Leo thang xung đột quân sự dữ dội giữa Israel và Syria

Israel đã thực hiện một loạt các cuộc không kích dữ dội vào thủ đô Damascus của Syria hôm 16/7, trong một chiến dịch nhằm ủng hộ người Druze tại quốc gia này. Druze là một sắc dân thiểu số Ả Rập có liên quan đến các cuộc đụng độ chết người với lực lượng chính phủ Syria.

Các cuộc không kích của Israel đã giết chết ít nhất ba người tại thủ đô của Syria khiến các quan chức Mỹ phải chạy đua để ngăn chặn một cuộc đụng độ lớn hơn giữa các nước láng giềng. Sau cuộc không kích này, Syria đã đồng ý rút quân khỏi thành phố Suwayda ở phía nam và đạt được một thỏa thuận ngừng bắn mới với lực lượng dân quân Druze trong khu vực.

Trong bài phát biểu trên truyền hình quốc gia vào sáng 17/7, Tổng thống Syria - Ahmed al-Sharaa cho biết đất nước đang phải đối mặt với hai lựa chọn: hoặc là "một cuộc chiến tranh công khai" với Israel "với cái giá phải trả là người dân Druze của chúng ta" hoặc cho phép các giáo sĩ Druze "trở lại với lý trí và ưu tiên lợi ích quốc gia".

“Chúng tôi không sợ chiến tranh, lịch sử của chúng tôi đầy rẫy những trận chiến để bảo vệ nhân dân, nhưng chúng tôi đã chọn con đường đặt phúc lợi của người dân Syria lên trên sự hỗn loạn và hủy diệt” - ông al-Sharaa tuyên bố.

Israel đã tăng cường các cuộc không kích nhắm vào Syria bất chấp áp lực từ Mỹ, quốc gia đã có những động thái nhằm chấm dứt sự cô lập quốc tế đối với Syria sau khi phiến quân lên nắm quyền sau sự sụp đổ của chế độ Assad vào cuối năm ngoái.

Các cuộc không kích của Israel nhắm vào Damascus hôm 16/7 đã nhắm vào một số tòa nhà chính phủ ở thủ đô Syria. Một video từ một kênh truyền hình Syria cho thấy tòa nhà Bộ Quốc phòng bị tấn công trực tiếp trên sóng, buộc người dẫn chương trình phải tìm chỗ ẩn nấp.

Trong bài phát biểu hôm 17/7, Tổng thống Syria - al-Sharaa cáo buộc Israel cố gắng chia rẽ người dân Syria và tuyên bố sẽ bảo vệ quyền lợi của người Druze.

Khói bốc lên từ trụ sở bộ quốc phòng Syria sau đòn không kích của Israel - Ảnh: Reuters

“Thực thể Israel, vốn nổi tiếng với những nỗ lực liên tục nhằm gây bất ổn và gieo rắc chia rẽ, một lần nữa lại tìm cách biến đất nước chúng tôi thành chiến trường hỗn loạn và phá hủy nền tảng của người dân chúng tôi” - ông chỉ trích.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cho biết chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã hợp tác với tất cả các bên trong cuộc xung đột để chấm dứt các cuộc đụng độ ở Syria.

"Chúng tôi đã nhất trí về các bước cụ thể sẽ chấm dứt tình hình đáng lo ngại và kinh hoàng này vào đêm nay. Điều này đòi hỏi tất cả các bên phải thực hiện các cam kết mà họ đã đưa ra và đây là điều chúng tôi hoàn toàn mong đợi họ sẽ làm" – ông Rubio phát biểu trên mạng xã hội X.

Ngoại trưởng Rubio cũng mô tả căng thẳng mới nhất giữa Israel và Syria là một "sự hiểu lầm".

Chính phủ Syria vào tối ngày 16/7 (giờ địa phương) cho biết lực lượng quân đội của họ đã bắt đầu rút khỏi Suwayda, theo hãng thông tấn nhà nước SANA của nước này. Video trên truyền hình Syria được cho là đã chiếu cảnh một đoàn xe quân sự di chuyển ra khỏi thành phố Suwayda.

"Việc rút quân khỏi Suwayda đã bắt đầu, nhằm thực hiện thỏa thuận đạt được giữa nhà nước Syria và giới lãnh đạo tôn giáo Druze tại thành phố này, sau khi quân đội hoàn thành nhiệm vụ truy quét các nhóm ngoài vòng pháp luật" – hãng thông tấn SANA đưa tin.

Trong khi đó, chính phủ Syria đã tuyên bố một lệnh ngừng bắn mới với người Druze nhưng chưa rõ liệu lệnh này có hiệu lực hay không trong bối cảnh các nhóm này đang chia rẽ.

Israel, quốc gia đã tiến hành các cuộc không kích vào Syria kể từ khi chế độ Assad sụp đổ vào tháng 12 năm ngoái, tuyên bố họ tấn công Syria để bảo vệ người Druze, một cộng đồng dân thiểu số Ả Rập đang là trung tâm của các cuộc đụng độ với lực lượng trung thành với chính phủ.

Bộ trưởng Quốc phòng Israel - Israel Katz đã chia sẻ đoạn phim ghi lại các cuộc tấn công vào Damascus, đồng thời nhấn mạnh rằng "những đòn đau đớn đã bắt đầu".

Israel tuyên bố không cho phép quân chính phủ Syria hiện diện ở khu vực màu tím trên bản đồ

Trong một cuộc họp báo do Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) tổ chức, một quan chức quân sự xác nhận Israel đã nhắm mục tiêu vào Bộ Quốc phòng và một khu vực gần dinh tổng thống Syria.

Tuy nhiên, một động cơ khác đằng sau quyết định tấn công của Israel có thể liên quan đến sự phản đối của nước này đối với chính phủ Syria hiện tại.

Thủ tướng Israel - Benjamin Netanyahu trước đây đã gọi các nhà lãnh đạo mới của đất nước này là một "chế độ Hồi giáo cực đoan" và là mối đe dọa đối với nhà nước Israel.

Bộ trưởng Ngoại giao Israel - Gideon Sa'ar cho biết đất nước ông muốn "duy trì nguyên trạng ở miền nam Syria - một khu vực gần biên giới của chúng tôi - và ngăn chặn sự xuất hiện của các mối đe dọa chống lại Israel trong khu vực đó".

Một số quốc gia trong khu vực, bao gồm Thổ Nhĩ Kỳ, Ả Rập Xê Út, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Qatar đã lên án các cuộc không kích của Israel tại Syria.

Iran - quốc gia đã có cuộc chiến tranh với Israel vào tháng trước đã lên án các cuộc không kích của Israel vào Syria là "hành vi xâm lược mất kiểm soát".

Đường phố thủ đô Damascus, Syria tan hoang sau trận không kích của Israel - Ảnh: Reuters

Anh Duy