Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV: Nhiều ý kiến đóng góp cho Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự

Một số đại biểu cho rằng, bỏ hình phạt tử hình, thay thế bằng hình phạt tù chung thân không xem xét giảm án là cần thiết, phù hợp với xu thế chung của thế giới. Song cơ quan chủ trì soạn thảo cần nghiên cứu, cân nhắc toàn diện, kỹ lưỡng trên cả mặt lý luận lẫn thực tiễn khi đề xuất bỏ hình phạt, trong đó có hình phạt tử hình với tội danh vận chuyển trái phép chất ma túy. Một số đại biểu lại bày tỏ tán thành việc giữ hình phạt tử hình đối với tội tham ô, tội hối lộ và tội vận chuyển trái phép chất ma túy. Các đại biểu cho rằng, tình hình trên thế giới và trong nước hiện nay đối với việc phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm về ma túy cũng như hậu quả loại tội phạm này gây ra hết sức nghiêm trọng, ngày càng khó khăn hơn, những thử thách ngày càng lớn hơn…

Giải trình ý kiến các đại biểu Quốc hội nêu, Phó thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long cho biết, dự thảo cố gắng căn chỉnh các quy định trong bộ luật để phù hợp với thực tiễn, luật pháp quốc tế và yêu cầu quản lý. Một yếu tố quan trọng khác là sự tham gia góp ý và thực tiễn áp dụng từ các cơ quan tố tụng như: Bộ Công an, viện kiểm sát, tòa án, giúp đưa ra các đề xuất sát thực tiễn. Cụ thể, với đề xuất bỏ án tử hình với 8 tội danh, theo tổng hợp đến năm 2024, có 142/193 quốc gia thành viên Liên hợp quốc đã bỏ án tử hình trên phương diện luật định hoặc thực tiễn (tức là luật vẫn có nhưng không áp dụng).

Nếu Quốc hội thông qua việc bỏ 8 tội danh nữa thì số tội còn lại có mức hình phạt tử hình sẽ giảm từ 18 xuống còn 10. So với con số 44 tội có án tử hình trong Bộ luật Hình sự năm 1985, rồi 29 tội trong luật năm 1999 và 18 tội sau sửa đổi năm 2015 (bổ sung năm 2017) thì đây là một bước tiến dài, thể hiện sự thay đổi căn bản trong quan điểm chính sách hình sự của nước ta, đặc biệt là với hình phạt nghiêm khắc nhất: tước quyền sống của con người…

P.V (tổng hợp)