Lo ngại ngày càng tăng về vật thể bay 'lạ' trên bầu trời Mỹ

Trong những tuần gần đây, nhiều báo cáo về việc xuất hiện các vật thể bay không xác định trên bầu trời tại nhiều địa điểm khác nhau ở Mỹ đã gây ra làn sóng lo ngại trong cộng đồng.

Những vụ phát hiện này gây áp lực lớn lên các cơ quan liên bang, buộc chính quyền Tổng thống Joe Biden nhanh chóng vào cuộc điều tra. Song John Kirby - người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia của Nhà Trắng, mới đây tuyên bố Chính phủ Mỹ chưa xác định được bất kỳ điều gì bất thường hay nguy cơ an ninh quốc gia từ những vật thể này,

"Hợp pháp" nhưng đáng ngờ

Theo ông Kirby, các vật thể được phát hiện gần đây chủ yếu là các loại phương tiện bay không người lái (UAV) hợp pháp cho mục đích thương mại, giải trí hoặc của cơ quan thực thi pháp luật. Thậm chí, máy bay có người lái và các ngôi sao đôi khi cũng bị nhầm lẫn là vật thể bay không xác định.

Vật thể bay "lạ" xuất hiện trên bầu trời ở bang New Jersey (Mỹ) được người dân ghi hình. Ảnh: Youtube

Tuy nhiên, Mỹ vẫn triển khai các hệ thống phát hiện và theo dõi UAV tại 2 cơ sở quân sự ở bang New Jersey là Picatinny Arsenal và Trạm vũ khí hải quân Earle. Động thái này được đưa ra sau khi có báo cáo về việc phát hiện UAV gần những địa điểm này và sân golf của Tổng thống đắc cử Donald Trump ở thị trấn Bedminster.

Thậm chí, các phương tiện này còn gây ảnh hưởng đến hoạt động hàng không dân dụng. Sân bay quốc tế Stewart của New York đã phải tạm thời đóng cửa đường băng trong khoảng 1 giờ. Tương tự, không phận trên Căn cứ Không quân Wright-Patterson ở Ohio cũng bị hạn chế trong nhiều giờ.

Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) và Bộ An ninh Nội địa Mỹ (DHS) đã đưa ra tuyên bố chung khẳng định chưa có bằng chứng cho thấy các vụ việc này gây ra mối đe dọa an ninh quốc gia hoặc có liên quan đến nước ngoài. Tuy nhiên, các chính trị gia địa phương vẫn tiếp tục gây áp lực đòi hỏi thêm thông tin và nguồn lực để điều tra các vụ phát hiện này.

Tổng thống đắc cử Trump còn đặt câu hỏi về các vụ phát hiện UAV "lạ” trong một cuộc họp báo tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago. Ông cho rằng chính phủ và quân đội Mỹ biết rõ hành tung của các UAV này, nhưng không muốn bình luận thêm.

Sự xuất hiện gây lo ngại

Kể từ lần phát hiện đầu tiên tại hạt Morris, bang New Jersey, các UAV “lạ” cho đến nay đã được ghi nhận tại ít nhất 6 tiểu bang trên khắp nước Mỹ. Thậm chí ở một số nơi, cư dân báo cáo các UAV này xuất hiện gần như hàng đêm và thường bay lơ lửng trên đầu họ, đôi khi di chuyển theo cụm.

Đáng chú ý, một số trường hợp UAV “lạ” di chuyên trái phép vào các khu vực nhạy cảm ở Mỹ, dẫn đến các vụ bắt giữ. Ngày 9/12, Yinpiao Zhou - một công dân Trung Quốc là thường trú nhân hợp pháp của Mỹ, bị bắt giữ với cáo buộc quay phim trái phép bằng UAV tại căn cứ Binh chủng Không gian Vandenburg ở bang California, ở thời điểm tên lửa của SpaceX đang phóng "một kiện hàng của Phòng Trinh sát Quốc gia".

Bệ phóng tên lửa Falcon 9 của SpaceX bên trong căn cứ Binh chủng Không gian Vandenburg ở bang California. Ảnh: SpaceX

Nhiều nhà lập pháp Mỹ như Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Chuck Schumer hay Thống đốc bang New York Kathy Hochul đều lên tiếng yêu cầu các cơ quan thực thi pháp luật cấp tiểu bang và liên bang tích cực điều tra các vụ phát hiện UAV “lạ”, đồng thời triển khai các hệ thống phát hiện UAV hiện đại.

Tuy nhiên, FBI và DHS tin rằng hầu hết các vụ phát hiện UAV “lạ” chỉ là sự nhầm lẫn với các máy bay có người lái cỡ nhỏ hoạt động hợp pháp. Trong buổi họp báo hôm 14/12, một quan chức FBI lưu ý rằng cơ quan này đã nhận được 5.000 thông tin, nhưng chưa tới 100 thông tin dẫn đến việc điều tra sâu hơn. “Không có bằng chứng về hoạt động quy mô lớn của “hệ thống máy bay không người lái” nào được tìm thấy”, quan chức này nêu rõ/

Giới chức quốc phòng Mỹ cũng bác bỏ suy đoán rằng các UAV “lạ” có thể xuất phát từ một thực thể nước ngoài. Sabrina Singh – Phó Thư ký báo chí Lầu Năm Góc, tuyên bố không có bằng chứng nào cho thấy các UAV này được phóng từ "tàu mẹ" của một quốc gia nào đó ngoài khơi nước Mỹ.

Thách thức trong kiểm soát

Tổng thống đắc cử Donald Trump và nhiều nhà lập pháp đã kêu gọi chính quyền Tổng thống Biden công bố thông tin về các vụ phát hiện UAV "lạ" hoặc thậm chí bắn hạ chúng nếu cần thiết. Song theo cảnh báo từ các cơ quan chức năng, việc tùy tiện bắn hoặc chiếu tia laser vào các vật thể bay khả nghi có thể gây nguy hiểm nếu đó là phương tiện có người lái.

Thiếu tướng Pat Ryder, người phát ngôn của Lầu Năm Góc, nhấn mạnh việc nhìn thấy UAV trên bầu trời là điều bình thường, với hàng nghìn thiết bị bay hoạt động mỗi ngày tại Mỹ. Ông cũng khẳng định việc máy bay không người lái xuất hiện gần các cơ sở quân sự không nhất thiết là dấu hiệu của hoạt động đáng ngờ.

Giới chức quốc phòng Mỹ cho rằng các UAV “lạ” chưa phải dấu hiệu đáng lo ngại. Ảnh minh họa: Newswwek

Những vụ việc liên quan đến UAV "lạ" cho thấy mối quan tâm ngày càng tăng về an ninh không phận và sự cần thiết của việc quản lý chặt chẽ và tùy ý xử lý hoạt động của các thiết bị bay không người lái trong không phận Mỹ.

Song theo Rick Smith – Giám đốc điều hành hãng sản xuất UAV Axon, đây là một thách thức không hề nhỏ, do việc quy định các hoạt động trên bầu trời gần như hoàn toàn thuộc thẩm quyền liên bang, do đó, cảnh sát và giới chức các địa phương đều không có quyền đơn phương xử lý các phương tiện bay trên trời.

Dù vậy, Missy Cummings, một trong những nữ phi công chiến đấu đầu tiên của Hải quân Mỹ, nhận định các cơ quan chức năng cấp liên bang sẽ buộc phải có hành động khác nếu hiện tượng này trở thành mối đe dọa thực sự.

Việt Anh