Lần đầu tiên trong lịch sử có đạo luật riêng dành cho nhà giáo

Một tiết học Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú THCS và THPT Cao Lộc (Lạng Sơn).

Sáng 17/7, Bộ GD&ĐT phối hợp với UNESCO tổ chức Hội thảo tham vấn chuyên môn một số nội dung hướng dẫn thi hành Luật Nhà giáo, chính sách cho nhà giáo, lãnh đạo giáo dục và nhân sự trường học trong bối cảnh mới. Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng tham dự Hội thảo.

5 điểm nổi bật

Báo cáo đề dẫn, ông Vũ Minh Đức – Cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục (Bộ GD&ĐT) cho hay, ngày 16/6, tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa 15 đã thông qua Luật Nhà giáo với 9 chương, 42 Điều. Đây là dấu mốc quan trọng, có ý nghĩa lớn không chỉ đối với toàn bộ đội ngũ nhà giáo, với ngành Giáo dục mà còn có ý nghĩa lớn với cả dân tộc Việt Nam.

Lần đầu tiên trong lịch sử, Quốc hội ban hành đạo luật riêng quy định đầy đủ về vị trí, vai trò, quyền, nghĩa vụ và các chế độ, chính sách dành cho đội ngũ nhà giáo; cụ thể hóa chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước trong việc tôn vinh, chăm lo, bảo vệ và phát triển đội ngũ nhà giáo – lực lượng then chốt của sự nghiệp giáo dục.

Ông Vũ Minh Đức nhấn mạnh 5 điểm nổi bật đáng chú ý trong quy định tại Luật Nhà giáo. Cụ thể: Thứ nhất, khẳng định vị thế, bảo vệ danh dự và uy tín nghề giáo.

Thứ hai, lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Thứ ba, một số chính sách đãi ngộ, hỗ trợ, thu hút tốt hơn đối với nhà giáo

Thứ tư, chuẩn hóa và phát triển đội ngũ – nâng cao chất lượng giáo dục. Thứ năm, tăng quyền tự chủ cho cơ sở giáo dục và giao quyền chủ động cho ngành Giáo dục.

Toàn cảnh hội thảo.

Sẽ trình Chính phủ ban hành 3 Nghị định và ban hành theo thẩm quyền 12 Thông tư

Để bảo đảm hiệu lực thi hành của Luật Nhà giáo kể từ ngày 1/1/2026, ông Vũ Minh Đức cho hay, Bộ GD&ĐT phải tham mưu, trình Chính phủ ban hành 3 Nghị định và ban hành theo thẩm quyền 12 Thông tư.

Trong đó, 3 Nghị định gồm: Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà giáo; Nghị định quy định chính sách tiền lương, chế độ phụ cấp, chính sách hỗ trợ, thu hút đối với nhà giáo; Nghị định quy định chế độ phụ cấp ưu đãi theo nghề đối với viên chức ngành Giáo dục.

12 Thông tư quy định về chuẩn nghề nghiệp, chế độ làm việc, thẩm quyền tuyển dụng, chức danh tương đương, quy tắc ứng xử của nhà giáo.

Bên cạnh đó, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an cũng đồng thời phải nghiên cứu, xây dựng các Thông tư quy định về chế độ làm việc, chuẩn nghề nghiệp nhà giáo thuộc thẩm quyền quản lý.

Theo Cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục, việc hoàn thành số lượng văn bản nêu trên trong thời hạn 6 tháng với nguồn lực hạn chế về đội ngũ nhân sự thực hiện là một trong những khó khăn, thách thức lớn đối với Bộ GD&ĐT.

Đồng thời, việc thực hiện chủ trương xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp, cùng với sự thay đổi trong hệ thống pháp luật hiện hành liên quan đến tổ chức chính quyền địa phương, quản lý đội ngũ viên chức... tác động lớn đến các quy định về tuyển dụng, sử dụng, quản lý nhà giáo, đòi hỏi quá trình xây dựng phải liên tục cập nhật, bảo đảm tính đồng bộ với những thay đổi của hệ thống pháp luật có liên quan.

“Đứng trước những yêu cầu mới về chính sách đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; định hướng về đột phá giáo dục và đào tạo thời gian tới... đòi hỏi nội dung quy định tại các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Nhà giáo phải mang tính cách mạng, vượt trội, đón đầu những xu hướng phát triển của thời đại trong kỷ nguyên mới” – ông Vũ Minh Đức nhấn mạnh.

Ông Vũ Minh Đức phát biểu đề dẫn hội thảo.

Cùng với đó, tại thời điểm hiện nay, Bộ GD&ĐT đang đồng thời triển khai sửa đổi, bổ sung cùng lúc 3 Luật gồm: Luật Giáo dục, Luật Giáo dục đại học và Luật Giáo dục nghề nghiệp.

Trong 3 Luật nêu trên, các vấn đề về toàn bộ nhân sự giáo dục trong trường học, bao gồm nhà giáo, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục, cán bộ quản lý giáo dục, nhân viên được quan tâm, sửa đổi bổ sung để đảm bảo phù hợp, thống nhất với Luật Nhà giáo, đồng thời đáp ứng các yêu cầu mới.

Để đảm bảo tiến độ, chất lượng các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Nhà giáo cũng như tiếp tục hoàn thiện các nội dung về nhà giáo, nhân sự trường học trong các Luật đang sửa đổi, bổ sung, ông Vũ Minh Đức cho hay: trong khuôn khổ các hoạt động tổng kết quá trình xây dựng Luật Nhà giáo, Bộ GD&ĐT phối hợp với Văn phòng UNESCO Việt Nam tổ chức “Hội thảo tham vấn chuyên môn về một số nội dung hướng dẫn thi hành Luật Nhà giáo, chính sách cho nhà giáo, lãnh đạo giáo dục và nhân sự trường học trong bối cảnh mới”.

Bên cạnh các chia sẻ, phân tích của chuyên gia, tại Hội thảo, Bộ GD&ĐT cũng cung cấp một số định hướng lớn về nội dung chính sách trong các dự thảo văn bản hướng dẫn thi hành Luật Nhà giáo.

Qua đó, các đại biểu có thể cho ý kiến góp ý và cung cấp các thực tiễn tại địa phương, cơ sở giáo dục của mình nếu có, là những tư liệu quan trọng giúp Bộ hoàn thiện các nội dung hướng dẫn sát thực, phù hợp.

Bộ GD&ĐT mong muốn được lắng nghe ý kiến tham luận, thảo luận trực tiếp của các đại biểu, các chuyên gia về các nội dung liên quan đến chính sách nhà giáo và việc hoàn thiện các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Nhà giáo như đã nêu trên.

Minh Phong