Kiện trường vì không biết đọc viết nhưng vẫn tốt nghiệp loại ưu
Tốt nghiệp trường Trung học Hartford (Mỹ) với danh hiệu xuất sắc và trúng tuyển đại học, tuy nhiên, nữ sinh Aleysha Ortiz thừa nhận cô không biết đọc viết.

Ortiz thừa nhận rằng bản thân đọc không thông, viết không thạo. Ảnh: WTNH News8.
Tháng 6/2024, Aleysha Ortiz (19 tuổi) tốt nghiệp trường Trung học Hartford (thành phố Hartford, bang Connecticut, Mỹ). Cô thậm chí còn nhận được học bổng vào Đại học Connecticut. Tuy nhiên, Ortiz cho biết bản thân đọc không thông, viết không thạo.
Vẫn lên lớp dù gần như "mù chữ"
Theo CNN, Ortiz đã có 12 năm học tại Học khu Hartford. Tháng 5/2024, cô từng chia sẻ trong một cuộc gặp với nhà chức trách của hội đồng thành phố Hartford về vấn đề của bản thân và cách hệ thống giáo dục đã thiếu trách nhiệm trong quản lý giáo dục ở địa phương.
Hiện tại, nữ sinh quyết định kiện Hội đồng giáo dục Hartford và chính quyền thành phố vì tội cẩu thả, đồng thời kiện giáo viên Tilda Santiago, người quản lý trường hợp của cô, với lý do "gây mệt mỏi tinh thần".
Ortiz sinh ra tại Puerto Rico, ngay từ nhỏ, cô đã bộc lộ những dấu hiệu cho thấy bản thân có vấn đề trong việc tiếp thu kiến thức. Khi Ortiz 5 tuổi, gia đình cô quyết định chuyển tới sống ở bang Connecticut (Mỹ) để con gái được hưởng điều kiện giáo dục tốt hơn. Nhưng những khó khăn vẫn tiếp tục.
Ở lớp 1, nữ sinh bắt đầu gặp vấn đề với “nhận biết chữ cái, âm thanh và con số”. Tuy nhiên, vì những vấn đề đó không được giải quyết, cô bắt đầu có hành vi xấu ở trường.
"Tôi là đứa trẻ hư", nữ sinh nói.
Năm học lớp 6, các bài đánh giá cho thấy trình độ đọc của Ortiz chỉ bằng trẻ mẫu giáo hoặc lớp 1.
Trung học cũng không tốt hơn. Khi là học sinh lớp 11 tại trường Trung học Hartford, cô Santiago được chỉ định làm giáo viên giáo dục đặc biệt và quản lý trường hợp của Ortiz.
Tuy nhiên, trong đơn kiện của mình, Ortiz cho biết giáo viên đã bắt nạt, quấy rối và theo dõi học sinh trong khuôn viên trường, khiến Ortiz cảm thấy rất tiêu cực.
Thậm chí, cô Santiago còn hạ thấp Ortiz trước mặt giáo viên và các học sinh khác, đồng thời chế giễu khuyết tật học tập của cô. Nữ sinh đã phản ánh sự việc với nhà trường và cô Santiago không phụ trách Ortiz nữa.
Mẹ của nữ sinh đã nhiều lần đề nghị nhà trường tích cực hỗ trợ con bà nhiều hơn, song vẫn không có sự thay đổi.
Khi học lớp 11, không thể cầm bút viết, Ortiz chủ động tìm kiếm sự giúp đỡ sau nhiều năm gặp khó khăn. Cô muốn trở thành nhà văn hoặc sống một cuộc sống bình thường, vì vậy, cô cần học cách đọc và viết.
Lúc này, một số giáo viên mới bắt đầu đề xuất cho nữ sinh kiểm tra chứng khó đọc - bài kiểm tra mà cô đề nghị suốt thời gian dài trước đó. Chỉ một tháng trước khi tốt nghiệp cấp 3, cô mới được thực hiện. Tuy nhiên, việc kiểm tra diễn ra rất chậm trễ, chỉ được hoàn thành trước ngày học cuối cùng.
Kết quả kiểm tra xác nhận chứng khó đọc của Ortiz. Hội chứng này khiến người mắc gặp vấn đề khó khăn nghiêm trọng trong quá trình học tập. Họ không thể nhận biết các âm thanh để tạo được sự kết nối giữa âm thanh với chữ cái và từ vựng.
Trước đây, Ortiz cũng từng được chẩn đoán mắc chứng rối loạn tăng động giảm chú ý, rối loạn thách thức chống đối, rối loạn lo âu không xác định và rối loạn giao tiếp không xác định.
Nữ sinh "cần được dạy để phân biệt ngữ âm, tăng cường khả năng đọc trôi chảy cũng như năng lực đọc hiểu". Các quan chức học khu nói với Ortiz rằng cô có thể hoãn nhận bằng tốt nghiệp và nhận các dịch vụ hỗ trợ. Tuy nhiên, nữ sinh không đồng ý với phương án này.
Hiện, trường Hartford không bình luận vì vụ kiện đang chờ xử lý. Tuy nhiên, nhà trường cam kết đáp ứng mọi nhu cầu của học sinh khi các em nhập học, cũng như hỗ trợ các em phát huy tối đa tiềm năng.

Ortiz trình bày cách sử dụng công cụ chuyển giọng nói thành văn bản và ngược lại để làm bài tập. Ảnh: CNN
Ortiz đã học thế nào?
Ortiz đang theo học tại Đại học Connecticut, ngành Chính sách công. Nhiều người đặt câu hỏi làm thế nào một học sinh không đọc thông viết thạo lại có thể trở thành sinh viên đại học?
Ortiz cho biết để hoàn thành bài tập ở trường đại học, cô đã dựa vào các ứng dụng chuyển văn bản thành giọng nói và ngược lại. Đây cũng là cách để cô học tập ở bậc phổ thông.
Nữ sinh cho hay giáo viên chỉ chuyển cô từ lớp này lên lớp khác ở trường cấp 1 và cấp 2. Nhưng khi lên cấp 3, cô đã tìm cách sử dụng công nghệ để hoàn thành các bài tập được giao.
Trong khi các bạn đi chơi ở trung tâm mua sắm, tham dự các sự kiện ở trường hoặc đi hẹn hò, Ortiz dành 4-5 giờ mỗi tối để làm bài tập về nhà.
Cô thường ghi âm tất cả bài giảng trên lớp vào điện thoại. Khi về nhà, cô phát lại những gì giáo viên nói. Cô dùng máy tính xách tay để chuyển giọng nói thành văn bản, tìm định nghĩa về các từ mới, sau đó chuyển văn bản thành âm thanh để nghe hiểu. Khi đã hiểu bài, Aleysha ghi âm câu trả lời, chuyển thành văn bản, cắt dán vào bài tập về nhà.
Song, vì vốn từ hạn chế và tật nói lắp, công cụ chuyển lời nói thành văn bản không phải lúc nào cũng chính xác và đúng ngữ pháp. Nhưng việc sử dụng công nghệ đã giúp cô nâng điểm từ C, D lên A và B.
Khi được hỏi liệu cô có thể đọc đoạn văn từ cuốn sách hay không, Ortiz nói với CNN rằng "Điều đó là không thể. Tôi chỉ thấy những từ này ở khắp mọi nơi mà không hiểu ý nghĩa là gì".
Cô sử dụng công nghệ để điền vào đơn đăng ký đại học, bao gồm cả việc viết bài luận. Nữ sinh cũng nhận được sự giúp đỡ từ những người khác trong quá trình tìm hiểu quy trình xét tuyển. Sau cùng, cô đã nhận được học bổng và một số nguồn hỗ trợ tài chính để có thể theo học đại học.
Nữ sinh nói rằng đại học rất khó khăn. Nhà trường đang cung cấp các hỗ trợ đặc biệt. Tuy nhiên, cô đã không đến lớp kể từ đầu tháng 2 để điều trị sức khỏe tâm thần.