Lợi nhuận ảm đạm trong nước, các nhà sản xuất EV Trung Quốc buộc phải đuổi theo các thị trường mới nổi

Các chuyên gia của Moody's cho rằng các nhà sản xuất xe điện (EV) của Trung Quốc có ý định mở rộng sang các thị trường mới nổi như Brazil và Mexico khi họ phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt trong nước và các rào cản thương mại gia tăng ở các nền kinh tế phát triển.

Những khu vực này có rủi ro địa chính trị thấp hơn và việc áp dụng xe điện của họ đang tăng lên khi tổng sản phẩm quốc nội (GDP) bình quân đầu người tăng và các sáng kiến về biến đổi khí hậu của họ đạt được tiến triển, báo cáo cho biết.

"Bằng cách mở rộng phạm vi địa lý, các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc sẽ có cơ hội tốt hơn để đa dạng hóa, xây dựng quy mô và tạo ra lợi nhuận cao hơn trong dài hạn", báo cáo nhận định.

Gerwin Ho, phó chủ tịch kiêm giám đốc tín dụng cấp cao của Moody's Ratings cho rằng "cạnh tranh trong nước khốc liệt đang làm xói mòn lợi nhuận của các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc mặc dù nhu cầu mạnh mẽ. Thách thức này, cùng với mong muốn mở rộng quy mô, đang thúc đẩy họ mở rộng ra thị trường nước ngoài”.

Triển vọng thu nhập của các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc vẫn rất ảm đạm mặc dù xe điện hiện chiếm hơn một nửa doanh số bán mới tại thị trường đại lục, khi cuộc cạnh tranh về giá khốc liệt vẫn đang diễn ra.

Chỉ có hai công ty trong nước - BYD và Li Auto - có lãi, khiến khoảng 30 đối thủ phải chịu áp lực phải ngăn chặn thua lỗ mặc dù dự báo doanh số lạc quan tại thị trường ô tô lớn nhất thế giới.

Vào tháng 2, BYD, nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới, đã khai hỏa loạt đạn đầu tiên trong cuộc chiến giá cả tại đại lục, giảm giá gần như tất cả các loại xe của mình từ 5 đến 20%. Sau đó, giá của 50 mẫu xe thuộc nhiều thương hiệu khác nhau đã giảm trung bình 10%, Goldman Sachs cho biết trong một báo cáo vào tháng 4.

Giá giảm có thể gây ra tổn thất nặng nề và buộc phải đóng cửa hàng loạt, gây ra sự hợp nhất trên toàn ngành mà chỉ những công ty có sức mạnh sản xuất và túi tiền rủng rỉnh mới có thể tồn tại.

Các rào cản thương mại ở các nền kinh tế tiên tiến đang thách thức các kế hoạch xuất khẩu của các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc và thúc đẩy họ khai thác các thị trường mới nổi.

Đây là xu hướng không thể đảo ngược khi xe điện sẽ thay thế hoàn toàn xe chạy xăng”, Lu Tian, giám đốc bán hàng của dòng xe Dynasty của BYD, nói. BYD, nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới, đặt mục tiêu xác định lại một số phân khúc để cung cấp những sản phẩm tốt nhất và mức giá tốt nhất nhằm thu hút khách hàng Trung Quốc.

Goldman Sachs cho biết trong một báo cáo cách đây không lâu rằng lợi nhuận của ngành công nghiệp ô tô có thể chuyển sang âm trong năm nay nếu BYD giảm giá thêm 10.300 nhân dân tệ (1.422 USD) cho mỗi xe.

Goldman nhận định rằng mức giảm giá 10.300 nhân dân tệ tương đương 7% giá bán trung bình của BYD cho các loại xe của mình. BYD chủ yếu sản xuất các mẫu xe giá rẻ có giá từ 100.000 nhân dân tệ đến 200.000 nhân dân tệ.

Trung Quốc hiện là thị trường xe điện lớn nhất thế giới, nơi doanh số chiếm khoảng 60% tổng doanh số toàn cầu. Nhưng ngành công nghiệp này đang phải đối mặt với sự chậm lại do nền kinh tế suy thoái và người tiêu dùng không muốn chi tiêu cho các mặt hàng đắt tiền.

Mới đây, Mỹ đã áp dụng mức tăng thuế đối với cả xe điện và pin xe điện của Trung Quốc, trong khi EU cũng tăng thuế đối với xe điện của Trung Quốc. Canada áp thuế rất nặng và tiếp tục cân nhắc các biện pháp chính sách để bảo vệ ngành công nghiệp xe điện của mình.

Trung Quốc đã vượt qua Hàn Quốc để trở thành nước xuất khẩu ô tô lớn nhất sang Israel trong năm nay, khi doanh số bán xe điện của BYD và các đối thủ trong nước tăng mạnh. Các nhà xuất khẩu này cũng báo cáo rằng lượng xe giao cho người mua ở các quốc gia như Brazil và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) đã tăng đột biến.

Các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc hiện đang chiếm phần lớn thị phần ở Đông Nam Á. Theo báo cáo do Deloitte Trung Quốc công bố vào tháng 5, thị phần của họ đã tăng từ 47% vào năm 2021 lên 74% vào năm ngoái.

Theo Hải quan Trung Quốc, xuất khẩu xe của Trung Quốc sang Brazil từ tháng 1 đến tháng 5, bao gồm cả xe điện và xe ô tô và xe tải chạy bằng xăng, đã tăng hơn sáu lần lên 159.612 chiếc, trong khi lượng xe giao đến UAE tăng 92% lên 114.530 xe.

Moody's cho biết các thị trường mới nổi có thể là điểm đến chính trong bối cảnh các rào cản thương mại ở các nền kinh tế tiên tiến, nhưng việc mở rộng ra nước ngoài cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Mặc dù các thị trường này có tiềm năng tăng trưởng đáng kể và ít rủi ro địa chính trị hơn, nhưng chúng cũng có khả năng hạn chế thương mại, cơ sở hạ tầng sạc xe điện kém phát triển, chuỗi cung ứng kém phát triển và các thách thức về quy định.

“Mặc dù các thị trường mới nổi có tiềm năng đáng kể, các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc phải đối mặt với căng thẳng địa chính trị đang diễn biến và nhu cầu xe điện biến động sẽ quyết định hiệu quả và lợi ích kinh tế của các sáng kiến của họ”, Gong Cheng, giám đốc điều hành của Moody’s Ratings nhận định. “Hơn nữa, việc tăng cường sản xuất và thiết lập sự hiện diện tại các thị trường mới sẽ phải chịu chi phí cao hơn, đặc biệt là trong giai đoạn đầu”.

Hoàng Lâm