Kỷ nguyên khí đốt Nga tại châu Âu khép lại

Thỏa thuận chính thức kết thúc vào 1/1/2025. Ảnh: The Moscow TImes

Công ty Gazprom của Nga thông báo dừng cung cấp khí đốt từ 5 giờ sáng (theo giờ địa phương) ngày 1/1, sau khi Ukraine từ chối gia hạn thỏa thuận trung chuyển. Khác với thời điểm năm 2022, việc giảm nguồn cung từ Nga không gây ảnh hướng đến giá thị trường khi quyết định này đã được dự đoán trước.

Các quốc gia EU từng phụ thuộc vào khí đốt Nga, như Slovakia và Áo, đã tìm được nguồn cung thay thế từ Na Uy, Mỹ và Qatar.

Ukraine cho rằng việc ngừng trung chuyển khí đốt là "một trong những thất bại lớn nhất của Moscow". Tổng thống Volodymyr Zelensky nhấn mạnh vai trò của Mỹ trong việc cung cấp khí đốt cho châu Âu và kêu gọi hỗ trợ quốc gia bị ảnh hưởng trong giai đoạn chuyển đổi năng lượng.

Ủy ban châu Âu khẳng định hạ tầng khí đốt tại EU đã đủ linh hoạt để đáp ứng nhu cầu bằng nguồn khí hóa lỏng mà không cần Nga. Kể từ năm 2022, EU đã tăng cường khả năng nhập khẩu từ các đối tác mới.

Nga từng chiếm khoảng 35% thị trường khí đốt châu Âu, nhưng xung đột tại Ukraine đã thúc đẩy EU tìm nguồn cung mới, giảm mạnh sự phụ thuộc vào Nga. Ukraine dự kiến mất 1 tỷ USD mỗi năm từ phí trung chuyển.

Tính đến năm 2023, Nga chỉ cung cấp khoảng 15 tỷ mét khối khí đốt qua Ukraine, giảm mạnh so với 65 tỷ mét khối vào năm 2020. Các đường ống Nord Stream qua biển Baltic và Yamal-Europe qua Belarus cũng đã ngừng hoạt động, đánh dấu sự sụp đổ của hệ thống vận chuyển khí đốt Nga tại châu Âu.

Việc chấm dứt trung chuyển khí đốt qua Ukraine không chỉ là bước ngoặt lịch sử đối với Nga, mà còn là thể hiện cho nỗ lực của châu Âu trong việc đảm bảo an ninh năng lượng và đa dạng hóa nguồn cung.

Hoàng Nam