Kinh tế tư nhân: Động lực quan trọng của nền kinh tế

Chính phủ sẽ tập trung phát triển kinh tế tư nhân, nâng tỷ trọng đóng góp khu vực này khoảng 55% GDP vào năm 2025, ban hành Chiến lược quốc gia về phát triển đội ngũ doanh nhân đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2045.

Vai trò trụ cột phát triển kinh tế

Theo Tổng Cục Thống kê, đến năm 2024, khu vực kinh tế tư nhân đóng góp gần 50% GDP, tạo ra khoảng 30% nguồn thu ngân sách Nhà nước và thu hút 85% lực lượng lao động. Đáng nói, kinh tế tư nhân cũng chiếm tới 35% tổng kim ngạch nhập khẩu và 25% tổng kim ngạch xuất khẩu.

Từ góc độ tổng cầu của nền kinh tế, khu vực kinh tế tư nhân đang đóng vai trò quan trọng về đầu tư. DN tư nhân hiện đang đóng góp 56% tổng đầu tư toàn xã hội. Đây là tỷ trọng rất cao so với mức 28% của khu vực kinh tế Nhà nước và 16% của khu vực FDI.

Kinh tế tư nhân đã từng bước khẳng định vai trò và là động lực quan trọng của nền kinh tế. Trong đó, đã hình thành lực lượng DN tư nhân lớn, tích lũy đủ năng lực về quy mô vốn, trình độ công nghệ và quản trị DN, có thương hiệu tại thị trường khu vực và thế giới, trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế như: Vingroup, Thaco, Hòa Phát…

Trong các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đột phá năm 2025, Chính phủ cũng sẽ đẩy mạnh vai trò kinh tế tư nhân, phấn đấu đến năm 2025, khu vực này đóng góp 55% GDP, ban hành Chiến lược phát triển doanh nhân đến 2035, tầm nhìn 2045 và xây dựng Đề án phát triển DN dân tộc và DN nhỏ và vừa.

Nhà máy sản xuất xe du lịch cao cấp của Thaco Trường Hải. Ảnh: TTXVN

Theo Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng, nền kinh tế sẽ phát triển bền vững với cấu trúc chắc chắn, có tính tự chủ, tự cường cao hơn nếu như đầu tư tư nhân trong nước tiếp tục đóng vai trò là trụ cột trong tổng vốn đầu tư thực hiện toàn xã hội. Cùng với đẩy mạnh thu hút đầu tư từ khu vực có vốn đầu tư nước ngoài, gia tăng đầu tư từ khu vực tư nhân trong nước sẽ góp phần đẩy mạnh tổng cầu, đồng thời nâng cao năng lực sản xuất, cung ứng dịch vụ của nền kinh tế.

Khơi thông điểm nghẽn, trao những sứ mệnh lớn lao

Qua các hội nghị Chính phủ gặp gỡ DN, lãnh đạo các DN đều bày tỏ ủng hộ mạnh mẽ và cam kết tham gia sâu rộng vào các chương trình mà Đảng, Nhà nước đã đề ra, góp phần cùng cả nước đạt mức trưởng từ 8% trong năm 2025 và 2 con số trong thời gian tới.

Đặc biệt, các DN sẵn sàng tham gia vào chương trình, dự án lớn của đất nước như: đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, đường sắt khổ tiêu chuẩn, đường sắt đô thị; dự án điện hạt nhân; các chương trình phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo; dự án khai thác không gian ngầm, không gian biển, không gian vũ trụ…

Chủ tịch Tập đoàn KN Holdings Lê Văn Kiểm nêu rõ, sẵn sàng tham gia các chương trình thí điểm do Chính phủ đề ra trong các lĩnh vực mà tập đoàn đang đầu tư và phát triển. Tập đoàn KN Holdings nguyện đồng hành cùng Chính phủ để phát triển một nền kinh tế mạnh, bền vững và hội nhập quốc tế. Đồng thời, Tập đoàn và cộng đồng DN cam kết tạo việc làm nhiều hơn nữa cho xã hội, đặc biệt là nâng cao cơ hội cho lao động chất lượng cao.

Tập đoàn T&T cũng đang đầu tư vào các dự án điện sinh khối, xử lý rác thải, điện rác... tại một số tỉnh. Theo Chủ tịch HĐQT T&T Group Đỗ Quang Hiển, hiện nay T&T đang hợp tác với tập đoàn SK (Hàn Quốc), để đầu tư tổ hợp khí sản xuất hydrogen xanh và thu hồi khí thải carbon. Ngoài năng lượng tái tạo, T&T cũng đang đầu tư vào dự án logistics công nghệ cao đa phương thức tại Vĩnh Phúc rộng hơn 100ha với Singapore, đầu tư vào dự án logistic công nghệ cao tại TP Hồ Chí Minh, đầu tư vào dự án sân bay Quảng Trị dự kiến khánh thành trong tháng 6/2025.

Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Trường Hải (THACO) Trần Bá Dương cho biết, với lực lượng kỹ sư, cũng như kinh nghiệm về nghiên cứu phát triển sản phẩm, hợp tác quốc tế, THACO cam kết sẽ có sự chuyển giao công nghệ hợp lý, tổ chức sản xuất tại chỗ phục vụ các dự án đường sắt, nhằm giảm giá thành, đảm bảo chất lượng; đồng thời giúp cho các DN nhỏ và vừa (DNNVV) tham gia vào chuỗi sản xuất.

Mặc dù đã xuất hiện những DN lớn song quy mô DN tư nhân hiện nay vẫn nhỏ. Các DN siêu nhỏ chiếm khoảng 69%; DN nhỏ chiếm khoảng 25%; còn lại DN quy mô vừa 3,5% và DN lớn khoảng 2,5%. Trong số 50 DN lớn nhất Đông Nam Á theo bảng xếp hạng của Fortune 2024, chỉ có 5 DN Việt Nam và Vingroup là DN tư nhân duy nhất xuất hiện trong danh sách.

Với bối cảnh thế giới và trong nước đang thay đổi và điều này cũng đã đặt ra những thách thức mới, cơ hội mới cho nền kinh tế và cho cộng đồng DN.

Sẵn sàng đảm nhận những dự án lớn sắp tới của đất nước, Chủ tịch Tập đoàn Đèo Cả Hồ Minh Hoàng chia sẻ, các DN có niềm tin kiên định đồng hành cùng đất nước. Tuy vậy, cần giải quyết các bất cập từ thể chế chính sách đã tồn tại nhiều năm không được giải quyết, xử lý triệt để đối với các dự án bị đình trệ, gây lãng phí; đồng hành để DN tư nhân trong nước hòa nhập quốc tế; tạo điều kiện để DN trong nước học tập mô hình từ các quốc gia tiên tiến nhằm nâng cao năng lực.

Chủ tịch Tập đoàn Công nghệ CMC Nguyễn Trung Chính, cho rằng, thủ tục hành chính vẫn khá phức tạp, mặc dù lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các bộ, ngành, địa phương rất quyết liệt trong cải cách thủ tục, khơi thông nguồn lực cho phát triển, song cấp thực thi còn có độ trễ lớn.

Với bộ phận DNNVV, Chủ tịch Hiệp hội DNNVV Việt Nam Nguyễn Văn Thân kiến nghị, Chính phủ cũng cần sớm trình Quốc hội sửa đổi Luật Thuế thu nhập DN, quy định giảm thuế cho toàn bộ khối DNNVV để nuôi dưỡng nguồn thu, hỗ trợ tái đầu tư vào sản xuất - kinh doanh, áp dụng có thời hạn mức thuế suất thuế thu nhập DN thấp hơn mức thuế suất thông thường; sửa đổi Luật Hỗ trợ DNNVV để DN sớm được thụ hưởng những chính sách hỗ trợ khác của Nhà nước một cách hiệu quả.

Hiện nay chỉ có khoảng 30 - 35% DNNVV có thể tiếp cận vốn vay ngân hàng với tài sản thế chấp hiện có. Ông Nguyễn Văn Thân đề nghị khuyến khích hệ thống các tổ chức tín dụng đẩy mạnh hình thức cho vay thế chấp dựa trên tài sản hình thành trong tương lai.

Các DN đều mong muốn môi trường kinh doanh cải thiện hơn nữa, cần tiếp tục rà soát các rào cản kinh doanh, các điều kiện kinh doanh không cần thiết, không hợp lý, lên đến gần 16.000 trong nhiều ngành nghề, lĩnh vực.

Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu, cần tiếp tục cải cách thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh. Trong đó, mục tiêu phấn đấu giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính và chi phí kinh doanh, chi phí không chính thức. Cải cách thể chế phải theo hướng bãi bỏ ít nhất 30% điều kiện kinh doanh không cần thiết. Việc này nhằm phấn đấu trong vòng 2 - 3 năm, môi trường đầu tư của Việt Nam nằm trong Top 3 của ASEAN. "Người người, nhà nhà đều hăng say làm việc, mọi thành phần kinh tế đều tích cực tham gia phát triển kinh tế - xã hội thì tất yếu tăng trưởng kinh tế sẽ vượt lên" - Tổng Bí thư Tô Lâm tin tưởng.

Về phía Chính phủ và các bộ, ngành, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu rà soát, tổng kết việc thực hiện các nghị quyết, chủ trương, chính sách liên quan đến doanh nghiệp nói chung trong đó có DN nhỏ và vừa. Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa 3 đột phá chiến lược, trong đó, đột phá về hoàn thiện thể chế, để khơi thông và huy động mọi nguồn lực cho phát triển, cắt bỏ mọi thủ tục hành chính rườm rà, không cần thiết, xóa bỏ cơ chế xin - cho, giảm phiền hà, tham nhũng vặt; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, đi đôi với tăng cường giám sát, kiểm tra… giữ ổn định lãi suất, tiết giảm chi phí để giảm lãi suất cho vay, hỗ trợ DN; giảm chi phí đầu vào; đẩy mạnh đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, tăng năng suất lao động cho DN.

Trâm Anh