Lộ diện công viên văn hóa độc đáo, đa chức năng ven sông Hồng

Những ý tưởng mới táo bạo

Mới đây, Hà Nội đã trao giải Cuộc thi “Ý tưởng quy hoạch Công viên văn hóa đa chức năng tại khu vực bãi nổi giữa và bãi ven sông Hồng” với 2 giải Nhì, 1 giải Ba. Các phương án ý tưởng đều khá độc đáo và khi được hoàn thiện, triển khai sẽ mang lại diện mạo mới cho khu vực giữa lòng thành phố vốn bị bỏ quên nhiều năm qua. Cuộc thi nhằm tìm kiếm ý tưởng thiết kế sáng tạo độc đáo, khai thác hiệu quả quỹ đất khu vực bãi nổi giữa và bãi bồi ven sông Hồng thuộc địa bàn 4 quận Hoàn Kiếm, Long Biên, Ba Đình, Tây Hồ thành công viên văn hóa xứng tầm tại khu vực; khai thác hiệu quả quỹ đất, lợi thế tiềm năng, cải thiện cảnh quan, vệ sinh môi trường, phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng.

Ý tưởng công viên rừng phù sa với điểm nhấn là cầu đi bộ trên cao dài 6km

Được phát động ngày 10-5-2024, cuộc thi đã thu hút sự chú ý của dư luận xã hội cũng như sự tham gia của giới chuyên gia trong và ngoài nước. Gần 30 phương án dự thi được nghiên cứu công phu, trình bày kỹ lưỡng, đến từ các đơn vị thiết kế uy tín, liên danh trong nước và quốc tế… đã khiến hội đồng thi tuyển làm việc rất vất vả để phân tích, đánh giá và trao những giải thưởng xứng đáng. Sau các vòng xét chọn, các thành viên hội đồng thi tuyển đã thống nhất quan điểm không có giải Nhất. Tuy nhiên, hướng tới công nhận và khuyến khích tinh thần nghiên cứu, sáng tạo của các đơn vị tư vấn, hội đồng đã trao đổi với Ban tổ chức và quyết định lựa chọn 2 phương án đạt giải Nhì và giải Ba.

Phương án mang tên “Công viên văn hóa nghệ thuật sông Hồng” của Công ty TNHH Kiến trúc Hòn Gai (giải Nhì) đề xuất ý tưởng xây dựng mô hình công viên văn hóa nghệ thuật, tập trung vào 3 yếu tố chính: Môi trường - Con người - Nghệ thuật. Đây là nơi con người được tiếp xúc trực tiếp với môi trường tự nhiên và nghệ thuật sáng tạo, đáp ứng nhu cầu về thể chất, tinh thần, không gian thiên nhiên. Ý tưởng đề xuất xây kè cứng dọc sông Hồng để ổn định kết cấu hạ tầng cho khu vực công viên, còn khu vực ngoài kè để dộ dốc tự nhiên và trồng các loại hoa theo mùa, cây ngập nước, tạo nên hệ sinh thái tự nhiên vừa có tác dụng giữ đất, vừa tạo cảnh quan môi trường. Điểm nhấn của ý tưởng là đề xuất bố trí khu vực trồng hoa theo mùa và cảnh quan ngập nước. Đây cũng là trục cảnh quan chính của dự án, người dân có thể đi bộ, đạp xe dọc theo công viên theo các cốt địa hình khác nhau, có thể tiếp cận mặt nước, chèo thuyền ngắm cảnh dọc 2 bên bờ sông.

Những ý tưởng mới độc đáo với nhiều điểm nhấn

Phương án mang tên “Công viên Quai vạc xanh” của Green Lungs HaNoi (giải Nhì) nổi bật với ý tưởng công viên rừng phù sa với điểm nhấn là cầu đi bộ trên cao dài 6km giúp kết nối hai bên bờ sông Hồng; kết nối từ đô thị, đến với thiên nhiên, kết nối con người với không gian cây xanh. Tầm nhìn từ cầu đi bộ trên cao này cũng giúp người dân, du khách chiêm ngưỡng các di sản văn hóa của Hà Nội phía trong đê…

Phương án mang tên “Công viên Rồng bên bờ sông Hồng” của Liên danh tư vấn Encity - Siura Studio (giải Ba) thì mang đến không gian công cộng rộng lớn này sẽ biến những vùng nước bị bỏ quên thành một bờ sông xanh, thịnh vượng. Công viên sẽ đóng vai trò như một cây cầu thiên nhiên giữa các cộng đồng và hai bên bờ sông, tạo ra những điểm đến độc đáo mới và tôn vinh lịch sử nghìn năm. Các công trình linh hoạt sẽ thích ứng với dòng chảy và sự biến đổi của sông Hồng, tạo nên một không gian sống động và bền vững. Phương án này có điểm độc đáo với những khu nhà trên tại phần tiếp giáp với mặt đất làm cảnh quan và không gian chung, đảm bảo dòng chảy của sông, cao độ sàn vừa đủ để tránh bị ảnh hưởng bởi ngập.

Các ý tưởng mới này đều rất công phu, được nghiên cứu kỹ và hướng tới giá trị cộng đồng bền vững. Tuy nhiên, về lý do cuộc thi chưa có giải Nhất, KTS Phi Mạnh Huy (người nghiên cứu về quy hoạch Hà Nội) đánh giá: “Đây là một việc khó. Cả 3 phương án đạt giải đều có nét độc đáo riêng. Theo tôi cần kết hợp điểm đột phá của cả 3 phương án vào một đồ án chung để hoàn thiện. Như thế sẽ có một ý tưởng lớn, bao quát cả văn hóa, quá khứ, hiện tại và tương lai…Không chỉ người dân mà giới KTS chúng tôi cũng rất kỳ vọng vào quy hoạch này để Hà Nội có một công viên ven sông tầm cỡ hướng tới chất lượng cuộc sống người dân”…

Người dân mong mỏi những hình ảnh ấn tượng trên sẽ thành hiện thực…

Sớm hoàn thiện, triển khai

Ông Phan Đăng Sơn - Chủ tịch Hội KTS Việt Nam cho biết đánh giá, các phương án đạt giải đã có những nghiên cứu nghiêm túc và tâm huyết, hình thành được những ý tưởng tốt, giúp phát triển quỹ đất, khai thác được đa dạng khu vực bãi nổi giữa và bãi ven sông Hồng. Tuy nhiên, ông Sơn nhấn mạnh: “Tất cả các phương án đều cần nghiên cứu kỹ theo Hội đồng chấm giải góp ý, chỉnh sửa, bổ sung để hoàn thiện hơn trong việc thúc đẩy kinh tế xã hội, có những đóng góp thiết thực trong việc bảo vệ môi trường, cảnh quan, sinh hoạt văn hóa của cộng đồng, đặc biệt đóng góp vào công cuộc phát triển văn hóa của thành phố”.

Ông Phạm Tuấn Long, Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm, cũng là một kiến trúc sư chia sẻ, khu vực bãi nổi giữa bãi ven sông Hồng là một quỹ đất đáng kể nằm trong thiên nhiên, tương phản với không gian sống chậ̣t chội của khu vực nội thị. Đây cũng là không gian duy nhất còn lại để có thể tạo dựng một không gian công cộng, sinh thái và văn hóa đầy hấp dẫn cho cộng đồng và khách du lịch cho Thủ đô.

Với sự đồng lòng của 4 quận Hoàn Kiếm, Ba Đình, Long Biên, Tây Hồ, Tạp chí Kiến trúc và chỉ đạo của Thành ủy, UBND TP, Hội KTS Việt Nam, Cuộc thi ý tưởng quy hoạch “Công viên văn hóa đa chức năng tại khu vực bãi nổi giữa và bãi ven sông Hồng” đã được tổ chức và chúng tôi đã nhận được rất nhiều ý tưởng sáng tạo. Dưới sự tuyển chọn của hội đồng, cuộc thi đã chọn được những phương án thực tiễn cao. “Trân trọng cảm ơn các tác giả đã tham gia đóng góp ý kiến và hy vọng chúng ta sẽ sớm có một công viên văn hóa giữa lòng Thủ đô, xứng tầm khu vực”, ông Phạm Tuấn Long nói.

Đang được triển lãm ở 93 Đinh Tiên Hoàng (Hoàn Kiếm, Hà Nội) các ý tưởng trên nhận được sự quan tâm của rất nhiều người dân. Người dân mong mỏi những hình ảnh ấn tượng trên sẽ thành hiện thực…

Phú Khánh