Lĩnh vực nào dẫn dắt tăng trưởng tín dụng doanh nghiệp năm 2025?

Tín dụng doanh nghiệp sẽ tiếp tục tăng cao hơn mảng cá nhân

Trong báo cáo phân tích ngành ngân hàng công bố mới đây của Chứng khoán Mirea Asset (MASVN), các chuyên gia phân tích cho rằng mảng khách hàng doanh nghiệp vẫn có thể tăng trưởng cao hơn trong 2025, tuy nhiên sẽ có sự phân hóa tương đối trong danh mục của các ngân hàng.

Dự báo này được đưa ra dựa trên cơ sở phân tích những gì đã diễn ra trong năm 2024 khi số liệu công bố từ các ngân hàng cho thấy mảng khách hàng doanh nghiệp vẫn đang tương đối vượt trội hơn so với khách hàng cá nhân.

Cụ thể, trong năm 2024 dù GDP ghi nhận phục hồi mạnh mẽ, thu nhập hộ gia đình tăng vẫn còn chậm. Dữ liệu tăng trưởng bán lẻ cho thấy tiêu dùng giảm tốc còn 9% so với cùng kỳ trong 2024, thấp hơn nhẹ so với mức 9,4% của năm 2023, phản ánh tâm lý thận trọng của người tiêu dùng.

Ngoài ra, dù thị trường bất động sản được kỳ vọng sẽ tiếp tục khởi sắc trong năm 2025 nhờ nguồn cung gia tăng, tăng trưởng tín dụng khách hàng cá nhân khó có thể bứt phá vượt trội trong ngắn hạn.

Ngược lại, nhu cầu tín dụng doanh nghiệp được dự báo sẽ duy trì ở mức cao, đặc biệt trong các lĩnh vực như đầu tư công và sản xuất, những động lực tăng trưởng chủ chốt của năm 2025. Đồng thời, việc gia tăng tín dụng ngắn hạn nhằm hoàn thành mục tiêu tăng trưởng được giao cũng phần nào giúp nhóm khách hàng doanh nghiệp hưởng lợi phần nào.

Xét chung cho toàn nền kinh tế, các chuyên gia Mirea Asset nhận định tăng trưởng tín dụng sẽ tiếp tục là mục tiêu trọng tâm trong chính sách phát triển mới, khi Quốc hội phê duyệt điều chỉnh mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 lên tối thiểu 8%. Do đó, NHNN cũng đã chủ động phân bổ hạn mức tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng thương mại phù hợp với mục tiêu chung.

Mặc dù NHNN lên kế hoạch cho tăng trưởng tín dụng đạt 16% cho 2025, các chuyên gia dự phóng tăng trưởng tín dụng 2025 ở mức thấp hơn là 14,7%.

Về lãi suất, yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng tín dụng, các chuyên gia chỉ ra rằng mặt bằng lãi suất đã thiết lập đáy vào cuối quý I/2024 và hiện tại có tăng nhẹ nhưng vẫn thấp hơn khoảng 1,5 điểm % so với đầu năm 2023.

Đồng thời, bất chấp những thách thức kinh tế, lãi suất của các ngân hàng vẫn kiểm soát tốt thông qua các chỉ đạo của C phủ cũng như lãi suất mang tính định hướng của các ngân hàng quốc doanh. Các chuyên gia dự kiến rằng chi phí vay sẽ tiếp tục duy trì phù hợp, được hỗ trợ bởi lợi nhuận vẫn tương đối ổn định và kỳ vọng được bổ sung vốn đối với nhóm ngân hàng quốc dân, với mục tiêu đảm bảo ổn định tình hình hoạt động của hệ thống ngân hàng cũng như hỗ trợ tăng trưởng.

"Theo đó, lãi suất có thể tăng khoảng 0,4 - 0,5 điểm %, chủ yếu trong nửa sau 2025 khi tín dụng tăng cao trong giai đoạn cuối 2024 cần thời gian thẩm thấu," báo cáo viết.

Các yếu tố quan trọng cần lưu ý

Cũng theo phân tích của các chuyên gia MASVN, năm 2025, lĩnh vực ngân hàng cần quan sát các yếu tố quan trọng sau:

Thứ nhất, sau hơn một năm can thiệp sâu đối với vấn đề tỷ giá, dư địa đã bị thu hẹp. Trong năm 2025, biên độ trượt giá nhiều khả năng giữ nguyên ở mức 5%, giảm bớt áp lực trong ngắn hạn.

Kỳ vọng lãi suất tăng và kiểm soát thanh khoản sẽ hỗ trợ phần nào cho tỷ giá. Tuy nhiên, mức độ can thiệp sẽ phụ thuộc vào diễn biến thị trường, vì khả năng tiếp tục sử dụng dự trữ ngoại hối không cao khi tỷ lệ dự trữ trên nhập khẩu theo tháng đã giảm xuống.

Mặc dù tỷ lệ này đang thấp hơn ngưỡng khuyến nghị an toàn là 3 tháng, nhưng nếu loại trừ tác động của các doanh nghiệp vốn đầu tư nước ngoài (FDI), thì tỷ lệ này vẫn duy trì mức trên 3 lần, và tỷ lệ dự trữ ngoại hối trên nợ ngắn hạn vẫn duy trì được ở mức an toàn.

Thứ hai, sự bất ổn trên thế giới tiếp tục leo thang, đặc biệt là sự thay đổi bộ máy cầm quyền tại Mỹ. Trong ngắn hạn, các chính sách thuế quan mới sẽ không nhằm trực tiếp vào Việt Nam, tuy nhiên, những thay đổi này có thể khiến Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) thận trọng hơn trong quá trình quyết định chính sách, đặc biệt trong bối cảnh nếu các dữ liệu vĩ mô không hoàn toàn đi theo kỳ vọng.

Vì vậy, Việt Nam vốn phụ thuộc tương đối lớn vào hoạt động xuất nhập khẩu đang điều chỉnh chính sách theo hướng kích cầu nội địa thông qua đầu tư công và đa dạng hóa ngành nghề thế mạnh, nhằm giảm phụ thuộc vào xuất khẩu, đặc biệt là mảng công nghiệp nặng. Những điều chỉnh này được kỳ vọng sẽ giúp kinh tế tiếp tục đà tăng trưởng.

Thứ ba, tỷ lệ cho vay trên tiền gửi (LDR) vẫn đang duy trì ở mức cao. LDR của các ngân hàng niêm yết (số liệu hợp nhất và không bao gồm tiền gửi từ NHNN, Kho bạc Nhà nước, và chứng chỉ tiền gửi) vẫn ở mức cao dù có phần cải thiện so với quý III/2024. Nhưng nếu xét chênh lệch gia tăng giữa tăng trưởng huy động và tín dụng trong quý IV/2024, có thể thấy các ngân hàng niêm yết đã huy động tiền gửi tốt hơn so với tình hình chung.

Thứ tư, các chỉ số thanh khoản khác duy trì ổn định. Tỷ lệ an toàn vốn (CAR) cải thiện tại hầu hết các ngân hàng trong quý IV cũng như cả năm 2024, bao gồm cả những ngân hàng chia cổ tức tiền mặt. Điều này phản ánh rằng dù tăng trưởng tín dụng cao hơn, hệ số rủi ro của dư nợ phát sinh mới có sự chuyển dịch từ nhóm có rủi ro cao (như bất động sản) sang nhóm an toàn hơn (cho vay sản xuất).

Thứ năm, đến nay dù vẫn còn một vài ngân hàng ghi nhận chất lượng tài sản giảm nhẹ, tập trung tại nhóm ngân hàng tầm trung, nhưng ngay cả các ngân hàng nhỏ cũng đang ghi nhận chất lượng tài sản tăng tích cực.

Thứ sáu, biên lãi thuần (NIM) tiếp tục đối mặt áp lực. Trong ngắn hạn, NIM được kỳ vọng sẽ có sự cải thiện nhẹ tại một số ngân hàng như Vietinbank, BIDV, Techcombank và VPBank khi tỷ trọng khách hàng cá nhân có tiềm năng gia tăng. Trong khi đó, đối với các ngân hàng khác, triển vọng phục hồi có phần khiêm tốn hơn khi không có nhiều lợi thế tương đương.

Kiều Chinh