Lãi 1,5 tỷ USD nhờ đầu tư vàng, tỷ phú 'ẩn dật' Trung Quốc đã chuyển sang kim loại khác

Tỷ phú Bian Ximing trong chuyến thăm một trong những nhà máy của Zhongcai ở tỉnh Chiết Giang năm 2018. Nguồn: Zhongcai Merchants Investment Group Co./WeChat.

Theo hãng tin Bloomberg, ông Bian Ximing, người từng làm giàu từ việc sản xuất ống nhựa trước khi tìm kiếm cuộc sống yên bình ở Gibraltar, đã gây chú ý trong 2 năm qua nhờ đầu tư vào hợp đồng tương lai vàng tại Trung Quốc. Ông đặt cược vào xu hướng toàn cầu giảm phụ thuộc vào đồng USD và lo ngại về tình trạng lạm phát — một bước đi đúng lúc khi giá vàng bắt đầu chuỗi tăng giá kỷ lục. Theo ước tính của Bloomberg, ông Bian đã thu về khoảng 1,5 tỷ USD lợi nhuận.

Hiện nay, giữa lúc cuộc chiến thuế quan đang tiếp tục gây biến động thị trường, ông Bian lại cùng công ty môi giới của mình Zhongcai Futures lại nắm giữ vị thế mua ròng lớn nhất trên thị trường hợp đồng tương lai về kim loại đồng tại Sàn Giao dịch Hàng hóa Thượng Hải. Sau 10 tháng mua vào liên tục, đến cuối tuần qua, họ đang nắm giữ gần 90.000 tấn đồng theo dạng hợp đồng tương lai - vượt xa bất kỳ đối thủ nào khi tính cả khoản đầu tư cá nhân của tỷ phú Bian và các quỹ ông quản lý qua Zhongcai.

Theo những người thân cận, vị doanh nhân 61 tuổi này vẫn quyết giữ vững vị thế đầu tư, dù căng thẳng địa chính trị khiến một số nhà đầu tư rút lui - thể hiện niềm tin vào kim loại đồng cũng như đối với nền kinh tế của quốc gia tiêu thụ lớn nhất thế giới.

“Đây là vị thế đầu tư đồng rất độc đáo, đáng để theo dõi”, bà Li Yiyao, Phó chủ tịch chi nhánh Bund Bắc Thượng Hải của công ty Cofco Futures nhận định. “Điều này thể hiện quan điểm lạc quan dài hạn về kim loại này dựa trên các yếu tố cơ bản - khác với chiến lược ngắn hoặc trung hạn mà thị trường thường thấy”. Bà nói thêm rằng việc ông Bian giữ nguyên vị thế trong giai đoạn căng thẳng thương mại cao điểm, khi nhiều người tháo chạy, là điều đặc biệt đáng chú ý.

Một trong những "ông lớn" hàng hóa của Trung Quốc

Kể từ khi nền kinh tế Trung Quốc bùng nổ hai thập kỷ trước, một số ít nhân vật nổi bật đã thống lĩnh thị trường hàng hóa tại đất nước tỷ dân này. Tỷ phú Bian được xếp ngang hàng với Xiang Guangda (ông trùm nickel của Tsingshan), He Jinbi (nhà sáng lập của Maike Metals) hay Ge Weidong (người sáng lập quỹ đầu tư hàng hóa Shanghai Chaos Investment - một trong những quỹ đầu cơ tập trung vào hàng hóa đầu tiên tại Trung Quốc).

Dù không đi theo cách làm truyền thống, ông Bian được các đối thủ và cộng sự đánh giá là có hiểu biết sâu sắc về thị trường Trung Quốc - vốn ngày càng khó đoán với người ngoài.

Ông Bian được đánh giá có cuộc sống khá “ẩn dật”, tính cách khiêm tốn, thẳng thắn. Ông điều hành đội ngũ quản lý và công ty môi giới mà ông tiếp quản hơn 20 năm qua từ xa, thông qua các cuộc gọi video từ khu vực ở mũi phía Nam bán đảo Iberia. Sau khi rời miền Đông Trung Quốc hơn một thập kỷ trước, ông hiếm khi trở về nước tiếp xúc với nhóm đầu tư và các nhà máy của mình.

Tuy nhiên, ông vẫn có lượng người theo dõi trung thành rất lớn ở Trung Quốc nhờ các bài viết chia sẻ những suy ngẫm của bản thân, được so sánh gần như tương tự với triết lý đầu tư của tỷ phú Warren Buffett. Các bài đăng này thường được cộng đồng phân tích kỹ lưỡng, vì ông Bian thiên về chiến lược đầu tư giống quỹ phòng hộ phương Tây, thay vì các cách đánh đậm tính đầu cơ của các nhà giao dịch nội địa Trung Quốc.

Trong một bài đăng hồi tháng 1, ông nói rằng một nhà đầu tư giỏi cần buông bỏ cái tôi của mình, đừng quá cố chấp, sau đó chọn đúng mục tiêu và kiên định theo đuổi. “Khi chọn mục tiêu, hãy chú trọng xu hướng. Khi triển khai dự án, chú trọng thời điểm. Khi duy trì dự án, chú trọng chi phí”, ông nói thêm.

Đặt cược vào điện khí hóa và sản xuất công nghệ cao

Tỷ phú Bian không phải người duy nhất tin rằng giá đồng sẽ tiếp tục tăng - một kim loại công nghiệp quan trọng trong quá trình điện khí hóa toàn cầu. Các nhà đầu cơ đồng lâu nay đã nhấn mạnh xu hướng chuyển đổi năng lượng và nguồn cung mỏ hạn chế. Gần đây, các nhà giao dịch đang tìm kiếm lợi nhuận từ việc Tổng thống Mỹ Trump dọa áp thuế đồng, khiến hàng loạt lô hàng đổ về kho của Mỹ và gây khan hiếm ở nơi khác. Kostas Bintas, giám đốc mảng kim loại của Mercuria Energy Group, hồi tháng 3 dự đoán rằng giá đồng có thể lên tới 12.000-13.000 USD/tấn - cao hơn mức kỷ lục trước và mức hiện tại khoảng 9.500 USD.

Dù vậy, thị trường ngày càng biến động mạnh hơn khiến giá đồng càng khó đoán định, và mức giá cao hiện nay cũng đang thử thách sức chịu đựng của các nhà tiêu thụ lớn tại Trung Quốc.

Trong suốt phần lớn năm 2024, tỷ phú Bian từng giữ vị thế bán (short) về kim loại đồng, ngay cả khi phần còn lại của thế giới có cái nhìn tích cực hơn về kinh tế Trung Quốc. Tuy vậy, trước cuộc bầu cử Mỹ tháng 11 năm ngoái, ông chuyển sang vị thế mua mạnh (long), dự đoán ông Trump đắc cử sẽ thúc đẩy đầu tư sản xuất nội địa Mỹ, đồng thời tin tưởng vào các biện pháp kích thích kinh tế của Bắc Kinh.

Ông tăng tốc mua vào từ đầu tháng 1 đầu năm nay, cả về tư cách cá nhân và các quỹ được ông quản lý, với tổng lượng đồng hợp đồng tương lai tại Zhongcai đạt đỉnh gần 40.000 lô (tương đương 200.000 tấn) vào đầu tháng 4 - trước khi ông Trump tiến hành áp thuế nhập khẩu ở mức cao. Sau đó, ông chuyển một phần vị thế sang sàn Comex (thuộc CME Group) để hưởng lợi từ biến động ở Mỹ. Đến cuối tháng 4, theo Bloomberg, khoản đầu tư này đã mang lại lợi nhuận khoảng 200 triệu USD.

Tỷ phú Bian đã tập trung đặt cược của mình tại sàn giao dịch Thượng Hải - một nước đi sau cùng đã tỏ ra may mắn. Khi giá đồng bất ngờ sụt giảm hồi tháng trước do những bất ổn xoay quanh chính sách thuế quan, thị trường Trung Quốc lại đang đóng cửa trong đợt nghỉ lễ quốc gia. Điều này đã giúp ông Bian và các nhà giao dịch tại Thượng Hải tránh được đợt bán tháo và sau đó là đợi phục hồi mạnh.

Tuy nhiên, theo hai nguồn tin, một số nhà đầu tư của ông đã rút lui kể từ thời điểm đó do lo ngại về chiến tranh thương mại và nguy cơ suy thoái kinh tế toàn cầu.

Bất chấp điều đó, ông Bian đã gia tăng thêm các vị thế mua (long) về đồng của mình trong tháng qua, không chỉ tại Thượng Hải mà còn ở những nơi khác. Ông nói với những người ủng hộ rằng ông vẫn nhìn thấy sự vững vàng của nền kinh tế Trung Quốc, cũng như tiềm năng tăng giá tiếp theo của kim loại này. Các nhà giao dịch đối thủ cho rằng đây cũng là một "canh bạc" dựa trên niềm tin vào quá trình chuyển mình của Trung Quốc sang nền kinh tế công nghệ cao - vốn cần rất nhiều đồng - và vào nguồn thanh khoản dồi dào hỗ trợ quá trình đó.

“Vị thế đầu tư này không đủ lớn để làm biến dạng thị trường, nhưng nó mang đến một góc nhìn hiếm hoi về chiến lược của ông Bian”, ông Jia Zheng, trưởng bộ phận giao dịch tại công ty quản lý đầu tư Shanghai Soochow Jiuying nhận xét. “Những người trong ngành vẫn đang theo dõi sát sao các khoản đầu tư vào vàng và đồng của ông ấy”.

Trước đây, ngay từ khi còn kinh doanh hóa chất và nhựa, ông Bian đã nổi tiếng với chiến lược đầu tư độc lập khi mà những người khác thường hợp tác với nhau để loại bỏ các đối thủ có vị thế đối lập.

Tuy nhiên, không phải khoản đầu tư nào của ông cũng sinh lời. Những dòng tiền tìm nơi trú ẩn an toàn giúp vị thế vàng của ông thắng lớn, nhưng lại làm tổn hại đến vốn chủ sở hữu và các khoản đầu tư trái phiếu đô thị địa phương của ông, gây ra một số khoản lỗ không nhỏ.

“Cạm bẫy và cơ hội ở khắp nơi - trong rủi ro có cơ hội, trong cơ hội cũng có cạm bẫy”, ông viết trong một bài đăng trên blog vào năm ngoái. “Đầu tư về bản chất là một trò chơi sinh tồn”.