Lá chắn phòng không nửa tỷ USD của Ukraine 'cạn tên lửa đánh chặn'?

Ukraine tiếp nhận hệ thống SAMP/T đầu tiên vào tháng 5/2023 và triển khai chiến đấu sau đó khoảng một tháng, năm 2024 họ tiếp tục nhận tổ hợp thứ hai. Phần lớn thành phần trong tổ hợp được rút từ kho dự trữ của Italy, kèm theo một số khí tài do Pháp cung cấp.

Quân đội Nga hồi tháng 1/2024 tuyên bố tập kích, phá hủy hệ thống SAMP/T của đối phương trong đòn tập kích hiệp đồng nhằm vào hàng loạt mục tiêu ở Ukraine. Không quân Ukraine không bình luận về số phận của hệ thống SAMP/T.

Tờ Corriere della Sera của Italy trước đó cũng đưa tin hai khẩu đội SAMP/T được Rome và Paris chuyển cho Kiev đã gần như cạn sạch đạn.

Tờ Le Monde của Pháp ngày 26/5 dẫn các nguồn tin giấu tên tại Ukraine cho biết nước này "không còn tên lửa cho hai khẩu đội SAMP/T trong biên chế", cũng như không nhận được đạn dược cho hệ thống phòng không tầm ngắn Crotale trong suốt 18 tháng qua.

"Ukraine suốt nhiều tuần đề nghị hai nước chuyển thêm ít nhất 50 tên lửa cho hệ thống SAMP/T, song kho dự trữ của Italy cũng đã xuống tới mức báo động và số đạn còn lại phải dùng để bảo vệ các mục tiêu trong nước", tờ báo cho hay.

Hiện Quân đội Ukraine chưa bình luận về thông tin này.

Hệ thống phòng không SAMP/T được cho là có thể cung cấp khả năng phòng không chất lượng tương tự như Patriot.

Hệ thống phòng không SAMP/T được nghiên cứu, thiết kế để phục vụ cho Ý và Pháp trong khuôn khổ chương trình FSAF (Forward Surface to Air Family of missile systems – dòng hệ thống tên lửa đất đối không tiên tiến).

SAMP/T sử dụng tên lửa phòng không có điều khiển Aster-30 do Hãng MBDA nghiên cứu, chế tạo.

Đây là loại tên lửa nhiên liệu rắn 2 tầng; động cơ khởi tốc nhiên liệu rắn có chiều dài 2,3 m, trọng lượng 340 kg, thời gian cháy hoạt động 3,5 giây.

Sau khi cháy hết, nó bị tách bỏ và động cơ chính được kích hoạt.

Tên lửa có trọng lượng 110 kg, chiều dài 2,6 m. Thân tên lửa có 4 cánh ổn định hình chữ nhật và 4 cánh lái ở đuôi.

Tên lửa được dẫn hướng đến mục tiêu bằng cách kết hợp dẫn hướng quán tính giai đoạn đầu và radar chủ động giai đoạn cuối.

Aster-30 có tầm bắn 5 - 120 km, tầm cao tối đa 30 km, tốc độ lớn nhất 1.400 m/s, cự ly tiêu diệt mục tiêu hiệu quả đối với máy bay là 3 - 100 km hoặc 3 - 35 km với tên lửa đạn đạo.

Tổ hợp tên lửa phòng không SAMP/T được trang bị trạm radar đa năng ba tọa độ ARABEL của Hãng Tales.

ARABEL được trang bị anten mạng pha thụ động, dẽ dàng phát hiện, nhận dạng và theo dõi đồng thời đến 130 mục tiêu trên không khác nhau.

RABEL có thể kiểm soát dạng giản đồ hướng và các đặc tính hướng anten. Radar có các đặc tính về độ chính xác cao cũng như có thể truyền thông tin trong thời gian thực.

Ngoài ra, ARABEL có thể được trang bị hệ thống nhận biết quốc gia (IFF/NIS), có thể tích hợp với các radar hoặc nhận biết các nguồn thu và phát tín hiệu.

Trong thành phần của tổ hợp SAMP/T gồm 6 thiết bị phóng thẳng đứng.

Mỗi thiết bị phóng loại này có khả năng phóng đồng thời 8 tên lửa phòng không có điều khiển về phía mục tiêu; 2 xe vận tải tiếp đạn.

Bệ phóng tự hành của hệ thống SAMP/T đặt trên khung gầm tải Renault-TRM-1000 hoặc Astra/lveco.

Xe chỉ huy và radar Arabel có thể kiểm soát 6 xe phóng trong bán kính 10 km, dẫn hướng đồng thời cho 16 tên lửa đến nhiều mục tiêu khác nhau.

SAMP/T có thể hoạt động độc lập hoặc như bộ phận trong hệ thống phòng không tích hợp. Các tổ đội SAMP/T có thể triển khai phân bố cách trạm radar chỉ huy 10 km.

Đạn tên lửa Aster-30 được trang bị đầu tự dẫn radar chủ động có khả năng làm việc trong dải tần từ 10-20GHz. Đây là biến thể của đầu tự dẫn lắp đặt trên tên lửa lửa “không đối không” МIСА.

Đường kính của đầu tự dẫn là 0.18m, dài 0.6m (gồm cả khối thiết bị dẫn hướng điện tử).

Hệ thống phòng không SAMP/T có thể được sử dụng để bảo vệ các phân đội cơ giới và lực lượng đang cơ động.

Đồng thời yểm trợ phòng không cho các mục tiêu cố định quan trọng trước các đòn tấn công đường không từ đối phương.

SAMP/T có thể làm việc độc lập cũng như trong thành phần của hệ thống phòng không hoặc nhận mệnh lệnh chỉ thị mục tiêu từ radar phát hiện tầm xa và theo dõi mục tiêu.

Ngoài ra, SAMP/T cũng có thể được tích hợp trong thành phần của các tổ hợp phương tiện trinh sát quang điện tử.

Việt Hùng

Theo Monde, AFP, AP