'Kim chỉ nam' cho phát triển giáo dục trong Kỷ nguyên mới

Các chuyên gia giới thiệu với Thủ tướng Phạm Minh Chính về Hệ sinh thái Đại học số của Đại học Bách khoa Hà Nội.

Tạo động lực đột phá phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao

Ở Việt Nam, khoa học công nghệ được nhìn nhận là một trong những “đòn bẩy” quan trọng giúp phát triển kinh tế đất nước, song thực tế thời gian vừa qua lĩnh vực này chưa đáp ứng được yêu cầu và chưa khai thác được hết tiềm năng, thế mạnh của mình.

Đơn cử, như lĩnh vực điện tử, Việt Nam là một trong những nước xuất khẩu mặt hàng điện tử lớn trên thế giới, tuy nhiên hầu hết các doanh nghiệp xuất khẩu lại là doanh nghiệp đầu tư nước ngoài.

Để làm được điều đó, các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài đã sớm nhận ra tiềm năng rất lớn ở nguồn nhân lực khoa học, công nghệ nước ta và đang khai thác triệt để trong khi chúng ta lại bỏ ngỏ nguồn nhân lực này.

Trước thực tế đó, ngày 22/12/2024, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị Quyết số 57/NQ-TW về đột phá, phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia nhằm xây dựng nền kinh tế bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Mục tiêu đặt ra là đến năm 2030, nguồn nhân lực nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo đạt 12 người/1 vạn dân; có từ 40 - 50 tổ chức khoa học và công nghệ được xếp hạng khu vực và thế giới; số lượng công bố khoa học quốc tế tăng trung bình 10%/năm…

Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị được kỳ vọng sẽ tạo cơ hội để các cơ sở giáo dục đại học thay đổi, nâng cao chất lượng đào tạo và điều đáng nói là các doanh nghiệp ở Việt Nam phải thay đổi lại cách thức sử dụng nguồn nhân lực này.

Để triển khai Nghị quyết số 57, tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9 vừa qua, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 193/2025/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Chính phủ cũng đã ban hành Chương trình hành động với 7 nhiệm vụ cụ thể. Trong đó, nhóm nhiệm vụ thứ tư về phát triển, trọng dụng nhân lực chất lượng cao, nhân tài đáp ứng yêu cầu phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là một trong những nhóm nhiệm vụ quan trọng hàng đầu.

Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị được ban hành sẽ tạo cơ hội để các cơ sở giáo dục đại học thay đổi, nâng cao chất lượng đào tạo.

Nghị quyết rất quan trọng đối với hệ thống cơ sở giáo dục

Phát biểu tại Lễ ký kết chương trình hợp tác triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia giữa Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh và Đại học Bách khoa Hà Nội diễn ra đầu tháng 4 vừa qua, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn khẳng định: Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là một Nghị quyết rất quan trọng đối với hệ thống cơ sở giáo dục đại học tại Việt Nam.

“Các trường đại học của Việt Nam không những là các tổ chức khoa học công nghệ, mà còn là nơi đào tạo nguồn nhân lực cho khoa học công nghệ, cho đổi mới sáng tạo và cho chuyển đổi số quốc gia. Các trường đại học cũng là nơi ứng dụng khoa học công nghệ, đặc biệt là công nghệ số, trí tuệ nhân tạo trong đổi mới quản trị nhà trường, đổi mới cách dạy và học. Các trường đại học còn tham gia với vai trò là trung tâm đào tạo, phát triển năng lực số cho người dân và cho phong trào “Bình dân học vụ số”. Sứ mạng của các trường đại học rất lớn trong triển khai thành công Nghị quyết 57” - Thứ trưởng nhấn mạnh.

Đánh giá cao chất lượng đào tạo của 3 đại học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực khoa học công nghệ, Thứ trưởng nhận định: “Từng trường đại học đã có những nghiên cứu thành công và ban hành các chương trình hành động; đã tổ chức các trung tâm nghiên cứu, công viên về khoa học công nghệ, các tổ hợp nghiên cứu chiến lược. Nay các đại học cùng hợp lực, hợp tác chiến lược, triển khai Nghị quyết 57, chia sẻ nguồn lực, cùng chung nhau hợp tác trong việc đào tạo, triển khai chương trình đào tạo chung, nhiệm vụ chung, thu hút nhân tài, giảng viên, nhà khoa học trong và ngoài nước”.

Đồng thời, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn tin tưởng rằng, đây là mô hình ban đầu, là hạt nhân để kết nạp thêm các cơ sở giáo dục đại học khác, để liên kết hợp tác và phát triển, triển khai thành công các nhiệm vụ đã đề ra trong Nghị quyết 57-NQ/TW, Chương trình hành động của Chính phủ và có những hành động, hợp tác hết sức hiệu quả trong thời gian tới, một cách hết sức khẩn trương và quyết liệt.

Phó Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội Phạm Bảo Sơn chia sẻ: Nhà trường nhận thức sâu sắc rằng Nghị quyết 57-NQ/TW không chỉ mang đến cơ hội lớn mà còn đặt ra những yêu cầu, thách thức đối với các trường đại học. Để đáp ứng được những yêu cầu đó, các trường đại học sẽ hợp tác, liên kết với đội ngũ nhà khoa học cùng nhau hợp tác, thí điểm các chính sách mới. Ông Phạm Bảo Sơn cho rằng, với sự đồng lòng, quyết tâm, sự ủng hộ của Bộ Giáo dục và Đào tạo và sự tham gia tích cực của cộng đồng doanh nghiệp sẽ tạo ra những đột phá mới trong lĩnh vực khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, góp phần quan trọng vào sự phát triển của đất nước.

Khẳng định việc ra đời của Nghị quyết 57-NQ/TW là sự vào cuộc quyết liệt của lãnh đạo Đảng, Nhà nước về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, Phó Giám đốc Đại học Bách Khoa Hà Nội Huỳnh Đăng Chính cho rằng, các cơ sở giáo dục đại học cần dựa trên những thế mạnh, đặc thù trong đào tạo nguồn nhân lực của mình để cùng nhau hợp tác và phát triển. Trong đó, 3 đại học có thế mạnh về công nghệ, khoa học và chuyển đổi số sẽ tiên phong, phát huy, hợp tác, nỗ lực thực hiện các nhiệm vụ được nêu trong Nghị quyết 57-NQ/TW.

Bích Hà