Lạng Sơn: Rốt ráo bàn giao mặt bằng 'sạch' cho dự án Hữu Nghị-Chi Lăng

Đến thời điểm này, tỉnh Lạng Sơn đã bàn giao 448 ha (tương đương 76,35% diện tích mặt bằng) phục vụ thi công dự án đường cao tốc Hữu Nghị-Chi Lăng.

Sau khi hoàn thành, tuyến cao tốc Hữu Nghị-Chi Lăng sẽ kết nối với các tuyến cao tốc Đồng Đăng-Trà Lĩnh và Bắc Giang-Lạng Sơn, tạo thành hành lang giao thông chiến lược kết nối khu vực đông bắc, phục vụ lưu thông hàng hóa qua biên giới Việt-Trung, thúc đẩy phát triển kinh tế biên mậu.

Cơ chế vốn 70-30

Tại phiên họp của Ban Chỉ đạo Nhà nước về các công trình, dự án trọng điểm ngành giao thông vận tải diễn ra ngày 9/3 vừa qua, Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp tục giao nhiệm vụ cho tỉnh Lạng Sơn ngay trong tháng 3 này, hoàn thành thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư, nâng tỷ lệ vốn ngân sách nhà nước tham gia dự án lên 70%. Bộ Tài chính được giao hướng dẫn tỉnh Lạng Sơn thực hiện các thủ tục để đẩy nhanh tiến độ. Trong trường hợp dự án cần bổ sung vốn ngân sách, Chính phủ sẽ cân đối hỗ trợ để bảo đảm mục tiêu thông tuyến trong năm 2025.

Theo đánh giá của các chuyên gia giao thông, chủ trương nâng tỷ lệ vốn nhà nước tham gia dự án một mặt giúp tháo gỡ vướng mắc về huy động vốn, mặt khác tạo động lực thu hút các nhà đầu tư, thúc đẩy huy động thêm nguồn lực cho các dự án theo phương thức đối tác công-tư (PPP). Cụ thể, Công ty cổ phần Cao tốc Hữu Nghị-Chi Lăng (nhà đầu tư) đã ký hợp đồng tín dụng trị giá 2.500 tỷ đồng với Ngân hàng thương mại cổ phần Tiên Phong (TPBank) vào ngày 10/2, góp phần đẩy nhanh tiến độ thi công và bảo đảm tính khả thi về tài chính của dự án.

Trước đó, tại chuyến công tác Cao Bằng và Lạng Sơn cuối năm ngoái, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đồng ý về nguyên tắc áp dụng cơ chế vốn 70-30 (70% vốn nhà nước, 30% vốn nhà đầu tư huy động) cho dự án đường cao tốc Hữu Nghị-Chi Lăng, theo đề xuất của Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn. Thủ tướng chỉ đạo trong quá trình triển khai dự án, nếu gặp vướng mắc về các quy định của pháp luật, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh cần có văn bản báo cáo Chủ tịch Quốc hội và đề xuất Thủ tướng Chính phủ để kịp thời tháo gỡ khó khăn.

Theo ông Lương Trọng Quỳnh, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn, chính quyền tỉnh đã cam kết, hạ quyết tâm hoàn thành giải phóng mặt bằng trong tháng 3/2025 và đề nghị Chính phủ cùng Bộ Tài chính xem xét ban hành các văn bản hướng dẫn nhằm cụ thể hóa chủ trương nâng tỷ lệ vốn nhà nước tham gia dự án lên 70%.

Bàn giao mặt bằng sạch, cấp tốc thi công

Dự án đường cao tốc Hữu Nghị-Chi Lăng dài 60km, tổng mức đầu tư hơn 11.000 tỷ đồng. Sau khi dự án khởi công vào tháng 4/2024, đến thời điểm này, các cấp chính quyền, đơn vị trong tỉnh Lạng Sơn đã bàn giao 448 trên tổng số 557,82ha (tương đương 76,35% diện tích mặt bằng); trong đó, có hơn 410,5ha đủ điều kiện thi công. Tuy nhiên, một số khu vực vẫn gặp vướng mắc về mặt bằng do bị chồng lấn diện tích đã chi trả từ năm 2018 với phần bổ sung mới.

Ngoài ra, trên tuyến cũng có nhiều vị trí người dân trồng cây lâu năm trên đất rừng sản xuất, gây khó khăn cho việc bồi thường do chênh lệch đơn giá giữa đất cây lâu năm và đất rừng sản xuất (chênh lệch nhau khoảng 15-20 lần). Trước tình hình này, Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn đã đề xuất Bộ Nông nghiệp và Môi trường sớm có hướng dẫn xử lý.

Các nhà thầu thi công dự án kiến nghị tỉnh Lạng Sơn tuyên truyền, vận động người dân đồng thuận, nhận tiền bồi thường theo quyết định tạm tính, để sớm hoàn tất phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư.

Theo thống kê, dự án đường cao tốc Hữu Nghị-Chi Lăng có gần 430 hộ dân cần bố trí tái định cư, nhưng hiện tại, nhiều khu tái định cư vẫn chưa hoàn tất thủ tục. Thành phố Lạng Sơn đã có sẵn hai khu tái định cư, trong khi các huyện Chi Lăng, Cao Lộc, Văn Lãng vẫn đang trong quá trình phê duyệt, lựa chọn nhà thầu.

Nhằm đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng, các nhà thầu thi công dự án kiến nghị chính quyền tỉnh Lạng Sơn có giải pháp tuyên truyền, vận động người dân đồng thuận, nhận tiền bồi thường theo quyết định tạm tính, để sớm hoàn tất phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư. Đồng thời, nhà thầu cũng kiến nghị tỉnh thực hiện đồng bộ, sớm hoàn thành trong quý I/2025 việc di dời hạ tầng kỹ thuật như điện, viễn thông,...

Tại chuyến thị sát và họp bàn giải pháp tháo gỡ vướng mắc cho các dự án đường cao tốc trọng điểm tại khu vực miền núi phía bắc ngày 8/3 vừa qua, Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn ghi nhận và đánh giá cao quyết tâm của các địa phương, chủ đầu tư và nhà thầu trong việc triển khai các dự án giao thông trọng điểm trên địa bàn. Phó Thủ tướng yêu cầu Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan hoàn thành dứt điểm việc di dời công trình hạ tầng kỹ thuật trong tháng 3/2025. Đồng thời, tỉnh cần có phương án tạm cư cho người dân trong thời gian xây dựng khu tái định cư để bàn giao toàn bộ mặt bằng cho nhà thầu triển khai thi công theo đúng tiến độ.

Ông Nguyễn Tấn Đông, Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Đèo Cả (đại diện nhà đầu tư dự án) nhấn mạnh, các nhà đầu tư, nhà thầu đang phối hợp chặt chẽ hỗ trợ các địa phương đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, đặc biệt tại các điểm còn vướng mắc trên tuyến cao tốc Đồng Đăng-Trà Lĩnh và Hữu Nghị-Chi Lăng. Công tác tổ chức thi công đang được các thực hiện linh hoạt, mặt bằng có tới đâu, nhà thầu tăng cường nhân sự và máy móc ngay tới đó, nỗ lực làm việc “3 ca, 4 kíp”, tận dụng thời tiết thuận lợi trước mùa mưa, nhất là tại các hạng mục “đường găng” của dự án, qua đó, góp phần hiện thực hóa mục tiêu của Chính phủ thông tuyến đường cao tốc từ Cao Bằng đến Cà Mau trong năm 2025.

Để hoàn thành khối lượng công việc rất lớn còn lại trong khi thời gian chỉ còn chưa đầy 10 tháng, Phó Thủ tướng quyết liệt yêu cầu địa phương bằng nhiều giải pháp đẩy nhanh hoàn thành đền bù, giải phóng và bàn giao mặt bằng “sạch” cho nhà thầu thi công. Bên cạnh đó, các nhà thầu cần tập trung tối đa nguồn lực, máy móc, thiết bị, tăng ca, tăng kíp để bù đắp tiến độ và bảo đảm mục tiêu thông tuyến trước ngày 31/12/2025. “Chính quyền các địa phương cần phối hợp với nhà đầu tư để rà soát nguồn vốn dự án, nghiên cứu phương án đầu tư trạm dừng nghỉ, hệ thống thu phí tự động (ETC) và hệ thống giao thông thông minh (ITS), bảo đảm chất lượng công trình khi đưa vào khai thác”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

TRANG LIÊN