Lễ nhận bằng UNESCO ghi danh Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam Mai Văn Chính; nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng; đại tướng Lê Hồng Anh, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng; nguyên Bí thư Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam Trương Mỹ Hoa; nguyên Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam Đặng Thị Ngọc Thịnh; các đồng chí nguyên Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, nguyên lãnh đạo các cơ quan Trung ương tham dự.

Về phía khách quốc tế, có sự tham dự của ông Jonathan Wallace Baker, Trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam. Cùng tham dự có Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương (Phó trưởng ban Tổ chức lễ); Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Ngô Lê Văn; Ủy ban UNESCO Việt Nam; lãnh đạo nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước. Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy An Giang Lê Hồng Quang (Trưởng ban Tổ chức các ngày lễ lớn tỉnh An Giang); Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh An Giang Lê Văn Nưng; Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Hồ Văn Mừng (Trưởng ban Tổ chức Lễ đón bằng UNESCO); các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy; lãnh đạo và nguyên lãnh đạo tỉnh An Giang qua các thời kỳ… cùng hàng ngàn cán bộ, công chức, viên chức, Nhân dân tiêu biểu TP. Châu Đốc tham dự.

Chương trình diễn ra trong 120 phút, bao gồm 90 phút truyền hình trực tiếp trên VTV Khu vực Tây Nam Bộ (VTV Cần Thơ); các đài truyền hình trong cả nước. Nội dung chương trình gồm 4 phần. Phần I là Lễ đón bằng UNESCO (trong sóng truyền hình VTV Cần Thơ từ 20 – 21 giờ 30 phút).

Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy An Giang Lê Hồng Quang báo cáo tóm tắt quá trình xây dựng hồ sơ đề cử Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Sam trình UNESCO ghi danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Theo đồng chí Lê Hồng Quang, sự kiện chính là sự công nhận của cộng đồng quốc tế về những giá trị đặc sắc của Lễ hội cả về lịch sử, văn hóa, tâm linh. Đây là Di sản văn hóa phi vật thể thứ 16 của Việt Nam, là Di sản văn hóa phi vật thể thứ 2 của khu vực Nam Bộ (cùng với Nghệ thuật Đờn ca tài tử) được UNESCO ghi danh. Trên hết, đây là lễ hội truyền thống đầu tiên của ĐBSCL được đón nhận vinh dự này; góp phần khẳng định sự đa dạng, giá trị, bản sắc của văn hóa Việt Nam trong bức tranh văn hóa chung của nhân loại.

Đối với Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân An Giang, đây là phần thưởng vô giá, khẳng định tính toàn vẹn, tính xác thực và giá trị nổi bật toàn cầu của Di sản; giúp cho cộng đồng sở hữu Di sản nhận thức đầy đủ hơn về giá trị của Lễ hội trong kho tàng di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc. Qua đó nâng cao lòng tự hào, ý thức trách nhiệm, hướng đến những biện pháp thiết thực để bảo tồn, phát huy giá trị của di sản. Thay mặt lãnh đạo tỉnh, Bí thư Tỉnh ủy An Giang Lê Hồng Quang bày tỏ lòng tri ân sâu sắc đến các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước; Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Bộ Ngoại giao, Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam, Trường Đại học Văn hóa TP. Hồ Chí Minh, các nhà nghiên cứu, nhà khoa học đã cùng Đảng bộ, chính quyền tỉnh An Giang, TP. Châu Đốc quan tâm đồng hành trong quá trình xây dựng và bảo vệ hồ sơ di sản. Đặc biệt, gửi lời tri ân đến Nhân dân Châu Đốc nói riêng, Nhân dân An Giang nói chung - những người đã, đang và sẽ tiếp tục bảo tồn, thực hành và lan tỏa giá trị văn hóa thiêng liêng, cao quý này.

Nghi thức trao bằng của Tổ chức UNESCO ghi danh Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại cho lãnh đạo tỉnh An Giang.

Ông Jonathan Wallace Baker khẳng định, việc ghi danh này là sự ghi nhận về ý nghĩa sâu sắc của Lễ hội, là lời kêu gọi hành động để di sản sẽ được tiếp nối. Sức sống bền bỉ của Lễ hội là kết quả trực tiếp của sự cống hiến, lòng nhiệt huyết của cộng đồng địa phương – những người đã duy trì các giá trị, thực hành văn hóa qua nhiều thế hệ.

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương công bố Chương trình hành động quốc gia cam kết bảo vệ và phát huy giá trị di sản Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam.

Phát biểu tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính đề nghị Đảng bộ, chính quyền, các dân tộc tỉnh An Giang, bộ, ngành liên quan quan tâm bảo vệ không gian văn hóa của di sản theo hướng bảo đảm sự hài hòa giữa bảo tồn và phát triển, giữ gìn cảnh quan linh thiêng của Núi Sam; tiếp tục gìn giữ nghi lễ truyền thống, bảo đảm các nghi thức được thực hiện bài bản, trang nghiêm, để các thế hệ sau cảm nhận được hồn cốt thiêng liêng của Lễ hội. Nâng cao nhận thức cộng đồng về giá trị di sản, chú trọng công tác giáo dục tuyên truyền để mỗi người dân, mỗi du khách tham gia đều hiểu, trân trọng, giữ gìn bản sắc Lễ hội; chú trọng đầu tư, phát triển du lịch, văn hóa theo hướng bền vững, chuyên nghiệp, thân thiện và văn minh; quan tâm xây dựng hệ thống hạ tầng đồng bộ, bảo đảm yếu tố môi trường sáng – xanh – sạch – đẹp, cảnh quan linh thiêng của di sản…

Trong phần II (khai hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam năm 2025), Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy An Giang Lê Hồng Quang đánh 3 hồi trống khai hội.

Phần III là chương trình văn nghệ, với nhiều tiết mục đặc sắc, có sự tham dự biểu diễn của Nghệ sĩ nhân dân Bạch Tuyết; Nghệ sĩ nhân dân Tạ Minh Tâm; danh ca Ngọc Sơn và nhiều ca sĩ tên tuổi khác. Kết thúc chương trình (phần IV) là hoạt động bắn pháo hoa tầm thấp, thu hút sự quan tâm theo dõi của người dân.

G.KHÁNH – T.HÙNG – T.HIẾU – D.ANH