Lãnh đạo UBCKNN hé lộ triển vọng nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam

Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi, thời gian qua, Bộ Tài chính đã chủ động phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan liên quan để hoàn thiện toàn diện khung khổ pháp lý và tổ chức vận hành thị trường. Việc rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định pháp lý nhằm đáp ứng các tiêu chí do các tổ chức xếp hạng quốc tế đưa ra được thực hiện đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm.

“Đến nay, các yêu cầu cơ bản để nâng hạng thị trường đã được Việt Nam đáp ứng. Chúng ta đã có những bước tiến đáng kể, từ việc minh bạch hóa thông tin, cải cách hành lang pháp lý đến hiện đại hóa hệ thống giao dịch, thanh toán. Những yếu tố nền tảng này đóng vai trò rất quan trọng trong việc tạo dựng niềm tin với nhà đầu tư quốc tế”, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi khẳng định.

Thị trường chứng khoán Việt có thể được nâng hạng vào tháng 9/2025 (Ảnh minh họa: KT)

Tuy nhiên, bên cạnh các tiêu chí mang tính kỹ thuật, Thứ trưởng Chi cho rằng, yếu tố “cảm xúc” và trải nghiệm thực tế của nhà đầu tư nước ngoài khi tham gia vào thị trường chứng khoán Việt Nam là điểm mấu chốt được các tổ chức xếp hạng quan tâm. Đó là mức độ thuận lợi trong triển khai hoạt động đầu tư, là khả năng tiếp cận thị trường, sự rõ ràng, minh bạch và hiệu quả trong giải quyết các vướng mắc.

Theo kế hoạch, các tổ chức xếp hạng quốc tế sẽ công bố kết quả đánh giá vào kỳ tháng 9 tới. Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi bày tỏ tin tưởng, với sự quyết tâm cao độ từ Chính phủ, Bộ Tài chính và toàn hệ thống tài chính - chứng khoán, thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam hoàn toàn có khả năng được nâng hạng trong thời gian tới.

Việc nâng hạng sẽ mở ra cánh cửa đón dòng vốn ngoại quy mô lớn, đặc biệt từ các quỹ đầu tư theo chỉ số. Vì vậy, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho nhà đầu tư nước ngoài là yếu tố then chốt, mang tính quyết định.

Thứ trưởng nhấn mạnh, hiện nay, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đang phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan để đẩy nhanh việc tháo gỡ những rào cản, bất cập còn tồn tại. Trong đó, nhiều nội dung đã được đưa vào lộ trình triển khai cụ thể, tập trung vào việc cải thiện cơ chế mở tài khoản, quy định sở hữu nước ngoài, quy trình thanh toán và chuyển tiền, đảm bảo tính minh bạch và bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư.

Chia sẻ thêm về lộ trình nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ cận biên lên thị trường mới nổi, ông Hoàng Văn Thu, Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cho biết, theo Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1726, Việt Nam đặt mục tiêu phấn đấu nâng hạng thị trường vào năm 2025.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, dưới sự chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã hoàn thiện khung khổ pháp lý, cải tiến kỹ thuật, đến tăng cường tiếp xúc với các tổ chức xếp hạng và nhà đầu tư nước ngoài để chia sẻ về mức độ phát triển của thị trường.

Về phía chính sách pháp lý, Bộ Tài chính đã ban hành một số văn bản quan trọng như Thông tư 68 về hoạt động giao dịch không ký quỹ, được đánh giá cao bởi các nhà đầu tư tổ chức nước ngoài.

“Đây là bước chuẩn bị quan trọng cho việc thiết lập cơ chế thanh toán bù trừ trung tâm (CCP) – một yêu cầu then chốt trong quá trình nâng hạng”, ông Thu cho hay.

Bên cạnh đó, Thông tư 18, sửa đổi Thông tư 119 về lưu ký, thanh toán bù trừ và Thông tư 96 về công bố thông tin, giúp đảm bảo đồng bộ với hệ thống giao dịch mới KRX.

“Hệ thống này đã vận hành an toàn, thông suốt từ ngày 5/5 đến nay, chưa ghi nhận trục trặc kỹ thuật nào”, ông Thu nói.

Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán cũng cho biết, Ngân hàng Nhà nước đã phối hợp, ban hành Thông tư 03 nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính cho nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt trong khâu công chứng khi mở tài khoản giao dịch.

Bộ Tài chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng đang khẩn trương sửa đổi, bổ sung Nghị định 155 (ban hành năm 2020), để làm rõ và thể chế hóa các nội dung mới theo tinh thần của Luật Chứng khoán số 56. Trong đó có một điểm mấu chốt là khẳng định mô hình thanh toán bù trừ trung tâm không chỉ áp dụng cho chứng khoán phái sinh mà cả với thị trường chứng khoán cơ sở.

Một điểm nữa đang được điều chỉnh trong Nghị định 155, theo ông Thu là quy định về tỉ lệ sở hữu nước ngoài tại các tổ chức niêm yết. Đây là vấn đề các nhà đầu tư quốc tế đặc biệt quan tâm.

Ông Thu nhấn mạnh, việc sửa đổi nhằm thể hiện rõ sự cởi mở, minh bạch và bình đẳng của Việt Nam đối với nhà đầu tư nước ngoài, đúng theo định hướng chiến lược của Chính phủ.

Về mặt kỹ thuật, Ủy ban Chứng khoán đã triển khai các giải pháp hỗ trợ như thiết kế tài khoản tổng trong thanh toán bù trừ để tạo thuận lợi cho hoạt động của các quỹ đầu tư nước ngoài.

“Bên cạnh việc hoàn thiện pháp lý và kỹ thuật, tăng cường đối thoại với nhà đầu tư quốc tế, thông qua các đoàn xúc tiến đầu tư. Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cũng đã trực tiếp tham gia một số đoàn công tác quan trọng. Đồng thời, chúng tôi phối hợp chặt chẽ với Ngân hàng Thế giới và các tổ chức xếp hạng, cập nhật thông tin và nỗ lực cải cách của Việt Nam”, ông Thu chia sẻ.

Lãnh đạo Ủy ban Chứng khoán cho biết, đặc biệt chú trọng đến trải nghiệm thực tế của các nhà đầu tư nước ngoài tại thị trường Việt Nam.

“Việc được nâng hạng là quan trọng, nhưng duy trì được hạng sau khi được nâng còn khó hơn. Vì vậy, mọi cải cách hiện nay đều nhằm hướng tới sự bền vững, lâu dài và đáp ứng kỳ vọng thực chất của nhà đầu tư”, ông Thu nhấn mạnh.

Một giải pháp kỹ thuật nữa đang được UBCKNN triển khai là thiết kế tài khoản tổng (omnibus account) để hỗ trợ các quỹ nước ngoài trong quá trình thanh toán bù trừ – điều kiện tiên quyết để tiếp cận tiêu chuẩn thị trường mới nổi.

“Qua kết quả làm việc với các tổ chức, UBCKNN tin tưởng các tổ chức sẽ đồng thuận với việc nâng hạng TTCK vào kỳ tháng 9/2025”, ông Thu bày tỏ.

Diệp Diệp/VOV.VN