Kinh tế Việt Nam 2025: Cơ hội và thách thức

2024 là một năm không dễ dàng với nền kinh tế Việt Nam. Tình hình thế giới vẫn đầy bất ổn, đặc biệt là những tác động tiêu cực từ việc tăng trưởng chậm lại của các nền kinh tế lớn, sự biến động của giá dầu và lạm phát cao.

Những yếu tố này đã ảnh hưởng đến các ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, như dệt may, điện tử và thủy sản. Tuy nhiên, Chính phủ Việt Nam đã có những bước đi quyết đoán trong việc duy trì ổn định kinh tế vĩ mô và hỗ trợ các doanh nghiệp vượt qua khó khăn.

Việt Nam tiếp tục phụ thuộc lớn vào xuất khẩu, đặc biệt từ các thị trường Mỹ, EU và Trung Quốc. Năm 2024, nhu cầu giảm từ các khu vực này khiến các ngành chủ lực như dệt may, da giày, điện tử và nông sản chịu ảnh hưởng nặng nề. Đặc biệt, lĩnh vực dệt may ghi nhận sự sụt giảm hai chữ số trong kim ngạch xuất khẩu, kéo theo tình trạng mất việc làm ở các khu vực sản xuất lớn như Bình Dương và Đồng Nai.

Thị trường bất động sản tiếp tục trầm lắng, ảnh hưởng đến dòng tiền của doanh nghiệp và hệ thống ngân hàng. Nhiều dự án đình trệ do thiếu vốn, trong khi các khoản nợ xấu gia tăng tạo áp lực lên hệ thống tài chính. Việc phục hồi ngành bất động sản – vốn chiếm tỷ trọng lớn trong GDP – vẫn chưa tìm thấy động lực rõ ràng.

Mặc dù đầu tư công là chìa khóa kích thích kinh tế, nhưng tiến độ giải ngân vẫn gặp nhiều vướng mắc. Nhiều dự án quan trọng như cao tốc Bắc-Nam hay sân bay Long Thành chưa đạt tiến độ như kỳ vọng do khó khăn về giải phóng mặt bằng và thủ tục hành chính. Giá năng lượng và nguyên liệu nhập khẩu không ổn định, cùng với áp lực lạm phát ở mức 4% vào cuối năm 2024, đã ảnh hưởng lớn đến chi phí sản xuất và sức mua của người tiêu dùng.

Điểm sáng trong năm 2024 chính là sự phục hồi mạnh mẽ của các ngành công nghiệp trọng điểm và sự chuyển mình trong ứng dụng công nghệ số. Kinh tế số đã trở thành một phần quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững, góp phần tăng trưởng năng suất lao động và tạo ra nhiều cơ hội mới cho doanh nghiệp. Thị trường xuất nhập khẩu cũng ghi nhận kết quả tích cực, với kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 578,5 tỷ USD trong 9 tháng đầu năm, xuất siêu gần 20,8 tỷ USD.

Nhìn về năm 2025, nền kinh tế Việt Nam có những triển vọng sáng sủa, nhưng cũng đầy thách thức. Chính phủ đã xác định chiến lược phát triển kinh tế số, chuyển đổi số và phát triển các ngành công nghiệp xanh là những trọng tâm quan trọng. Công nghệ và đổi mới sáng tạo sẽ tiếp tục là động lực thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế trong giai đoạn tới.

Với mục tiêu tăng trưởng GDP 6,5%-7%, Việt Nam đặt trọng tâm vào phục hồi xuất khẩu và thúc đẩy tiêu dùng nội địa. Chính phủ kỳ vọng các lĩnh vực như công nghiệp chế biến chế tạo, nông nghiệp công nghệ cao, và du lịch sẽ là động lực chính trong năm 2025.

Việt Nam tiếp tục là điểm đến hấp dẫn cho dòng vốn FDI nhờ các hiệp định thương mại tự do (FTA) và môi trường đầu tư ổn định. Năm 2025, các lĩnh vực như năng lượng tái tạo, công nghệ cao, và sản xuất xanh được dự đoán là “ngôi sao sáng” trong thu hút vốn quốc tế.

Chuyển đổi số là trụ cột quan trọng trong chiến lược phát triển, với trọng tâm vào các lĩnh vực như thương mại điện tử, công nghệ tài chính, và logistics. Đồng thời, kinh tế xanh và các giải pháp phát triển bền vững sẽ được ưu tiên nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế và cải thiện sức cạnh tranh dài hạn.

Chính phủ cam kết cải thiện môi trường kinh doanh thông qua việc đơn giản hóa thủ tục hành chính và thúc đẩy giải ngân đầu tư công. Các dự án hạ tầng lớn như đường cao tốc và sân bay được đặt trọng tâm, nhằm tạo động lực tăng trưởng dài hạn.

Nguồn: Chính phủ. Đồ họa: Phương Anh

Sự phục hồi của nền kinh tế toàn cầu còn chậm, khiến Việt Nam tiếp tục đối mặt với rủi ro từ phụ thuộc vào một số thị trường truyền thống. Việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu sang Nam Mỹ, Châu Phi, và Trung Đông sẽ là bài toán khó nhưng cần thiết.

Nguồn nhân lực chưa đáp ứng đủ yêu cầu từ các ngành công nghiệp công nghệ cao và sản xuất giá trị gia tăng. Đầu tư vào giáo dục và đào tạo sẽ là yếu tố sống còn để cạnh tranh trong giai đoạn tới.

Việc duy trì tốc độ tăng trưởng cao đi đôi với các mục tiêu phát triển bền vững đòi hỏi phải cân đối giữa các nguồn lực ngắn hạn và dài hạn, tránh tái diễn tình trạng tăng trưởng “nóng” nhưng kém bền vững.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đã khẳng định: “Chúng ta sẽ tiếp tục ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, kiểm soát lạm phát, phát triển các ngành công nghiệp xanh và kinh tế số. Mục tiêu tăng trưởng GDP trong năm 2025 là từ 6,5% đến 7%, với kế hoạch đạt được tốc độ tăng trưởng cao hơn trong giai đoạn tiếp theo.” Chính phủ cũng đã đề ra các chính sách nhằm thúc đẩy đầu tư công và phát triển cơ sở hạ tầng, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển dài hạn của đất nước.

Với mục tiêu tăng trưởng GDP khoảng 6,5 - 7%, Chính phủ tiếp tục đẩy mạnh phát triển các ngành công nghiệp xanh và tăng cường ứng dụng công nghệ số. Đây là những yếu tố sẽ giúp Việt Nam không chỉ duy trì đà tăng trưởng mà còn phát triển bền vững trong dài hạn. Đặc biệt, các ngành công nghiệp xanh, bao gồm năng lượng tái tạo và công nghệ sạch, sẽ là những lĩnh vực trọng yếu, góp phần giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và thúc đẩy sự chuyển mình của nền kinh tế. Ngoài ra, nền kinh tế Việt Nam cũng sẽ tiếp tục khai thác tiềm năng từ các hiệp định thương mại tự do (FTA), bao gồm EVFTA, CPTPP và RCEP, nhằm mở rộng thị trường xuất khẩu và thu hút thêm vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Chính phủ cũng đã và đang triển khai các biện pháp cải cách hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và nhà đầu tư. Các chương trình khuyến khích sáng tạo và đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D) sẽ được đẩy mạnh.

Niềm hy vọng vào tương lai

Năm 2024 đã khép lại với những dấu ấn quan trọng, nhưng hành trình vẫn tiếp tục. Những khó khăn và thử thách của năm qua đã giúp nền kinh tế Việt Nam mạnh mẽ hơn, đồng thời tạo ra những cơ hội mới cho năm 2025. Như những cánh hoa mai, hoa đào đón Xuân, nền kinh tế Việt Nam sẽ tiếp tục vươn mình mạnh mẽ trong một năm mới đầy tiềm năng và thịnh vượng.

Năm 2024 là sự minh chứng rõ ràng cho sự kiên cường của kinh tế Việt Nam trước những khó khăn. Bước sang năm 2025, các chiến lược cải cách và hội nhập sâu rộng đang mở ra những cơ hội lớn. Tuy nhiên, để thực sự vươn lên mạnh mẽ, cần có sự đồng lòng giữa chính phủ, doanh nghiệp, và người dân nhằm vượt qua thách thức và đạt tới những mục tiêu bền vững.

Với sự quyết tâm của Chính phủ, cộng đồng doanh nghiệp và người dân, nền kinh tế Việt Nam sẽ vượt qua thử thách, nắm bắt cơ hội và đạt được những thành tựu lớn lao hơn nữa. Tương lai tươi sáng đang chờ đón, và hy vọng rằng trong năm 2025, chúng ta sẽ tiếp tục chứng kiến những bước tiến vững chắc của nền kinh tế đất nước. Xuân mới đến, Việt Nam không chỉ kỳ vọng một năm kinh tế khởi sắc, mà còn mong chờ những bước tiến dài hơn trên con đường phát triển của kỷ nguyên mới.

Thu Thủy