Kiev đề xuất ngừng bắn, Nga nói không tại đàm phán Istanbul

Đây là lần tiếp xúc trực tiếp thứ hai giữa hai bên kể từ năm 2022. Cuộc gặp bắt đầu muộn gần hai tiếng mà không có lời giải thích cụ thể. Mặc dù không đạt được bước tiến mang tính đột phá, nhưng hai phái đoàn đã đồng ý về một đợt trao đổi tù binh mới, tập trung vào những người bị thương nặng và binh sĩ trẻ tuổi.

Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine kiêm trưởng đoàn đàm phán, ông Rustem Umerov, cho biết Kiev đưa ra ba ưu tiên: một lệnh ngừng bắn toàn diện, việc trao trả toàn bộ tù binh và trẻ em bị đưa sang Nga, cùng với việc hồi hương thi thể binh sĩ đã hy sinh.

“Chúng tôi đề xuất một lệnh ngừng bắn hoàn toàn, không điều kiện, trên bộ, trên không và trên biển trong ít nhất 30 ngày. Đây là nền tảng thiết yếu cho bất kỳ giải pháp hòa bình nào” - ông Umerov nhấn mạnh.

Trợ lý Tổng thống Nga Vladimir Medinsky và Thứ trưởng Ngoại giao Nga Mikhail Galuzin. Ảnh: TASS

Ukraine cũng đề nghị trao đổi toàn bộ tù nhân, không giới hạn số lượng, với trọng tâm là những người bị thương nặng, mắc bệnh và các binh sĩ trong độ tuổi 18 - 25. Đồng thời, Kiev cam kết trao trả khoảng 6.000 thi thể binh sĩ và cung cấp danh sách các trẻ em Ukraine bị đưa sang lãnh thổ Nga.

Theo ông Umerov, đây là vấn đề ưu tiên hàng đầu.

"Nếu Nga thực sự nghiêm túc với tiến trình hòa bình, việc trả lại ít nhất một nửa số trẻ em trong danh sách sẽ là tín hiệu tích cực" - ông cho biết.

Tuy nhiên, Kiev cho biết phía Nga chỉ trình bày bản ghi nhớ nêu các đề xuất trong cuộc họp, thay vì gửi trước để phía Ukraine có thời gian nghiên cứu và chuẩn bị phản hồi. Theo phái đoàn Ukraine, việc thiếu thông tin từ trước khiến họ không thể đưa ra đánh giá chi tiết hay phản ứng chính thức đối với các nội dung phía Nga đưa ra.

“Chúng tôi không có đủ thời gian để phân tích đầy đủ các đề xuất của Nga vì chỉ nhận được tài liệu ngay tại cuộc họp. Dù vậy, chúng tôi vẫn nỗ lực định hướng cuộc trao đổi theo hướng đạt được kết quả nhân đạo rõ ràng và cụ thể” - Thứ trưởng Ngoại giao Sergiy Kyslytsya phát biểu sau cuộc gặp.

Về phía Nga, trưởng đoàn Vladimir Medinsky xác nhận rằng Moscow đã trao cho Kiev một bản ghi nhớ gồm hai phần. “Phần đầu trình bày các định hướng nhằm đạt được một nền hòa bình lâu dài. Phần thứ hai đề xuất các bước cụ thể để tiến tới một lệnh ngừng bắn thực tế, với nhiều lựa chọn khả thi” - ông nói, đồng thời nhấn mạnh các phương án vẫn để ngỏ và có thể điều chỉnh.

Một lần nữa, Kiev tái khẳng định đề xuất ngừng bắn vô điều kiện trong thời gian tối thiểu 30 ngày, phù hợp với sáng kiến mà Tổng thống Mỹ từng đưa ra trước đó. Tuy nhiên, phía Moscow tiếp tục từ chối, cho rằng một lệnh ngừng bắn ở thời điểm hiện tại sẽ tạo cơ hội để Ukraine tái vũ trang và củng cố lực lượng, trong khi Nga đang nắm lợi thế trên chiến trường.

Đọc thêm: Phụ thuộc đất hiếm Trung Quốc, Mỹ đối mặt thách thức lớn

Mặc dù chưa đạt được bước tiến đáng kể, Ukraine đã đề xuất tổ chức vòng đàm phán tiếp theo vào cuối tháng 6, trong khoảng từ ngày 20 đến ngày 30. Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov cũng nhấn mạnh các bên cần thúc đẩy khả năng tổ chức một cuộc gặp thượng đỉnh trực tiếp giữa Tổng thống Volodymyr Zelensky và Tổng thống Vladimir Putin nhằm tìm kiếm lối ra cho bế tắc hiện tại.

Trước đó, Tổng thống Zelensky từng công khai đề xuất tổ chức cuộc gặp trực tiếp với Tổng thống Putin tại Istanbul, sau khi Moscow bác bỏ đề nghị về lệnh ngừng bắn kéo dài 30 ngày do Ukraine và một số quốc gia châu Âu đưa ra. Tuy nhiên, Tổng thống Nga không tham dự vòng đàm phán lần này, mà tiếp tục cử phái đoàn do trợ lý Tổng thống Vladimir Medinsky dẫn đầu đại diện cho phía Nga.

Tùng Lâm