Kinh tế tư nhân - Kinh tế Hợp tác xã: Động lực quan trọng cho phát triển bền vững

Tổng Bí thư Tô Lâm: Phải có chính sách riêng trong việc hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển, cũng như thành phần kinh tế hộ gia đình và kinh tế hợp tác xã, khuyến khích hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp và phát triển mô hình hợp tác xã kiểu mới, hiệu quả.

Tổng Bí thư Tô Lâm trong bài viết "Phát triển kinh tế tư nhân - Đòn bẩy cho một Việt Nam thịnh vượng" đã khẳng định vai trò to lớn của kinh tế tư nhân trong công cuộc phát triển đất nước. Gần 40 năm đổi mới đã chứng kiến một Việt Nam đầy kiên cường, bứt phá và khát vọng vươn lên. Từ một nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung với mức thu nhập bình quân đầu người chỉ 96 USD vào năm 1989, Việt Nam đã đạt được những bước tiến vượt bậc, hướng đến mục tiêu trở thành quốc gia có thu nhập trung bình cao vào năm 2025 với mức trên 5.000 USD/người/năm.

Điều đáng chú ý là khu vực kinh tế tư nhân hiện nay không chỉ giữ vai trò bổ trợ mà đã thực sự trở thành một trụ cột chính của nền kinh tế. Theo thống kê, khu vực này đóng góp khoảng 51% GDP, tạo ra hơn 40 triệu việc làm và chiếm 82% tổng số lao động cả nước. Đặc biệt, trong khu vực kinh tế tư nhân, các doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh cá thể và hợp tác xã (HTX) đang ngày càng khẳng định vị thế và vai trò quan trọng của mình.

Tổng Bí thư khẳng định để kinh tế tư nhân phát huy tối đa tiềm năng, cần tiếp tục cải cách thể chế, minh bạch hóa chính sách, đảm bảo quyền tự do kinh doanh và cạnh tranh bình đẳng. Một nền kinh tế vững mạnh không thể chỉ dựa vào khu vực nhà nước hay đầu tư nước ngoài, mà phải dựa trên nội lực vững chắc của doanh nghiệp tư nhân. Khi khu vực này thực sự trở thành động lực chính, đóng góp khoảng 70% GDP vào năm 2030, Việt Nam sẽ có cơ hội bứt phá, hướng tới mục tiêu trở thành quốc gia phát triển vào năm 2045.

Kinh tế tư nhân không chỉ là những đại gia, tỷ phú

KINH TẾ TƯ NHÂN KHÔNG CHỈ LÀ NHỮNG ĐẠI GIA, TỶ PHÚ

Trong suy nghĩ của nhiều người, khi nhắc đến doanh nhân, ta thường nghĩ ngay đến những tỷ phú, những ông chủ của các tập đoàn lớn như Vingroup, Sungroup, Masan, Vietjet, T&T, BRG,... Thực tế, những doanh nhân này đã góp phần quan trọng đưa Việt Nam lên bản đồ kinh tế thế giới. Tuy nhiên, nền kinh tế Việt Nam không chỉ dựa vào một nhóm nhỏ các tập đoàn lớn mà còn được xây dựng và phát triển bởi hàng triệu doanh nhân khác – những người kinh doanh nhỏ, các hộ gia đình, tiểu thương, nông dân và đặc biệt là các thành viên HTX.

Thử nhìn vào thực tế: Một hộ nông dân trồng lúa, chăn nuôi gia súc hay trồng cây ăn trái cũng chính là những doanh nhân thực thụ. Họ phải tính toán đầu tư, chi phí, lợi nhuận, tiếp cận thị trường – những điều mà bất kỳ doanh nghiệp nào cũng phải thực hiện. Ví dụ, một nông dân như ông Hai Kiệt ở Tiền Giang nuôi gà, nuôi heo phải vay vốn, tìm đầu ra cho sản phẩm và tính toán nhân công. Hay một người trồng thanh long như ông Năm An ở Long An phải cân nhắc giữa dưa hấu và thanh long để đảm bảo lợi nhuận tốt nhất, thuê nhân công và đóng gói sản phẩm theo tiêu chuẩn để nâng cao giá trị. Đây chính là những hoạt động kinh doanh không thua kém gì các doanh nghiệp lớn.

Vấn đề quan trọng là những người nông dân này không hoạt động riêng lẻ, mà ngày càng có xu hướng liên kết lại để cùng phát triển bền vững thông qua mô hình HTX. Khi tham gia HTX, họ không chỉ tăng cường khả năng cạnh tranh mà còn có thể tiếp cận thị trường xuất khẩu, nâng cao chất lượng sản phẩm và giảm thiểu rủi ro.

Hợp tác xã - Một thành tố kinh tế quan trọng

HỢP TÁC XÃ – MỘT THÀNH TỐ KINH TẾ QUAN TRỌNG

Trong suốt một thời gian dài, khu vực HTX từng bị xem nhẹ, thậm chí bị "bỏ quên". Tuy nhiên, ngày nay, HTX đã được công nhận là một thành phần quan trọng của nền kinh tế, có vai trò không thua kém gì các doanh nghiệp tư nhân khác. Chính sách đổi mới và những chủ trương phát triển kinh tế hợp tác đã mở ra một giai đoạn phát triển mới cho HTX, giúp hàng triệu hộ nông dân, hộ kinh doanh cá thể có cơ hội vươn lên làm giàu một cách bền vững.

Điều quan trọng là HTX không phải là mô hình kinh tế tập thể kiểu cũ, mà thực chất là một hình thức tổ chức kinh tế tư nhân theo hướng hợp tác, liên kết để nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh. Các HTX nông nghiệp, HTX dịch vụ, HTX thương mại… ngày nay đã và đang hoạt động theo cơ chế thị trường, vận hành theo mô hình doanh nghiệp và có đầy đủ những yếu tố của một tổ chức kinh tế hiện đại.

Không chỉ ở khu vực nông nghiệp, mô hình HTX còn phát triển mạnh trong các lĩnh vực khác như thương mại, dịch vụ, tài chính, công nghiệp và vận tải. Nhiều HTX đã trở thành những doanh nghiệp lớn, có khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Ví dụ, nhiều HTX nông nghiệp hiện nay đã ký kết được các hợp đồng xuất khẩu trực tiếp với châu Âu, Nhật Bản, Mỹ, thay vì chỉ phụ thuộc vào thương lái trong nước.

Tháo gỡ rào cản, tạo động lực cho kinh tế hợp tác xã phát triển

THÁO GỠ RÀO CẢN, TẠO ĐỘNG LỰC CHO KINH TẾ HỢP TÁC XÃ PHÁT TRIỂN

Mặc dù đóng vai trò quan trọng, cả khu vực kinh tế tư nhân và HTX vẫn đang gặp nhiều rào cản. Đối với doanh nghiệp tư nhân, các vấn đề về tiếp cận vốn, đất đai, thủ tục hành chính rườm rà vẫn là những trở ngại lớn. Đối với HTX, thách thức còn lớn hơn khi nhiều HTX vẫn gặp khó khăn trong việc tiếp cận chính sách hỗ trợ, mở rộng thị trường, nâng cao năng lực quản trị và ứng dụng công nghệ số vào sản xuất.

Để kinh tế tư nhân, trong đó có HTX, thực sự trở thành động lực phát triển, cần có những cải cách mạnh mẽ hơn nữa về thể chế, chính sách. Trước hết, cần cải cách thủ tục hành chính bằng cách đơn giản hóa quy trình đăng ký kinh doanh, vay vốn, tiếp cận đất đai, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp tư nhân và HTX.

Bên cạnh đó, việc hỗ trợ tài chính và tín dụng cũng đóng vai trò quan trọng, đòi hỏi các ngân hàng và tổ chức tài chính cung cấp những gói tín dụng ưu đãi, giúp doanh nghiệp nhỏ và HTX dễ dàng tiếp cận nguồn vốn hơn.

Đồng thời, cần đẩy mạnh phát triển khoa học công nghệ và chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ vào sản xuất, kinh doanh nhằm nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh của khu vực này.

Ngoài ra, việc tạo cơ chế liên kết giữa HTX và doanh nghiệp tư nhân cũng rất cần thiết, khuyến khích các doanh nghiệp lớn hợp tác với HTX để hình thành chuỗi giá trị bền vững, thúc đẩy sự phát triển đồng bộ của nền kinh tế.

Kinh tế tư nhân-Hợp tác xã: Hai cánh của một con chim

KINH TẾ TƯ NHÂN – HỢP TÁC XÃ: HAI CÁNH CỦA MỘT CON CHIM

Kinh tế tư nhân và kinh tế hợp tác xã không phải là hai thực thể tách biệt mà thực chất là hai thành phần bổ trợ lẫn nhau. Nếu kinh tế tư nhân là động lực tăng trưởng mạnh mẽ, thì HTX chính là một trong những mô hình tổ chức hiệu quả giúp cá thể nhỏ lẻ có thể phát triển bền vững.

Để Việt Nam trở thành quốc gia phát triển vào năm 2045, không thể chỉ dựa vào khu vực doanh nghiệp nhà nước hay doanh nghiệp FDI, mà cần xây dựng một khu vực kinh tế tư nhân vững mạnh, trong đó có sự phát triển mạnh mẽ của HTX. Khi cả hai cùng phát triển, nền kinh tế Việt Nam mới có thể cất cánh và vươn xa trên trường quốc tế.

Thùy Linh