Lithium orotate có thể là một phương pháp điều trị đầy hứa hẹn cho bệnh Alzheimer

Thuốc lithium liều thấp có thể giúp điều trị bệnh Alzheimer

Trong các nghiên cứu bệnh Alzheime cho thấy việc bổ sung lithium cho những con chuột có triệu chứng của bệnh giúp đảo ngược tình trạng suy giảm nhận thức. Nhìn chung, những phát hiện này cho thấy sự thiếu hụt lithium có thể là nguyên nhân gây ra bệnh Alzheimer và thuốc lithium liều thấp có thể giúp điều trị bệnh.

Nhiều nghiên cứu trước đây đã phát hiện ra mối liên hệ giữa lithium và bệnh Alzheimer. Một nghiên cứu năm 2022 cho thấy những người được kê đơn lithium có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer thấp hơn gần một nửa trong suốt thời gian theo dõi của nghiên cứu so với những người không được kê đơn, và một bài báo được công bố năm ngoái cho thấy mối liên hệ giữa lithium trong nước uống và việc giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ.

Tuy nhiên, dường như còn có một lý do khác nữa. Ở những người mắc bệnh Alzheimer, các khối protein gọi là mảng bám amyloid chứa lượng lithium gần gấp ba lần những vùng não không có mảng bám. “Lithium bị cô lập trong những mảng bám này” Yankner nói “Chúng ta đang chứng kiến hai điều. Sự hấp thụ lithium trong não bị suy giảm ngay từ rất sớm, và sau đó, khi bệnh tiến triển, lượng lithium trong não tiếp tục giảm do liên kết với amyloid.”

Để hiểu rõ điều này ảnh hưởng đến nhận thức như thế nào, nhóm nghiên cứu đã giảm 92% lượng lithium tiêu thụ của 22 con chuột - được biến đổi gen để phát triển các triệu chứng giống bệnh Alzheimer. Sau khoảng tám tháng, kết quả của những con vật này kém hơn đáng kể trong nhiều bài kiểm tra trí nhớ so với 16 con chuột được biến đổi gen. Chuột được cho ăn theo chế độ ăn tiêu chuẩn. Chuột thiếu lithium mất thêm khoảng 10 giây để tìm ra một bệ ẩn trong mê cung nước, ngay cả sau sáu ngày huấn luyện. Não của chúng cũng chứa lượng mảng bám amyloid nhiều hơn gần gấp hai lần rưỡi.

Phân tích di truyền tế bào não từ những con chuột thiếu lithium cho thấy hoạt động tăng lên ở các gen liên quan đến thoái hóa thần kinh và bệnh Alzheimer. Chúng cũng bị viêm não nhiều hơn và các tế bào miễn dịch của chúng kém khả năng loại bỏ các mảng bám amyloid, những thay đổi cũng được thấy ở những người mắc bệnh Alzheimer.

Sau đó, nhóm nghiên cứu đã sàng lọc các hợp chất lithium khác nhau để xác định khả năng của chúng liên kết với amyloid và phát hiện ra rằng lithium orotate - một hợp chất tự nhiên trong cơ thể được hình thành bằng cách kết hợp lithium với axit orotic - dường như ít có khả năng bị mắc kẹt trong các mảng bám nhất. Chín tháng điều trị bằng hợp chất này đã làm giảm đáng kể các mảng bám ở chuột mắc các triệu chứng giống Alzheimer, và chúng cũng đạt kết quả tốt trong các bài kiểm tra trí nhớ như chuột bình thường.

Những kết quả này cho thấy lithium orotate có thể là một phương pháp điều trị đầy hứa hẹn cho bệnh Alzheimer. Liều cao các hợp chất lithium khác nhau đã được sử dụng để điều trị một số bệnh tâm thần, chẳng hạn như rối loạn lưỡng cực. Yankner cho biết "Một hạn chế lớn của điều trị lithium ở người cao tuổi với liều lượng cao được sử dụng, người ta thường gặp phải tình trạng độc tính với thận và tuyến giáp". Tuy nhiên, ông cho biết nồng độ của những liều này cao hơn khoảng 1000 lần so với liều dùng để điều trị cho chuột trong nghiên cứu này. Đó có thể là lý do tại sao họ không tìm thấy dấu hiệu suy thận hoặc tuyến giáp ở động vật trong suốt chín tháng đó.

Tuy nhiên, Rudolph Tanzi tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts cho biết, vẫn cần các thử nghiệm lâm sàng để hiểu rõ lithium orotate liều thấp có thể ảnh hưởng đến con người như thế nào. "Thách thức là làm thế nào để xác định xem ai đó có cần lithium hay không?" ông nói "Bởi vì bạn sẽ không muốn nạp quá nhiều lithium vào cơ thể. Điều đó có thể dẫn đến những tác dụng phụ nghiêm trọng.”

H.Thanh