Kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025): Khát vọng vươn mình từ vùng đất phương NamBài 6: 'Vươn vai' hội nhập sâu rộng với thế giới

Thành phố Hồ Chí Minh từng bước hiện thực hóa mục tiêu trở thành siêu đô thị, trung tâm tài chính hiện đại của cả nước và khu vực.

Thương hiệu thành phố toàn cầu

Sau 50 năm thống nhất đất nước, thành phố Hồ Chí Minh đã có nhiều thay đổi lớn, từng bước hiện thực hóa mục tiêu trở thành siêu đô thị, trung tâm tài chính... hiện đại bậc nhất cả nước và khu vực. Hiện nay, xây dựng thành phố Hồ Chí Minh văn minh, hiện đại, nghĩa tình không còn là khẩu hiệu mà đã được chứng thực từ thực tiễn sinh động. Hiện thành phố là một trong những địa phương đi đầu trong xây dựng chính quyền điện tử, ứng dụng dịch vụ công trực tuyến phục vụ ngày càng hiệu quả thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp.

Tiến sĩ Phạm Đào Thịnh (Trường Đại học Sài Gòn) cho rằng, con người nghĩa tình chính là “sức mạnh mềm” góp phần tạo nên sức mạnh tổng hợp của thành phố Hồ Chí Minh, trở thành điểm tựa để thành phố vững tin bước ra thế giới.

Còn theo Tiến sĩ Nguyễn Mạnh Bình (nguyên giảng viên cao cấp, Học viện Cán bộ thành phố Hồ Chí Minh), thành phố Hồ Chí Minh đang thực hiện rất sáng tạo và hiệu quả Nghị quyết số 31-NQ/TƯ của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, qua đó “không để ai bị bỏ lại phía sau”, bảo đảm tốt đời sống vật chất và tinh thần cho người dân. Công tác về người Việt Nam ở nước ngoài ngày càng đi vào chiều sâu một cách thực chất, thành phố là địa phương thu hút lượng kiều hối lớn nhất cả nước (đạt 9,6 tỷ USD năm 2025, chiếm 60% cả nước).

Với vai trò là đầu tàu của cả nước và vùng trọng điểm kinh tế phía Nam, công tác đối ngoại của thành phố Hồ Chí Minh đã vượt ra ngoài khuôn khổ địa phương, không chỉ đóng góp cho sự phát triển của thành phố mà còn có tác động lan tỏa rộng rãi sang các địa phương khác. Theo Viện Nghiên cứu phát triển thành phố Hồ Chí Minh, thành phố đã xác định 12 địa phương trọng điểm của các quốc gia là đối tác chiến lược của Việt Nam để tăng cường hợp tác đi vào chiều sâu; thiết lập quan hệ hữu nghị hợp tác với 6 địa phương nước ngoài trong số các quốc gia có tầm quan trọng đối với Việt Nam (Lào, Nhật Bản, Hoa Kỳ, Australia, Hà Lan, Hàn Quốc), nâng tổng số địa phương kết nghĩa lên 58 địa phương trên thế giới.

Sau 50 năm thống nhất đất nước, thương hiệu thành phố Hồ Chí Minh đã trở thành thương hiệu toàn cầu. Thành phố có mặt trong tốp 100 thành phố toàn cầu về lĩnh vực công nghệ như công nghệ tài chính, công nghệ giáo dục, thương mại điện tử...

Đi đầu trong chuyển trạng thái hội nhập

Có thể nói, ngoại giao kinh tế và ngoại giao giáo dục - đào tạo là hai điểm sáng nổi bật của thành phố Hồ Chí Minh trong tiến trình hội nhập quốc tế toàn diện.

Thành phố xác định ngoại giao kinh tế là “cánh cửa” thu hút các tập đoàn lớn toàn cầu và nguồn nhân lực chất lượng cao, nâng cao vị thế và uy tín của thành phố trên trường quốc tế. Từ năm 1991, Khu chế xuất Tân Thuận (quận 7) là mô hình khu chế xuất đầu tiên của cả nước, chuyên sản xuất hàng xuất khẩu, cung ứng dịch vụ cho sản xuất hàng xuất khẩu. Trong khi đó, Khu công nghệ cao thành phố Hồ Chí Minh được xem là hình mẫu thu hút đầu tư công nghệ cao, với 49 dự án FDI, quy tụ nhiều tập đoàn công nghệ toàn cầu.

Đáng chú ý, ngoại giao kinh tế của thành phố trong giai đoạn mới đã ghi dấu ấn với 4 điểm sáng: Thành lập Tổ công tác đối ngoại và hợp tác quốc tế thành phố Hồ Chí Minh (IBIC); ra mắt Nhóm công tác chung thành phố Hồ Chí Minh - Ngân hàng thế giới (HWG); tổ chức thành công sự kiện Diễn đàn Kinh tế thành phố Hồ Chí Minh và sự kiện Đối thoại hữu nghị thành phố Hồ Chí Minh lần thứ nhất; hợp tác với Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) thành lập Trung tâm Cách mạng công nghiệp 4.0 (CAIR) tại thành phố.

Đối với ngoại giao giáo dục - đào tạo, thành phố xác định đây là “cánh cửa” để giao lưu, hội nhập tri thức quốc tế. Nhiều trường đại học mở rộng hợp tác quốc tế thông qua các chương trình trao đổi sinh viên, giảng viên, hợp tác nghiên cứu, liên kết đào tạo... góp phần nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu theo chuẩn quốc tế, thu hút sinh viên quốc tế đến học tập và nghiên cứu, tạo môi trường học tập đa văn hóa. Phó Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh Trần Thị Diệu Thúy cho biết, chính quyền thành phố đã, đang và tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo, đã thu hút nhiều trường đại học quốc tế danh tiếng đến đặt chi nhánh hoặc hợp tác đào tạo như Đại học RMIT, Đại học Sydney (Australia)…

Theo các chuyên gia, bên cạnh vai trò “đầu tàu” kinh tế của cả nước, trong giai đoạn mới, vai trò của thành phố Hồ Chí Minh cần phải đi đầu, tiên phong trong hội nhập quốc tế theo tinh thần, chủ trương của Đảng, Nhà nước là chuyển từ tiếp nhận sang đóng góp; từ hội nhập sâu rộng sang hội nhập đầy đủ; từ vị thế một quốc gia đi sau sang trạng thái một quốc gia vươn lên, tiên phong vào những lĩnh vực mới.

Theo UBND thành phố Hồ Chí Minh, thành phố đang từng bước chuyển trạng thái hội nhập hướng đến mục tiêu phát triển bền vững, thích ứng xu thế toàn cầu và kiến tạo giá trị mới, đưa thành phố trở thành nơi hội tụ các sáng kiến quốc tế, nơi lan tỏa tư duy mở và thực hành văn hóa Việt Nam hiện đại. Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Được cho biết, thành phố luôn chủ động, linh hoạt trong hội nhập quốc tế và sẽ xây dựng “chiến lược mềm” để thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa tiến trình này.

(Còn nữa)

Nguyễn Lê