Lâm Đồng nỗ lực khắc phục khó khăn cho giáo dục

Lâm Đồng gặp khó khăn trong việc dạy 2 buổi/ngày. Hình minh họa

Nhiều nơi cơ sở vật chất không bảo đảm

Theo ông Hồ Xuân Điện - Phó Chủ tịch UBND xã Đồng Kho: Là xã mới được thành lập trên cơ sở sáp nhập 4 xã cũ gồm: Đồng Kho, Đức Bình, La Ngâu và Huy Khiêm. Mặc dù, đã có 3/4 xã cũ được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới giai đoạn 2015 - 2020, tuy nhiên, các tiêu chí đánh giá vẫn áp dụng theo quy định cũ mà chưa áp dụng theo quy định mới của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD - ĐT) về tiêu chuẩn cơ sở vật chất của các cơ sở giáo dục. Hiện tại, hệ thống cơ sở vật chất của các trường trên địa bàn xã xây dựng đã lâu, các công trình đã cũ, hư hỏng, xuống cấp. Nhiều trường chưa đủ phòng học cho học sinh, phòng học không đúng tiêu chuẩn xây dựng, diện tích nhỏ hẹp, trong khi định biên số học sinh/lớp lại đông. Nhiều lớp học sinh phải ngồi tràn lên sát bảng và bàn của giáo viên, ảnh hưởng không nhỏ đến không gian học tập.

Ông Nguyễn Tiến Việt - Trưởng Phòng Văn hóa - Xã hội, UBND xã Đam Rông 1 cho biết: Xã có địa bàn rộng, vì thế, các trường phải lập nhiều điểm trường lẻ, để thuận tiện cho phụ huynh đưa đón các cháu nhỏ. Tuy nhiên, nhiều phòng học xây dựng cấp 4, bán kiên cố có niên hạn sử dụng đã lâu, xuống cấp không thể cải tạo hay nâng cấp. Cùng với đó, các công trình phụ trợ để phục vụ trong hoạt động tổ chức bán trú cũng không bảo đảm như: công trình vệ sinh, nguồn nước sạch. Nhiều điểm trường mầm non như Bob La, Bob Lé, diện tích hạn chế, không bảo đảm để huy động thêm trẻ trong độ tuổi mẫu giáo đến trường, cũng như khó khăn trong việc quy hoạch bố trí môi trường sân chơi hoạt động ngoài trời. Ở bậc tiểu học, nhiều điểm trường thiếu hụt bàn ghế, do bàn ghế cũ đã hư hỏng, nhiều năm chưa được bổ sung, sửa chữa chắp vá, không bảo đảm an toàn cho học sinh khi ngồi học.

Không chỉ có hệ thống cơ sở vật chất, theo ông Hồ Xuân Điện: Tới thời điểm hiện tại, thiết bị dạy học của các lớp 4, 5, 8, 9 vẫn chưa được cấp theo quy định nên chất lượng dạy học theo chương trình Giáo dục phổ thông mới 2018 chưa bảo đảm. Nhiều trường trên địa bàn xã Đồng Kho thiếu các thiết bị hỗ trợ dạy học như: máy tính, bản tương tác, thư viện, phòng thí nghiệm, ảnh hưởng không nhỏ đến việc đổi mới phương pháp dạy học và tiếp cận kiến thức của học sinh.

Trường Tiểu học Phan Như Thạch, phường Lâm Viên - Đà Lạt thiếu phòng ăn cho học sinh bán trú

Thiếu giáo viên, khó triển khai việc dạy học 2 buổi/ngày

Trong đợt khảo sát gần đây nhất tại các trường học để chuẩn bị cho việc triển khai dạy học 2 buổi/ngày của HĐND tỉnh, bà Nguyễn Thị Thuận Bích - Phó Chủ tịch HĐND tỉnh cho biết: Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 1.077 trường, theo thống kê tính đến thời điểm hiện tại, có 600/1.077 cơ sở giáo dục có tổ chức dạy học 2 buổi/ngày, đạt tỷ lệ 55,71%.

Theo Phó Chủ tịch HĐND tỉnh, có 3 nguyên nhân lớn nhất dẫn đến việc nhiều trường chưa tổ chức được việc dạy 2 buổi/ngày. Đầu tiên là cơ sở vật chất chưa đáp ứng như: thiếu phòng học, phòng bộ môn, phòng đa năng cũng như trang thiết bị dạy học. Thứ hai là thiếu giáo viên và cuối cùng là chưa có kinh phí để chi trả chế độ cho giáo viên dạy thêm giờ. Thêm vào đó, là chi phí mua trang thiết bị, đồ dùng phục vụ dạy học, chi hoạt động thường xuyên, chi phí sửa chữa, nâng cấp cơ sở vật chất phục vụ dạy 2 buổi/ngày.

Để kịp thời giải quyết các vấn đề trước mắt, thông tin của Sở GD - ĐT cung cấp trong cuộc họp báo định kỳ quý III/2025 cho thấy: Sở GD - ĐT tiếp tục phối hợp với các sở, ngành liên quan tham mưu UBND tỉnh bố trí kinh phí để xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, triển khai thực hiện dạy học 2 buổi/ngày. Đưa nhu cầu xây dựng, sửa chữa phòng học, nhà ăn, bếp ăn, phòng nghỉ trưa vào kế hoạch đầu tư công trung hạn, trong đó ưu tiên phân bổ vốn đầu tư cho các cơ sở giáo dục đang triển khai dạy 2 buổi/ngày nhưng thiếu cơ sở vật chất. Về kinh phí để chi trả chế độ cho giáo viên dạy thêm giờ, mua sắm trang thiết bị, chi hoạt động thường xuyên phục vụ dạy 2 buổi/ngày, Sở GD - ĐT đã tổng hợp nhu cầu kinh phí gửi Sở Tài chính tham mưu cấp có thẩm quyền bố trí kinh phí trong dự toán chi thường xuyên cho giáo dục.

Giải pháp trước mắt

Ông Phan Đức Thái - Phó Giám đốc Sở GD - ĐT cho biết: Đối với giáo viên bảo đảm dạy học 2 buổi/ngày và khó khăn thiếu giáo viên, hiện nay, Sở GD - ĐT đang phối hợp với các sở, ngành và các xã phường, đặc khu rà soát biên chế trong toàn ngành. Thực hiện kế hoạch điều động, biệt phái giáo viên từ nơi thừa đến nơi thiếu và dạy liên trường, liên cấp; chỉ đạo các cơ sở giáo dục thực hiện hợp đồng giáo viên trong chỉ tiêu biên chế được giao và chỉ tiêu hợp đồng do HĐND giao để bảo đảm công tác dạy và học. Đồng thời, Sở GD - ĐT phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng kế hoạch tuyển dụng viên chức trong số chỉ tiêu được giao chưa tuyển dụng trong 3 tháng cuối năm 2025 và năm 2026, để tuyển dụng đủ số giáo viên cho các cấp học trên địa bàn tỉnh. Tiếp tục tham mưu cấp có thẩm quyền bổ sung số biên chế còn thiếu để bảo đảm cho việc dạy và học của toàn ngành.

Trong năm học 2025 - 2026, nhu cầu giáo viên cho các cấp học của Lâm Đồng là 42.892 giáo viên, tuy nhiên, số giáo viên hiện có là 37.459 giáo viên, còn thiếu 5.433 giáo viên (trong đó, có 2.262 hợp đồng trong số chỉ tiêu biên chế chưa tuyển dụng, hiện còn thiếu 3.171 giáo viên). Trong rất nhiều các cuộc họp, lãnh đạo Sở GD - ĐT cũng thừa nhận, đây là thách thức, khó khăn không nhỏ trong công tác bố trí, sắp xếp đội ngũ giáo viên các cấp học để đáp ứng thực hiện nhiệm vụ chương trình Giáo dục phổ thông 2018 và tổ chức thực hiện dạy 2 buổi/ngày.

Hiện nay, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Nội vụ chủ trì, phối hợp với Sở GD - ĐT, UBND các xã, phường, đặc khu rà soát nhu cầu giáo viên, xây dựng kế hoạch biên chế, số lượng người làm việc năm 2026 để đề xuất cấp có thẩm quyền giao đủ số biên chế giáo viên hoặc chỉ tiêu hợp đồng bảo đảm cho các cấp học tổ chức dạy 2 buổi/ngày theo lộ trình thực hiện chung trên địa bàn toàn tỉnh. Ngoài ra, UBND tỉnh cũng chỉ đạo Sở GD - ĐT phối hợp với các xã, phường, đặc khu rà soát các cơ sở giáo dục có thừa, thiếu giáo viên cục bộ để thực hiện điều tiết phù hợp, sử dụng tối ưu đội ngũ giáo viên hiện có.

Tuấn Linh .