí xanh; nghiên cứu ứng dụng công nghệ số, chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo, giao thông thông minh trong quản lý, điều hành các lĩnh vực trong ngành Giao thông vận tải.
Chú trọng đến các công trình hạ tầng kỹ thuật (hệ thống thoát nước mưa, thoát nước thải, nước cấp, công trình xử lý nước thải, công trình thu gom xử lý chất thải rắn…) và mật độ cây xanh trong quá trình thẩm định, phê duyệt, trình phê duyệt quy hoạch.
Tăng cường công tác quan trắc môi trường, dự báo, cảnh báo về môi trường, triển khai có hiệu quả nhiệm vụ quan trắc chất lượng môi trường không khí, nước mặt, nước dưới đất trên địa bàn tỉnh, vận hành hiệu quả 6 trạm quan trắc tự động (gồm 3 trạm quan trắc tự động nước mặt tại 2 con sông Vàm Cỏ Đông và Vàm Cỏ Tây; 3 trạm quan trắc tự động không khí tại các huyện Đức Hòa, Bến Lức và Cần Giuộc) để thu thập, theo dõi, giám sát chất lượng môi trường tại những nơi chịu tác động mạnh mẽ của các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội để làm cơ sở đề xuất các biện pháp bảo vệ chất lượng nguồn nước các tuyến sông, duy trì bảo vệ không khí xung quanh. Đồng thời, cung cấp, thông tin các kết quả, dữ liệu quan trắc chất lượng môi trường không khí khi có dấu hiệu vượt chuẩn trên các phương tiện truyền thông để các tổ chức, doanh nghiệp và người dân được biết.
Khuyến khích các doanh nghiệp đang hoạt động, các chủ dự án đầu tư thuộc loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường áp dụng kỹ thuật hiện đại tốt nhất đối với ít nhất một hoạt động hoặc công đoạn sản xuất sớm hơn lộ trình quy định tại Luật Bảo vệ môi trường và các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành; khuyến khích doanh nghiệp đang hoạt động, chủ dự án đầu tư có mức lưu lượng xả bụi, khí thải công nghiệp lớn (tính theo lưu lượng hoặc công suất thiết kế của công trình, thiết bị xử lý bụi, khí thải công nghiệp) chuyển đổi công nghệ theo hướng hiện đại, tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo.
Tăng cường việc khai thác, sử dụng nước mặt thay cho khai thác, sử dụng nước dưới đất đáp ứng nhu cầu sử dụng nước cho sinh hoạt và sản xuất của người dân, đảm bảo nhu cầu cấp nước trong mùa khô, đặc biệt các huyện vùng hạ của tỉnh, đảm bảo sử dụng tiết kiệm nguồn tài nguyên nước.
Trong quá trình tiếp nhận đầu tư, kiên quyết không tiếp nhận các dự án có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, các ngành nghề thuộc loại hình có khả năng gây ô nhiễm môi trường cao.
Đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn môi trường tối thiểu
Long An cũng sẽ tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm soát các cơ sở có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao, phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường, trong quá trình kiểm tra lồng ghép hướng dẫn các quy định về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả theo thẩm quyền, lĩnh vực quản lý; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường; tiếp nhận và kịp thời xử lý các thông tin phản ánh, kiến nghị của tổ chức, cá nhân về ô nhiễm môi trường qua đường dây nóng.
Thường xuyên tiến hành kiểm tra, thanh tra, xử lý dứt điểm đối với các cơ sở chây ỳ, cố tình vi phạm. Tăng cường công tác kiểm tra, rà soát, hướng dẫn các đơn vị trong 2 Cụm công nghiệp chỉnh trang Đức Hòa Hạ và Đức Hòa Đông thực hiện đầy đủ các hồ sơ, thủ tục về đầu tư, đất đai, môi trường, xây dựng, phòng cháy chữa cháy theo đúng quy định pháp luật; trong quá trình hoạt động sản xuất, đảm bảo chất thải phát sinh từ các đơn vị trong 2 cụm công nghiệp được thu gom, xử lý theo quy định, không gây ô nhiễm môi trường cục bộ.
Tăng cường năng lực thu gom, xử lý chất thải rắn phát sinh trên địa bàn tỉnh; đẩy nhanh tiến độ thực hiện Kế hoạch triển khai thí điểm thực hiện “Chuyển đổi số Quản lý chất thải” trên địa bàn thành phố Tân An làm cơ sở triển khai nhân rộng.
Kêu gọi, thu hút đầu tư nhà máy xử lý chất thải rắn tại các vị trí quy hoạch đã được phê duyệt theo Quy hoạch tỉnh Long An thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 686/QĐ-TTg ngày 13/6/2023 để chủ động trong công tác xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn tỉnh.
Tận dụng và khai thác tối đa hiệu quả các công trình, mô hình thí điểm phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn và sản xuất phân compost (phân hữu cơ) chất lượng cao tại khu vực đô thị (Phường 3, thành phố Tân An) và khu vực nông thôn (xã Thái Trị, huyện Vĩnh Hưng) được Tổ chức WWF-Việt Nam tài trợ; nghiên cứu, triển khai nhân rộng mô hình tại các địa phương khác.
Tập trung nguồn lực đầu tư trang thiết bị, đề xuất các giải pháp triển khai có hiệu quả công tác phân loại chất thải tại nguồn, đảm bảo chậm nhất đến ngày 31/12/2024 việc phân loại chất thải tại nguồn được triển khai đồng bộ trên địa bàn toàn tỉnh theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020.
Tập trung nguồn lực, sử dụng nguồn ngân sách của tỉnh kết hợp với vận động, kêu gọi đầu tư để đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện dự án “Xây dựng hệ thống thoát nước và Nhà máy xử lý nước thải thành phố Tân An”; vận hành có hiệu quả hệ thống xử lý nước thải thị trấn Vĩnh Hưng.
Giám sát chặt chẽ hoạt động xả nước thải của các khu, cụm công nghiệp đang hoạt động trên địa bàn tỉnh; tăng cường giám sát hoạt động của các doanh nghiệp có lưu lượng xả khí thải, nước thải lớn ra môi trường; doanh nghiệp thuộc loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường; yêu cầu các đơn vị thuộc đối tượng phải lắp đặt hệ thống quan trắc nước thải, khí thải tự động liên tục, xây dựng, áp dụng hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001 và mua bảo hiểm trách nhiệm bồi thường thiệt hại do sự cố môi trường theo quy định.
Vai trò lãnh đạo của chính quyền tỉnh trong bảo vệ môi trường
Đẩy mạnh các hoạt động truyền thông, nâng cao nhận thức người dân và doanh nghiệp với cách thức truyền thông và thông điệp truyền tải phù hợp với mọi đối tượng cần tuyên truyền; hướng dẫn doanh nghiệp “xanh hóa” quy trình vận hành thông qua việc số hóa các công việc giấy tờ để giảm sử dụng giấy, sử dụng công nghệ tiết kiệm năng lượng, giảm tiêu thụ và sử dụng hiệu quả năng lượng trong các hoạt động của doanh nghiệp…
Tổ chức hội thảo tập huấn, phổ biến các quy định, chính sách của Luật Bảo vệ môi trường, các văn bản quy định chi tiết thi hành và công tác bảo vệ môi trường cho các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Triển khai có hiệu quả các kế hoạch phối hợp liên tịch về bảo vệ môi trường giai đoạn 2021-2025 giữa ngành Tài nguyên và Môi trường với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Long An và các đoàn thể chính trị - xã hội.
Chú trọng hơn nữa công tác phối kết hợp với ngành Giáo dục để đưa các nội dung tuyên truyền về bảo vệ môi trường cho các đối tượng là học sinh, sinh viên nhằm giúp cho các em sớm hình thành ý thức bảo vệ môi trường, tuyên truyền vận động người thân và gia đình cùng triển khai thực hiện. Đối với đối tượng là doanh nghiệp, cần tăng cường hướng dẫn, phổ biến các quy định pháp luật về môi trường và các giải pháp bảo vệ môi trường bằng nhiều hình thức tuyên truyền; lồng ghép trong các cuộc hội thảo, tập huấn các nội dung hướng dẫn, phổ biến đầy đủ về các thực hành xanh và chú trọng mua sắm xanh; khuyến khích xanh hóa mô hình sản xuất, kinh doanh thông qua các chính sách và chương trình hỗ trợ cụ thể.
Tại trụ sở cơ quan, các Sở, ban, ngành và địa phương tiếp tục thực hiện hạn chế sử dụng bao bì nhựa khó phân hủy, sử dụng một lần bằng việc thay thế sử dụng nước uống đóng chai nhựa bằng bình nước thủy tinh trong các cuộc họp và sinh hoạt tại cơ quan; triển khai công tác phân loại chất thải theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường; vận động công chức, viên chức, người lao động và gia đình không sử dụng bao bì nhựa khó phân hủy, sử dụng một lần trong sinh hoạt.
Chính sách ưu đãi và dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp trong bảo vệ môi trường
Triển khai thực hiện có hiệu quả các chính sách tài chính, các quy định về đầu tư theo hướng dẫn của Trung ương nhằm khuyến khích, huy động mọi nguồn lực xã hội đầu tư cho các hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển và ứng dụng công nghệ, đổi mới sáng tạo; tạo thuận lợi cho các hoạt động thu hút về tỉnh; thực thi các chính sách và dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp gia nhập thị trường và mở rộng hoạt động trong các ngành sản xuất năng lượng tái tạo (điện năng lượng mặt trời, điện gió…), các lĩnh vực sản xuất với tôn chỉ xanh hóa quy trình sản xuất, vận hành, sử dụng tiết kiệm tài nguyên, các lĩnh vực ít tác động đến môi trường như các ngành Thương mại, dịch vụ nhằm giúp các doanh nghiệp tham gia tốt hơn vào quá trình chuyển đổi hướng đến tăng trưởng xanh.
Xúc tiến đầu tư các dự án đầu tư công và đầu tư tư nhân trên địa bàn tỉnh cần tiếp cận nguồn vốn tín dụng xanh để thực hiện dự án về giảm phát thải khí nhà kính, điều tra tín chỉ carbon, các dự án thúc đẩy tăng trưởng xanh, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững.
Phổ biến thông tin về các chương trình, hội thảo, sự kiện về phát triển kinh tế xanh đến rộng rãi cộng đồng doanh nghiệp trong tỉnh quan tâm đăng ký tham dự giúp cho doanh nghiệp tiếp cận các thành tựu công nghệ, giải pháp chuyển đổi xanh nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về định hướng phát triển bền vững trên cơ sở đảm bảo hài hòa lợi ích về môi trường.
Tiếp tục đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, rà soát, tham mưu cắt giảm hoặc bãi bỏ các thủ tục không còn cần thiết. Kết quả giải quyết thủ tục hành chính, phải được niêm yết công khai, cập nhật thường xuyên để công dân, doanh nghiệp biết, theo dõi, thực hiện.
Qua đó, nâng cao nhận thức và quyết tâm vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong thực hiện công tác cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao chất lượng quản trị môi trường, hướng tới định hướng tăng trưởng xanh và phát triển bền vững; triển khai xây dựng, hoạch định các chính sách góp phần thúc đẩy xây dựng hệ sinh thái kinh doanh thân thiện với môi trường, tăng cường thu hút các nhà đầu tư có ý thức bảo vệ môi trường và các dự án “xanh”, chất lượng cho tỉnh.