Lợi nhuận ngân hàng tăng không chỉ từ tín dụng

Nhiều ngân hàng ghi nhận thu ngoài lãi tăng cao trong quý II/2025.

Dấu ấn thu ngoài lãi

Áp lực giảm lãi suất cho vay tại các ngân hàng quốc doanh cao hơn khối ngân hàng tư nhân do vai trò ổn định vĩ mô, khiến các ngân hàng này thận trọng trong việc mở rộng tín dụng bán lẻ và giới hạn khả năng cải thiện biên lãi thuần (NIM). Trong khi đó, khối ngân hàng tư nhân lại có nguồn thu ngoài lãi tăng trong nửa đầu năm.

Quý II/2025, ACB ghi nhận lợi nhuận trước thuế đạt 6.100 tỷ đồng, tăng 33% so với quý trước đó, chủ yếu nhờ thu nhập ngoài lãi tăng 68% và chi phí dự phòng giảm 26%. Lũy kế 6 tháng, lợi nhuận trước thuế của ACB đạt 10.700 tỷ đồng, tăng 2% so với cùng kỳ.

Tỷ suất sinh lời ROE tiếp tục duy trì ở mức cao trên 20%, trong khi tỷ lệ chi phí trên thu nhập (CIR) giữ ở mức 32%. Dư nợ tín dụng đạt 634.000 tỷ đồng, tăng 9,1% so với đầu năm, với cơ cấu cân bằng giữa cho vay cá nhân và doanh nghiệp.

VietABank báo lãi hơn 714 tỷ đồng sau nửa đầu năm 2025, tăng 27% so với cùng kỳ năm trước và hoàn thành hơn 55% kế hoạch lợi nhuận cả năm.

Tính đến cuối tháng 6, tổng tài sản đạt 133.952 tỷ đồng, tăng 14.120 tỷ đồng so với đầu năm; dư nợ cho vay đạt 87.422 tỷ đồng, tăng hơn 9,39%; tiền gửi của khách hàng đạt 95.784 tỷ đồng, tăng 5.495 tỷ đồng so với cuối năm 2024; tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn (CASA) tăng 29% so với cuối năm 2024.

Đáng chú ý, thu dịch vụ thuần 6 tháng của VietABank tăng 32,6% so với cùng kỳ năm trước. Hoạt động dịch vụ được đẩy mạnh thông qua thu dịch vụ tài khoản, dịch vụ thanh toán và các kênh hợp tác của ngân hàng. Lãi thuần từ kinh doanh ngoại hối giảm 6%, mảng chứng khoán đầu tư và kinh doanh ghi nhận lỗ...

Nửa đầu năm 2025, LPBank ghi nhận kết quả kinh doanh tích cực với lợi nhuận trước thuế đạt 6.164 tỷ đồng. Các chỉ số hiệu quả hoạt động tiếp tục là điểm sáng với ROE đạt 23,67% và ROA (tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản) đạt 1,95%.

Tổng thu nhập hoạt động 6 tháng đầu năm đạt 9.601 tỷ đồng, trong đó thu ngoài lãi chiếm 27%, tăng 17,3% so với cùng kỳ năm trước, giảm phụ thuộc vào hoạt động tín dụng truyền thống.

Quy mô dư nợ tín dụng tính tới cuối quý II/2025 đạt 368.727 tỷ đồng, tăng 11,2% so với đầu năm, mức tăng này cao hơn đáng kể so với mức tăng trưởng chung của toàn ngành. Tổng tài sản cũng tăng 16% so với cùng kỳ, đạt 513.613 tỷ đồng.

Kết thúc 6 tháng đầu năm 2025, Nam A Bank ghi nhận lợi nhuận trước thuế đạt trên 2.500 tỷ đồng, tăng 14% so với cùng kỳ năm ngoái, đến từ đà tăng trưởng tín dụng mạnh mẽ. Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh giấy tờ có giá tăng gần 50% so với cùng kỳ 2024. Hoạt động kinh doanh ngoại hối cũng có sự tăng trưởng khả quan.

Tỷ lệ thu nhập ngoài lãi của Nam A Bank đạt 15,5%, tăng mạnh so với mức 8,43% cùng kỳ năm trước, cho thấy sự cải thiện đáng kể trong cơ cấu nguồn thu và định hướng đa dạng hóa hoạt động kinh doanh.

Kết quả trên góp phần giúp Nam A Bank giữ vững tốc độ tăng trưởng ổn định liên tục trong các năm gần đây, trong đó ROE duy trì mức gần 20%, ROA đạt 1,5%.

Tổng tài sản của Nam A Bank cán mốc gần 315.000 tỷ đồng vào cuối tháng 6/2025, tăng hơn 30% so với đầu năm. Dư nợ tín dụng đạt gần 193.000 tỷ đồng, tăng 14,7%; huy động từ các tổ chức kinh tế và dân cư đạt gần 211.000 tỷ đồng, tăng hơn 22%.

TPBank tiếp tục củng cố vị thế là một trong những ngân hàng có tốc độ tăng trưởng bền vững hàng đầu, khi tổng tài sản tính đến giữa năm 2025 đạt gần 428.600 tỷ đồng, hoàn thành 95% kế hoạch cả năm và tăng hơn 18% so với cùng kỳ năm trước. Tăng trưởng tín dụng ở mức 11,7%, tập trung vào các lĩnh vực bán lẻ, bất động sản và tài chính tiêu dùng.

Kết quả, lợi nhuận 6 tháng đầu năm vượt 4.100 tỷ đồng. Chiến lược thúc đẩy chuyển đổi số của TPBank giúp gia tăng CASA, đồng thời đẩy mạnh đa dạng hóa nguồn thu nhập, giảm dần sự phụ thuộc vào nguồn thu từ tín dụng, gia tăng đáng kể nguồn thu ngoài lãi, nhất là từ dịch vụ tài chính số và các sản phẩm giá trị gia tăng.

Cụ thể, tổng thu nhập hoạt động trong nửa đầu năm 2025 đạt hơn 9.100 tỷ đồng, trong đó thu từ dịch vụ chiếm tới 21%, tương đương khoảng 1.900 tỷ đồng, tăng hơn 14% so với cùng kỳ.

Kỳ vọng tiếp tục tăng cuối năm

Mặc dù NIM thu hẹp, nhưng trong cả năm 2025, Công ty Chứng khoán Vietcap dự báo, lợi nhuận sau thuế hợp nhất của các ngân hàng tăng 13,8%; thu nhập lãi thuần (NII) hợp nhất tăng 12,1% nhờ tăng trưởng tín dụng mạnh mẽ; thu nhập ngoài lãi (NOII) hợp nhất tăng 6,5% chủ yếu nhờ gia tăng thu hồi các khoản nợ xấu đã xóa sổ khi thị trường bất động sản phục hồi.

Đáng chú ý, chi phí hoạt động được kiểm soát tốt nhằm hỗ trợ lợi nhuận. Dự kiến chi phí hoạt động của toàn ngành chỉ tăng 7,6% do các ngân hàng tiếp tục kiểm soát chặt chẽ số lượng nhân sự và chi phí nhân công thông qua việc đẩy mạnh số hóa.

Cùng với đó, chi phí dự phòng chỉ tăng 1,8% theo kỳ vọng chất lượng tài sản sẽ ổn định và chi phí tín dụng giảm dần từ mức cao trong giai đoạn 2023-2024.

Còn theo dự phóng của Công ty cổ phần FIDT, trong năm 2025, tăng trưởng lợi nhuận của ngành ngân hàng vào khoảng 18% (mức cao nhất 3 năm trở lại đây) trong bối cảnh tín dụng được dự báo vượt mục tiêu tăng trưởng 16%.

Đồng thời, chất lượng tài sản của ngành được kỳ vọng tiếp tục cải thiện khi Nghị quyết 42 được luật hóa, từ đó giảm dự phòng, lợi nhuận sẽ dần tăng cao.

Chẳng hạn, lợi nhuận Techcombank đi ngang trong quý vừa qua do thu nhập mảng kinh doanh chính tiếp tục sụt giảm. Cụ thể, thu nhập lãi thuần giảm 3,6% - từ 9.478 tỷ đồng trong quý II/2024 về 9.137 tỷ đồng trong quý II/2025.

Trong đó, thu nhập lãi và các khoản thu nhập tương tự tăng thêm 955 tỷ đồng, mức tăng khiêm tốn hơn so với chi phí lãi (tăng thêm 1.295 tỷ đồng). Đồng thời, các hoạt động kinh doanh ngoài lãi kỳ này giảm 8,5% chủ yếu do lãi thuần từ hoạt động dịch vụ giảm 14,4% về 2.107 tỷ đồng.

Tương tự, hoạt động chứng khoán đầu tư cũng giảm 7,3% xuống 600 tỷ đồng. Ngoài ra, các hoạt động chứng khoán kinh doanh và thu nhập góp vốn mua cổ phần giảm lần lượt 7,3% và 46%, thu về cùng mức 32 tỷ đồng.

Tuy nhiên, nhờ cắt giảm 38,3% chi phí dự phòng rủi ro từ 1.644 tỷ đồng xuống còn 1.014 tỷ đồng đã giúp lợi nhuận trước thuế trong kỳ tăng nhẹ so với cùng kỳ, đạt 7.899 tỷ đồng. Lũy kế 6 tháng đầu năm, lợi nhuận trước thuế đạt 15.135 tỷ đồng, giảm 3,2% so với cùng kỳ.

Hay với VietABank, sở dĩ lợi nhuận 6 tháng đầu năm 2025 tăng 27% so với cùng kỳ năm trước là nhờ cắt giảm mạnh 46% chi phí dự phòng rủi ro tín dụng (xuống còn 92 tỷ đồng), kéo tổng nợ xấu tại thời điểm 30/6/2025 giảm 11% so với đầu năm 2025 về gần 972 tỷ đồng, với tất cả nhóm nợ xấu đều cải thiện. Kết quả, tỷ lệ nợ xấu/dư nợ từ mức 1,37% đầu năm giảm xuống còn 1,11% vào cuối kỳ. Mặc dù vậy, 50% tỷ trọng nợ xấu là nợ có khả năng mất vốn.

Theo Công ty Chứng khoán MB (MBS), sự sụt giảm mạnh của thu nhập phí thuần (NFI) là yếu tố chính khiến tăng trưởng thu nhập ngoài lãi của ngành ngân hàng chậm lại đáng kể trong 2 năm qua.

Cuộc khủng hoảng bancassurance do các quy định siết chặt, kết hợp với nhu cầu tín dụng bán lẻ yếu đã khiến thu nhập từ phí của các ngân hàng Việt Nam giảm mạnh. Bởi vậy, MBS kỳ vọng thu nhập phí thuần của các ngân hàng sẽ chủ yếu được thúc đẩy bởi phí thanh toán nhờ sự gia tăng mạnh mẽ của cho vay bán lẻ từ nửa cuối 2025.

Về các khoản thu nhập ngoài phí, MBS cho rằng, tốc độ thu hồi nợ xấu tăng nhanh sẽ bổ sung một nguồn thu ngoài lãi của các ngân hàng so với năm ngoái. Bởi theo giới phân tích tài chính, trong bối cảnh môi trường vĩ mô toàn cầu còn nhiều bất ổn có thể làm giảm thu nhập từ hoạt động ngoại hối và chứng khoán.

Tuy nhiên, về triển vọng thu nhập ngoài lãi của các ngân hàng được MBS dự báo sẽ tăng 13,4% trong năm 2025 và tiếp tục cải thiện nhẹ lên mức 15,3% trong năm 2026.

Lợi nhuận ròng toàn ngành (nhóm ngân hàng theo dõi) được dự báo tăng 13,5% năm nay. Trong đó, nhóm ngân hàng tư nhân sẽ tiếp tục dẫn đầu, dự kiến tăng trưởng lợi nhuận 25,9% - gấp 3 lần so với nhóm ngân hàng quốc doanh (8,8%).

Thùy Vinh