Làng nghề đúc đồng Đại Bái

Người thợ tỉ mỉ khắc từng chi tiết trên sản phẩm.

Thời kỳ Đông Sơn, để phục vụ sản xuất nông nghiệp và đời sống sinh hoạt, người dân nơi đây đã biết gò, đúc đồ đồng: rìu, đục, dao găm, bình, muôi… Đến đầu thế kỳ XI, với sự chỉ dẫn của Tổ nghề Nguyễn Công Truyền, Đại Bái phát triển thành một trung tâm đúc đồng thịnh vượng, buôn bán tấp nập, nổi tiếng cả nước. Trải qua thời gian, làng nghề Đại Bái ngày một phát triển, người dân dần tổ chức sản xuất chuyên môn hóa sản phẩm, thành lập các phường sản xuất theo từng xóm, mỗi xóm sản xuất một mặt hàng riêng, chẳng hạn như: xóm Sông thì chuyên làm đồ thờ, xóm Tây chuyên làm chiêng, cồng, mâm, xóm Giữa chuyên làm xiêu, niêu còn xóm Ngoài chuyên làm nồi… Kỹ thuật luyện đồng, pha chế đồng của nghệ nhân làng nghề Đại Bái đạt tới độ chuyên sâu, mang bí quyết riêng. Qua bàn tay khéo léo và óc sáng tạo, từ khâu làm khuôn mẫu, kỹ thuật đúc, phôi, tỉ mẩn trong từng nét chạm, tạo ra những sản phẩm tinh xảo được đánh giá cao.

Chị Nguyễn Thị Huyền, chủ cơ sở Tranh đồng Quang Hưng cho biết: “việc chạm trổ các sản phẩm đồng nhất là đồ thờ đòi hỏi phải cẩn thận, tỉ mỉ từng chi tiết. Với đồng ngũ sắc, các màu sắc được bổ sung bao gồm: trắng, xám, vàng, xanh kết hợp với màu đồng nguyên bản (5 màu - ngũ sắc) tạo ra loại sản phẩm đồng cao cấp (có giá trị cao).

Gắn những họa tiết trên từng sản phẩm.

Hiện nay, làng Đại Bái có khoảng 700 hộ làm nghề với hơn 1.700 lao động. Để đáp ứng nhu cầu của thị trường, người dân trong làng đã sản xuất đa dạng hóa các sản phẩm như: tranh nghệ thuật, trống đồng, các đồ thờ tự trong gia đình (hoành phi, câu đối, đỉnh đồng, lư hương)… Cùng với đó, việc mở rộng thị trường cũng được quan tâm, các sản phẩm của Đại Bái không còn bó hẹp quanh làng nghề mà được du khách trong nước và quốc tế biết đến thông qua các cửa hàng đại diện, website quảng bá sản phẩm của làng nghề.

Kiểm tra độ ngân của chiêng khi sản xuất.

Làng nghề Đại Bái còn có nhiều di tích lịch sử - văn hóa tiêu biểu như: Khu lăng tổ sư nghề đồng Nguyễn Công Truyền, đình Văn Lãng, đình Diên Lộc, chùa Diên Phúc và Lễ hội truyền thống làng Đại Bái - nơi tôn vinh những sản phẩm truyền thống được làm từ đồng, tôn vinh những tấm lòng gắn bó với nghề và lưu giữ những nét đẹp văn hóa của quê hương. Với khát vọng, hoài bão của người dân làng nghề, nội lực từ chính đôi bàn tay khéo léo, đức tính cần cù, sáng tạo của những người thợ đúc đồng nơi đây đã và đang góp phần tạo dựng cho nghề truyền thống của quê hương ngày càng khởi sắc. Đại Bái ngày nay vừa là làng nghề truyền thống tiêu biểu trong cả nước, vừa là điểm đến của những du khách muốn tìm hiểu về lịch sử, văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam.

Các sản phẩm của làng nghề được khách hàng ưa chuộng.

Văn Hải - Đình Duy