Kinh nghiệm quốc tế về bảo hiểm rủi ro thiên tai và khuyến nghị cho Việt Nam

Hội thảo “Tài chính và Bảo hiểm tủi ro thiên tai: Kinh nghiệm quốc tế và khuyến nghị cho Việt Nam”.

Viện Chiến lược và Chính sách Tài chính (Bộ Tài chính) phối hợp với Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) tổ chức Hội thảo “Tài chính và Bảo hiểm rủi ro thiên tai: Kinh nghiệm quốc tế và khuyến nghị cho Việt Nam” ngày 14/11, nhằm chia sẻ kinh nghiệm quốc tế trong phát triển chiến lược tài chính và bảo hiểm, giúp Việt Nam tăng cường khả năng chống chịu trước thiên tai.

Phát biểu khai mạc, TS. Lê Thị Thùy Vân - Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách Tài chính cho biết, việc tiếp cận một cách tổng thể, toàn diện các nguồn lực tài chính và bảo hiểm rủi ro thiên tai là cần thiết. Học hỏi kinh nghiệm quốc tế sẽ giúp chúng ta định hướng và áp dụng những giải pháp phù hợp, hiệu quả hơn.

Bà Vân khẳng định rằng, tăng cường khả năng ứng phó và phục hồi trước thiên tai không chỉ là yêu cầu cấp bách mà còn là nền tảng để phát triển bền vững trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang ngày càng nghiêm trọng.

Ông Patrick Haverman - Phó Trưởng đại diện UNDP tại Việt Nam nhấn mạnh vai trò của các chiến lược tài chính và bảo hiểm hiệu quả trong việc giảm thiểu tác động của thiên tai. Các chiến lược tài chính và bảo hiểm hiệu quả là công cụ quan trọng giúp giảm thiểu tác động của thiên tai, đồng thời hỗ trợ nhanh chóng cho quá trình phục hồi và tái thiết.

Tại hội thảo, các đại biểu cũng đã chia sẻ kinh nghiệm từ các nước như Nhật Bản, Philippines, Colombia và khu vực Caribe. Trong đó, tại Nhật Bản, hệ thống bảo hiểm động đất và các quy định pháp lý đã giúp xây dựng một hệ thống ứng phó bền vững; Philippines triển khai bảo hiểm tham số cho tài sản công; trong khi Colombia hợp tác với Ngân hàng Thế giới xây dựng hệ thống quản lý tài chính thiên tai để giảm thiểu gánh nặng ngân sách.

Tại Việt Nam, cơn bão Yagi vừa qua đã khiến 344 người chết và mất tích, 1.978 người bị thương; hơn 280.000 ngôi nhà bị hư hỏng, tốc mái; 120.000 ngôi nhà bị ngập, thiệt hại gần 12.000 lồng bè nuôi thủy sản; thiệt hại về kinh tế ước tính 81.703 tỷ đồng (3,4 tỷ USD). Tốc độ tăng trưởng GDP có thể giảm 0,15% so với kịch bản dự báo. Các lĩnh vực bị ảnh hưởng nặng nề như: nông nghiệp, cơ sở hạ tầng (giao thông, điện, thông tin liên lạc).

Nguồn: Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn)

Từ thực trạng đó, TS. Nguyễn Thị Hải Đường, Khoa Bảo hiểm, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân cho biết Việt Nam có thể áp dụng các mô hình bảo hiểm chỉ số và bảo hiểm theo lớp rủi ro để hỗ trợ tài chính nhanh chóng và hiệu quả hơn. Hợp tác công - tư và sự hỗ trợ từ các tổ chức quốc tế sẽ là yếu tố then chốt để thúc đẩy bảo hiểm thiên tai tại Việt Nam.

Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề của thiên tai với tổn thất GDP hàng năm lên tới 1-1,5%. Ngân hàng Thế giới dự báo Việt Nam có thể phải đối mặt với tổn thất kinh tế lên đến 67 tỷ USD trong vòng 50 năm tới nếu không có chiến lược phòng ngừa và bảo hiểm hiệu quả.

Hội thảo đã đưa ra các kiến nghị quan trọng như: hoàn thiện khung pháp lý chặt chẽ, nâng cao năng lực dự báo, và tăng cường các sáng kiến tài chính, bao gồm bảo hiểm rủi ro thiên tai, các công cụ chuyển giao rủi ro, các công cụ ứng phó trước/sau thiên tai, các loại hình sản phẩm bảo hiểm rủi ro thiên tai, thực trạng tại Việt Nam và các thách thức đặt ra.

Các đại biểu cũng thảo luận về kinh nghiệm thí điểm của Việt Nam và các điểm nghẽn cần tháo gỡ để bảo hiểm rủi ro thiên tai, đặc biệt là bảo hiểm rủi ro thiên tai cho tài sản công có thể triển khai thực sự có hiệu quả. Sự kiện này là bước tiến trong việc xây dựng chính sách tài chính và bảo hiểm hiệu quả cho Việt Nam, nhằm tăng cường khả năng chống chịu trước thiên tai và biến đổi khí hậu trong tương lai.

Phương Thảo