Lão ngư nặng lòng với biển

“Biển cả là nguồn sống”

Những ngày cuối năm, đứng ở cảng cá Cửa Việt nhìn ra, con tàu của ông Thanh như con cá lớn, chờ được vùng vẫy nơi biển khơi. Mọi công việc chuẩn bị cho chuyến ra khơi lần này đều đã sẵn sàng. Ngồi trên con tàu vừa được nâng cấp còn thơm mùi sơn mới, với chất giọng sang sảng của người quen “ăn sóng nói gió”, ông Thanh cho biết, ông là con trai cả trong gia đình có 5 anh em.

Bố là bộ đội, mẹ là công nhân nhưng vì sức khỏe yếu nên về hưu sớm, cuộc sống gia đình rất chật vật. Hơn nữa, thời điểm ấy vùng biển Cửa Việt chưa có đường giao thông, đi lại khó khăn. Do vậy, năm 17 tuổi, khi vừa học xong lớp 9, ông quyết định nghỉ học theo cha, anh trở thành ngư dân để kiếm tiền phụ giúp cha mẹ nuôi các em.

Trước mỗi chuyến ra khơi, lá cờ Tổ quốc đều được ông Thanh thay mới và cột chắc chắn trên nóc cabin tàu - Ảnh: L.A

Ban đầu, ông làm bạn thuyền cho hợp tác xã địa phương. Hồi đó, ngư cụ đánh bắt rất đơn giản, chủ yếu dựa vào kinh nghiệm. Ban ngày thì nhìn mặt trời, căn cứ theo hướng gió để di chuyển tàu thuyền, còn về đêm thì nhìn trăng sao để xác định phương hướng.

Mãi đến năm 1993, ông cùng với một ngư dân khác mua được chiếc tàu đầu tiên có công suất 100 CV. Nếu so với hiện nay thì con tàu ấy nhỏ nhưng thời điểm đó nó thuộc hàng to nhất vùng và đủ mạnh để bám biển xa. Không dừng lại ở đó, vừa làm vừa tích lũy, đến năm 1999, ông đã có tiền mua con tàu mới bằng gỗ số hiệu QT 91019TS, công suất 410 CV, trị giá 7 tỉ đồng với đầy đủ trang thiết bị hiện đại như máy dò ngang, máy tời thủy lực, máy thông tin liên lạc tầm xa.

Gần 40 năm bám biển, từng đi câu, đi lưới rồi nay chuyển sang nghề bùng nhùng, nghề nào ông Thanh cũng thành thạo. Chỉ tính riêng 5 năm trở lại đây, năm nào ông cũng đi được từ 15 - 20 chuyến biển, mang lại thu nhập trên 8 tỉ đồng. Sau khi trừ chi phí ông lãi ròng trên 1 tỉ đồng.

Không những thế, ông còn tạo việc làm cho 7 bạn thuyền với thu nhập bình quân 150 triệu đồng/người/ năm. Kinh tế gia đình thuộc hàng khá giả, ông Thanh có điều kiện cho 4 người con học hành đàng hoàng. Trong đó, người con trai duy nhất của ông đang là sĩ quan Quân chủng Hải quân đóng quân tại TP. Đà Nẵng, thực hiện nhiệm vụ bảo vệ biển, đảo Tổ quốc.

Ông Võ Hồng Thanh trên cabin tàu cá số hiệu QT 91019TS của mình - Ảnh: L.A

Đến giờ, ông Thanh vẫn nhớ như in lần đầu tiên được ra khơi đến Hoàng Sa. Biển sâu thăm thẳm, con tàu dũng mãnh vượt sóng ra khơi. Chuyến đi ấy cho ông nhiều trải nghiệm, những vùng biển vừa lạ lẫm vừa quen thuộc. Nhưng hơn tất cả có lẽ là khát khao được chinh phục, được vẫy vùng trên vùng biển của đất nước, ở đó không chỉ có tôm, cá, có ngư trường rộng lớn, mà còn cả trách nhiệm, niềm tự hào Tổ quốc.

“Với tôi, biển cả là nguồn sống, là ngôi nhà thứ hai. Do vậy tôi luôn dặn bạn thuyền trước mỗi chuyến ra khơi là vừa khai thác nhưng cũng vừa bảo vệ nguồn lợi, để “lộc biển” còn sinh sôi mãi”, ông Thanh chia sẻ.

Đoàn kết giúp nhau trên biển

Không chỉ vươn khơi, bám biển đánh bắt thủy sản mang lại thu nhập cao cho gia đình, ông Thanh còn được nhiều người biết đến như là một “thủ lĩnh” của phong trào đoàn kết, cùng ngư dân tương trợ, giúp đỡ nhau trên biển, tích cực tham gia bảo vệ chủ quyền biển, đảo. Nhiều năm nay, ông Thanh là Tổ trưởng Tổ tự quản tàu thuyền Khu phố 5, thị trấn Cửa Việt.

Theo ông Thanh, trước đây, ngư dân thường “đơn thương độc mã” trên biển, thông tin tọa độ đánh bắt được giữ bí mật. Thế nhưng khi nguồn lợi thủy sản ngày càng ít, ngư dân phải vươn khơi xa thì việc hỗ trợ lẫn nhau trong sản xuất để cùng đánh bắt hiệu quả và bảo vệ nhau trước những hiểm nguy trên biển là yêu cầu bức thiết.

Đó là lý do các tổ, đội tự quản tàu thuyền được thành lập. Nhiệm vụ của tổ tự quản là vừa chia sẻ ngư trường để cùng nhau đánh bắt, vừa hỗ trợ nhau trên biển; đồng thời là đầu mối cung cấp thông tin cho bộ đội biên phòng, các lực lượng chấp pháp về tình hình trên biển, nhất là tình trạng tàu nước ngoài xâm phạm lãnh hải Việt Nam.

Ông Võ Hồng Thanh giới thiệu Kỷ niệm chương “Vì chủ quyền an ninh biên giới” do Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng tặng và bằng khen của Ban Chấp hành Trung ương Hội Nông dân Việt Nam - Ảnh: L.A

Ông Thanh cho biết: “Tổ tự quản tàu thuyền Khu phố 5 gồm 11 tàu cá xa bờ. Chúng tôi xem biển cả là nhà, anh em bạn thuyền là người trong gia đình, người có kinh nghiệm hơn hướng dẫn, chia sẻ cách đánh bắt cho những thành viên mới. Khi tàu của mình phát hiện có luồng cá lớn cũng sẽ phát tín hiệu cho tàu cùng tổ đến cùng khai thác. Khi có tàu gặp rủi ro, hư hỏng trên biển thì các tàu trong tổ có trách nhiệm hỗ trợ, lai dắt vào bờ. Nhờ vậy, các chuyến biển thêm an lành, hiệu quả khai thác thủy sản cũng cao hơn”.

Theo ông Thanh, từ năm 1999 ông đã sở hữu con tàu QT 91019TS có công suất 410 CV. Cũng từ đây, ông có điều kiện để bám biển dài ngày và giúp đỡ, cứu hộ nhiều tàu thuyền khác gặp sự cố trên biển.

Kể về vụ ấn tượng nhất, ông Thanh cho biết, năm 2008, khi đang đánh bắt trên vùng biển Hoàng Sa, cách bờ khoảng 200 hải lý, ông bất ngờ nhận được thông tin qua máy ICOM tàu cá số hiệu QT 91061TS của anh Nguyễn Văn Tuấn ở Khu phố 6, thị trấn Cửa Việt bị chết máy, trôi dạt, trên tàu có 7 thuyền viên.

Ngay lập tức ông hô bạn thuyền thu lưới, thu phao dù và nổ máy thẳng hướng với tốc độ cao nhất đến nơi tàu cá của ông Tuấn đang trôi dạt. Sau hơn 2 ngày 1 đêm lênh đênh trên biển, tàu cá của ông đã lai dắt tàu cá của ông Tuấn về bờ an toàn.

Với gần 40 năm gắn bó với biển, đối với ông Thanh, biển đã trở thành quê hương thứ hai và trở nên gần gũi, thiêng liêng. Khi hoạt động trên biển, ông và các thành viên trong tổ tự quản luôn có ý thức cảnh giác và nắm tình hình trên biển để kịp thời báo cáo cho các lực lượng chấp pháp, đặc biệt là bộ đội biên phòng, giúp các lực lượng đánh giá đúng tình hình trên biển.

Hiện tại, tàu cá của ông cũng là một trong những tàu cá tham gia lực lượng dân quân biển tại địa phương. Hằng năm, khi có lệnh triệu tập, ông đều đưa phương tiện và vận động thuyền viên tham gia huấn luyện.

Ông Thanh giới thiệu với chúng tôi về các Kỷ niệm chương “Vì chủ quyền an ninh biên giới” do Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng tặng và bằng khen của các cấp ghi nhận về thành tích tham gia bảo vệ chủ quyền và lao động, sản xuất.

Ông tự hào chia sẻ: "Đây là thành quả của những chuyến ra khơi, cũng là sự động viên tinh thần vô cùng to lớn để những ngư dân dù gặp bất cứ khó khăn nào cũng quyết tâm bám biển. Bởi đó không chỉ là nơi mưu sinh, mà còn là máu thịt của Tổ quốc thiêng liêng".

Lê An