Logistics của đồng bằng sông Cửu Long khi cầu vượt cung

Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) là vùng đất giàu có về tài nguyên và tương đối ổn định trong canh tác. Nông dân ĐBSCL chất phác, thủy chung và cần cù. Ông Lâm Văn Tính canh tác 100 công đất tại nông trường sông Hậu, ông Tính đã “chinh chiến” với nhiều giống cây ăn trái cho thu nhập từ vài chục triệu đến vài tỷ đồng/năm. Luân phiên từ trồng chuối đến trồng nhãn, ông luôn ước ao, có một tổ chức thu mua và dịch vụ marketing để giúp những người nông dân không có điều kiện quảng bá sản phẩm vẫn bán được hàng, được giá.

“Khi có hàng hóa thì người đứng đầu tỉnh hoặc người đứng đầu chương trình phải biết, đặt mình vào vị trí của người nông dân để giúp nông dân. Hàng hóa của ĐBSCL mà tập trung về đầu mối thì ở đây phải makerting, quảng cáo… cho các nước người ta biết. Quảng cáo để giúp người nông dân vì nông dân không không biết quảng cáo, họ chỉ biết sản xuất, nông dân có lợi nhuận khá thì họ sẽ phát triển mạnh” - ông Lâm Văn Tính nêu ý kiến.

Kênh Chợ Gạo, một trong những tuyến giao thông thủy quan trọng để đưa hàng hóa từ ĐBSCL đi TP.HCM và Vũng Tàu để xuất khẩu. Nhưng hoạt động của tuyến này cũng hạn chế tàu tải trọng nặng

Tương tự như ông Lâm Văn Tính, hợp tác xã nhãn Nhơn Nghĩa (Phong Điền) cũng ước ao TP.Cần Thơ sớm có một trung tâm bảo quản nông sản. Ông Phạm Văn Lơ, Giám đốc HTX Nhãn Nhơn Nghĩa nhớ lại, vào năm 2021 khi dịch bệnh Covid-19 bùng phát, HTX rất lúng túng khi không tìm được đầu ra mà địa phương cũng thiếu nơi bảo quản, làm các xã viên bao phen “chìm nổi” trước tình huống thừa hàng dội chợ. Thu nhập bình quân của HTX là 6 tỷ đồng/năm với 22 ha nhãn, nếu nông sản có nơi bảo quản, nông dân không còn sợ được mùa mất giá hay phải giải cứu như đã từng.

“Trong thời gian qua, khó khăn nhất của HTX là trong 2 năm bị dịch bệnh Covid-19, giá thành xuống quá thấp, do đó bà con không có lợi nhuận nhiều. Hiện nay HTX đang cần cơ chế Nhà nước hợp tác với các công ty xuất nhập khẩu sang các nước châu Âu để tiêu thụ sản phẩm thì giá thành sản phẩm ổn định hơn. Nếu Trung tâm liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ nông sản tại Cần Thơ được thành lập thì nhà nông rất được lợi” - ông Phạm Văn Lơ nói.

Theo nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới (Word Bank), ĐBSCL có nhu cầu vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu khoảng 18 triệu tấn/năm. Giá trị hàng hóa xuất nhập khẩu đạt hơn 31 tỷ USD/năm, nông sản xuất khẩu chiếm 75%, còn lại là các mặt hàng công nghiệp khác. Lĩnh vực Vùng đang cần là hệ thống logistics nông nghiệp, logistics nông nghiệp được hiểu là một chuỗi các hoạt động: lưu trữ hàng hóa, bao bì, đóng gói kho bãi, làm thủ tục hải quan, luân chuyển hàng hóa... nhằm mục đích chuyển sản phẩm nông nghiệp từ nhà nông đến người tiêu dùng trong và ngoài nước một cách nhanh, hiệu quả nhất.

Nông dân ĐBSCL chất phác, thủy chung và cần cù. Nếu được hỗ trợ hạ tầng logistics thì nông dân càng hăng hái canh tác để có nông sản chất lượng phục vụ cho xuất khẩu

Ông Phạm Tiến Hoài, Chủ tịch HĐQT, kiêm Tổng giám đốc Công ty cổ phần Hạnh Nguyên Logistics, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh Hậu Giang cho rằng, Trung tâm logistics dành cho nông sản là chìa khóa vàng mở cánh cửa cho ngành nông sản Việt Nam phát triển và hướng ra thế giới.

“Việc cung cấp chuỗi dịch vụ logistics theo mô hình “Một điểm đến - đa dịch vụ” đảm bảo cung cấp đầy đủ các dịch vụ giúp nông sản đạt chất lượng tốt nhất từ sau thu hoạch cho tới khi được vận chuyển đến tay người tiêu dùng. Kỳ vọng giảm chi phí logistics hiện nay từ khoảng 30% xuống còn khoảng 15%” - ông Phạm Tiến Hoài nói.

Theo số liệu từ Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam đưa ra, tại 13 tỉnh/thành ĐBSCL có 1.461 doanh nghiệp cung cấp dịch vụ logistics, chiếm khoảng 4,39% cả nước. 10 năm trở lại đây, ĐBSCL đang hình thành các kho lạnh chuyên dụng hiện đại phục vụ nhu cầu bảo quản các mặt hàng thế mạnh. Tính đến thời điểm hiện tại, vùng ĐBSCL sở hữu khoảng 30% số lượng kho lạnh của khu vực phía Nam, chủ yếu phân bố tại Long An, Cần Thơ và Hậu Giang. Còn Trung tâm logistics hạng 2 tại thành phố Cần Thơ được Thủ tướng phê duyệt nhưng đến nay vẫn chưa được triển khai.

Theo các doanh nghiệp, nông hộ, hợp tác xã sản xuất ở ĐBSCL, nếu hệ thống kho bãi, đặc biệt là kho lạnh, kho mát được đầu tư thì nông hộ sẽ mạnh dạn trồng nhiều hơn, doanh nghiệp thu mua và lưu trữ ổn định được lượng hàng hóa xuất khẩu, điều tiết được giá cả, giúp nông sản được tiêu thụ ổn định hơn.

Kim Loan/VOV Giao thông