Kiến nghị xử lý nhiều nguyên lãnh đạo Hà Nội liên quan vụ án cây xanh

Trong kết luận điều tra ban hành ngày 26/3 về vụ nâng khống giá cây xanh ở Hà Nội, Cơ quan CSĐT (C03 Bộ Công an) đề nghị truy tố cựu chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Khung hình phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù 1-5 năm.

14 bị can còn lại, trong đó có ông Đỗ Khắc Tú Anh (cựu Phó phòng thuộc Sở Xây dựng), Vũ Kiên Trung (cựu Chủ tịch Công ty Công viên cây xanh), Nguyễn Xuân Hanh (cựu tổng giám đốc công ty này), bị đề nghị truy tố về 4 tội danh.

Ngoài 15 bị can, CQĐT làm rõ một số người là nguyên lãnh đạo và cán bộ UBND TP Hà Nội, các sở, ban, ngành đã có hành vi vi phạm ở nhiều mức độ. Trong số này, 2 nguyên phó chủ tịch Hà Nội Nguyễn Thế Hùng và Nguyễn Doãn Toản có tên trong kết luận điều tra.

Lời khai của 2 nguyên phó chủ tịch Hà Nội

Theo kết luận, sau khi được bổ nhiệm chủ tịch thành phố, mặc dù UBND Hà Nội đã phân công ông Nguyễn Thế Hùng làm phó chủ tịch phụ trách lĩnh vực dịch vụ công ích, ông Chung vẫn trực tiếp can thiệp, chỉ đạo xuyên suốt, toàn diện công tác trồng mới, chăm sóc, cắt tỉa cây xanh trên địa bàn.

Các bị can Vũ Kiên Trung (trái) và Nguyễn Xuân Hanh.

Do có mối quan hệ thân quen với Bùi Văn Mận (giám đốc Công ty Sinh Thái Xanh, là công ty được Mận và Hoàng Thị Kim Loan thành lập tháng 6/2016 theo gợi ý của ông Chung để tham gia thực hiện các dự án trồng cây cho Hà Nội) và Vũ Kiên Trung, nên ông Chung chỉ đạo “miệng”, áp đặt buộc Sở Xây dựng phải áp dụng hình thức đặt hàng Công ty Cây xanh, Công ty Sinh Thái Xanh thực hiện công tác trồng mới cây xanh trên địa bàn TP. Quy trình là thực hiện trồng cây trước, hợp thức thủ tục phê duyệt hồ sơ đặt hàng, thanh quyết toán sau.

Quá trình điều tra, ông Chung khai theo phân công, Phó chủ tịch UBND Nguyễn Doãn Toản phụ trách công tác đấu thầu, còn khối đô thị do ông Nguyễn Thế Hùng chịu trách nhiệm. Bản thân ông Chung chỉ chịu trách nhiệm điều hành chung, không chỉ đạo điều hành gì đối với các sở, ngành liên quan đến công tác trồng cây xanh.

Còn 2 nguyên phó chủ tịch thừa nhận việc áp dụng hình thức đặt hàng đối với dịch vụ cây xanh giai đoạn 2016-2019, là chưa phù hợp với Nghị định 130 và Quyết định 77. Tuy nhiên, họ thực hiện theo ý kiến của chủ tịch UBND TP tại Thông báo số 32 và qua nhiều cuộc họp khác. Việc quyết định phương thức lựa chọn nhà thầu thuộc thẩm quyền của chủ tịch UBND.

Ngoài ra, tuy phân công cho các phó chủ tịch phụ trách từng lĩnh vực, ông Nguyễn Đức Chung được cho là trực tiếp chỉ đạo toàn diện công tác trồng cây xanh, chỉ đạo trực tiếp Sở Xây dựng và các đơn vị liên quan, các đơn vị thực hiện trồng cây. Các cá nhân trên cho rằng việc đặt hàng đối với Công ty Cây xanh và Công ty Sinh Thái Xanh do ông Chung quyết định, chỉ đạo nên các đơn vị phải thực hiện. Việc thông đồng nâng giá cây xanh, lãnh đạo UBND TP không biết, nên việc chấp thuận phương án lựa chọn nhà thầu theo hình thức đặt hàng không trực tiếp gây ra hậu quả của vụ án.

Căn cứ kết quả điều tra, Cơ quan CSĐT xác định ông Nguyễn Thế Hùng được giao ký văn bản về việc phê duyệt phương án lựa chọn nhà thầu, có ý kiến đồng ý cho Công ty Cây xanh, Công ty Sinh Thái Xanh thực hiện đặt hàng trồng cây xanh.

Còn ông Nguyễn Doãn Toản không phải là phó chủ tịch được giao ký các văn bản về việc phê duyệt phương án lựa chọn nhà thầu. Tuy nhiên, theo phân công của ông Chung, ông Toản ký một văn bản phê duyệt phương án lựa chọn nhà thầu, có ý kiến đồng ý cho Công ty Sinh Thái Xanh thực hiện đặt hàng trồng cây xanh. Việc ông Toản thực hiện sau khi ông Chung đồng ý và ông Nguyễn Thế Hùng ký văn bản về việc phê duyệt phương án đặt hàng.

Sai phạm nhưng chưa đủ xử lý hình sự

Các bị can đã nâng khống giá cây xanh gấp 10 lần.

Ngoài các ông Nguyễn Thế Hùng và Nguyễn Doãn Toản, CQĐT cũng xác định hơn 12 cá nhân, cựu cán bộ khác thuộc Văn phòng UBND, các sở Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Xây dựng, Ban Duy tu cũng có sai phạm liên quan. Có cá nhân, hành vi không cấu thành tội phạm, chưa đủ căn cứ xem xét trách nhiệm hình sự hoặc chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.

Cơ quan điều tra xét thấy hành vi của các cá nhân nêu trên có dấu hiệu sai phạm. Tuy nhiên, công tác trồng cây xanh ở Hà Nội thực hiện theo chương trình của Thành ủy TP, phấn đấu trồng một triệu cây xanh, là dịch vụ công ích phục vụ đời sống nhân dân.

"Các cá nhân trên thực hiện hành vi do bị can Nguyễn Đức Chung chi phối, chỉ đạo và áp đặt; vì mục đích và lợi ích chung, không vụ lợi và không biết hành vi nâng khống giá cây", kết luận điều tra nêu và ghi nhận họ thành khẩn hợp tác, phối hợp với cơ quan điều tra làm rõ bản chất vụ án.

Do đó, áp dụng các quy định của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao, Bộ Công an không xem xét trách nhiệm hình sự, nhưng kiến nghị xử lý nghiêm về Đảng và chính quyền đối với những cá nhân nêu trên.

Hoàng Lam