Kiến tạo không gian đô thị tương lai

Kỳ vọng mô hình đô thị mới

Theo Quyết định số 2557/QĐ-UBND, ngày 3/8/2018 của UBND tỉnh về phê duyệt quy hoạch chung TX. Ba Đồn, đến năm 2040, Ba Đồn được xác định là trung tâm hành chính, chính trị, kinh tế, văn hóa, dịch vụ thương mại, du lịch, khoa học-kỹ thuật, giáo dục, đào tạo, y tế cấp khu vực và là trung tâm đầu mối giao thông, giao lưu của vùng phía Bắc của tỉnh, có vai trò thúc đẩy sự phát triển kinh tế-xã hội đối với khu vực phía Bắc của tỉnh nói riêng và cả tỉnh nói chung.

Định hướng tổ chức không gian đô thị trong tương lai của TX. Ba Đồn được xác định phát triển theo mô hình “đô thị nén” (gọn chặt, không dàn trải) và bền vững. Theo đó, trong quá trình xây dựng và phát triển, thị xã bảo tồn các khu vực đất nông nghiệp rộng lớn hiện hữu tại khu vực nội thị và ngoại thị; không đô thị hóa các khu vực ngập lụt, xây dựng hình ảnh đô thị xanh, phát triển bền vững. Không gian đô thị phát triển theo hướng đa cực, dọc các tuyến đường giao thông, sông ngòi, trong đó phường Ba Đồn là trung tâm. Từ đó phát triển lan tỏa xuống bờ sông và hướng ra biển, nhằm phát triển dịch vụ du lịch và các khu đô thị mới.

Một góc “phố thị” ở TX. Ba Đồn.

Theo Phó Chủ tịch UBND TX. Ba Đồn Nguyễn Văn Ninh, đồ án quy hoạch chung TX. Ba Đồn là định hướng quan trọng, có tầm chiến lược dài hạn để định hình hình ảnh đô thị cho tương lai. Qua đó vạch ra định hướng, giải pháp hình thành các khu chức năng đô thị, cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đô thị, đáp ứng được nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội, văn hóa của địa phương. Đây sẽ là cơ sở để thị xã có các chương trình, chiến lược phát triển xây dựng đô thị, đầu tư xây dựng cơ bản hạ tầng đô thị trong tương lai. Hiện nay, để hiện thực hóa một bước các mục tiêu nói trên, TX. Ba Đồn đang phấn đấu xây dựng, phát triển thị xã đạt tiêu chí đô thị loại III vào năm 2026, xứng đáng là hạt nhân của trung tâm đô thị phía Bắc tỉnh.

“Bài toán” nguồn lực và cơ chế đặc thù

Trưởng phòng Quản lý đô thị TX. Ba Đồn Trần Trung Lâm cho hay, sau khi có bản quy hoạch tổng thể, TX. Ba Đồn đã tiến hành quy hoạch phân khu của các phường trung tâm. Vấn đề hiện nay là do xuất phát điểm của thị xã còn thấp, việc huy động nguồn lực đầu tư còn gặp nhiều khó khăn, nếu đầu tư nhỏ giọt thì khó có thể thực hiện những dự án, công trình hạ tầng đồng bộ để mở rộng không gian phát triển.

Tháng 7/2024, TX. Ba Đồn đã có tờ trình đề nghị HĐND và UBND tỉnh có cơ chế hỗ trợ nguồn lực để hoàn thành các tiêu chí đô thị loại III vào năm 2026. Cụ thể, hỗ trợ đầu tư xây dựng các công trình, như: Hoàn trả dự án “Thoát nước và vệ sinh môi trường đô thị Ba Đồn”, tăng phân bổ kinh phí nâng cấp đô thị cho thị xã để xây dựng các công trình trọng điểm thuộc tiêu chí của đô thị loại III; hỗ trợ kinh phí nâng cấp hạ tầng vùng cồn bãi các xã vùng Nam thị xã thường xuyên bị ngập lụt cục bộ trong mùa mưa lũ.

Về thủ tục, đề nghị các cơ quan, đơn vị liên quan quan tâm, đẩy nhanh tiến độ thực hiện thủ tục các công trình, dự án đã kêu gọi, thu hút đầu tư, như: Khu đô thị phía Nam thị xã, khu đô thị Cồn Két, công viên nghĩa trang thị xã, các khu đô thị du lịch ven biển, cụm công nghiệp tại phường Quảng Long... Bên cạnh đó, tỉnh cần tăng tỷ lệ điều tiết về thị xã, thực hiện cơ chế đặc thù về tiền cấp quyền sử dụng đất để thị xã có thêm nguồn lực đầu tư xây dựng và phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội.

Phối cảnh của một trung tâm đô thị trên địa bàn.

Phó Chủ tịch UBND TX. Ba Đồn Nguyễn Văn Ninh cho biết, muốn có sự đột phá nhất thiết phải có cơ chế đặc thù và sự tập trung nguồn lực đủ mạnh. Những nội dung thị xã đề nghị lãnh đạo tỉnh nêu trên, cũng chính là những “điểm nghẽn”, nút thắt bấy lâu của địa phương. Đó cũng là động lực, nguồn lực lớn để TX. Ba Đồn có thể “tự lực cánh sinh” trong chặng đường kiến thiết, xây dựng đô thị tương lai.

Những năm tới, thị xã tập trung nguồn lực để đầu tư hoàn thiện hệ thống hạ tầng kỹ thuật khung, trong đó chú trọng đầu tư các tuyến đường giao thông kết nối vùng, giao thông phát triển cảnh quan đô thị và các công trình hạ tầng xã hội trọng điểm, để đáp ứng các tiêu chuẩn đô thị loại III. Về quy hoạch, kiến trúc cảnh quan đô thị, tiến hành lập điều chỉnh tổng thể quy hoạch chung thị xã, đồng thời triển khai điều chỉnh các quy hoạch phân khu để tạo sự thống nhất trong đầu tư và kêu gọi đầu tư, phù hợp với từng giai đoạn phát triển.

Thu hút đầu tư là động lực

Theo Trưởng ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng và Phát triển quỹ đất TX. Ba Đồn Trần Thanh Cương, cùng với phát huy nội lực, việc huy động ngoại lực từ thu hút đầu tư là “mảnh ghép” và là động lực quan trọng để hoàn thiện xây dựng đô thị. Theo bản quy hoạch, thị xã đã xác định được định hướng phát triển và tiềm năng, lợi thế, song làm thế nào để nhà đầu tư thấy được những điều đó và khi đầu tư vào đây họ thực sự được hưởng lợi.

Không gian đô thị của TX. Ba Đồn đến năm 2040 phát triển theo 2 hướng: Hướng bờ sông Gianh và hướng ra biển. Trong đó, hướng bờ sông Gianh, hình thành các không gian đô thị mới dọc bờ sông từ phường Quảng Phong đến phường Quảng Thuận. Khu vực 10 xã vùng Nam, đô thị được phát triển dọc bờ sông các xã Quảng Văn, Quảng Lộc, tạo thế đối xứng, nhằm xây dựng hình ảnh đô thị trải đều 2 bên bờ sông. Hướng ra biển gồm các đô thị kéo dài từ phường Quảng Thọ đến phường Quảng Phúc, trong đó phường Quảng Thọ là trung tâm. Khu vực đồi cát ven biển dùng để dự trữ cho phát triển dịch vụ du lịch với mật độ xây dựng thấp, các mảng xanh công viên cho đô thị tương lai, hoặc có thể được chuyển hóa để sản xuất nông nghiệp theo công nghệ hiện đại.

Không phải đến nay, TX. Ba Đồn mới “rục rịch” kết nối các nhà đầu tư, mà từ năm 2020, thị xã đã tổ chức hội nghị xúc tiến đầu tư để trao đổi, bàn bạc giải pháp thu hút đầu tư trên địa bàn. TX. Ba Đồn là địa phương cấp huyện đầu tiên trên địa bàn tỉnh tổ chức hội nghị xúc tiến đầu tư. Đây là bước đi quan trọng để giới thiệu, quảng bá và kêu gọi, thu hút nguồn lực đầu tư từ bên ngoài. Hội nghị đã chứng kiến 10 nhà đầu tư ký cam kết ghi nhớ hợp tác, đầu tư 11 dự án trên địa bàn với tổng mức đầu tư khoảng 9.000 tỷ đồng. Và hiện đã có một số dự án đang thực hiện các thủ tục để triển khai.

“Để phát huy nội lực, thời gian tới, thị xã sẽ đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế tăng trưởng theo hướng nâng cao tỷ trọng công nghiệp, xây dựng và thương mại dịch vụ du lịch; trong đó chú trọng đầu tư và thu hút đầu tư các dự án theo định hướng quy hoạch, nhất là tập trung phát triển cụm công nghiệp tại phường Quảng Long, thương mại-dịch vụ tại phường Ba Đồn và dịch vụ du lịch tại các phường ven biển Quảng Thọ, Quảng Phúc. Cùng với đó, thị xã tăng cường quảng bá hình ảnh, tổ chức các hoạt động xúc tiến đầu tư, nhằm thu hút và kêu gọi các thành phần kinh tế đầu tư vào thị xã; hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư thực hiện dự án trên địa bàn, nhất là trong công tác giải phóng mặt bằng”, Phó Chủ tịch UBND TX. Ba Đồn Nguyễn Văn Ninh thông tin thêm.

Dương Công Hợp