Kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm: Dấu ấn từ Nghị quyết số 41
Trong công tác kiểm tra, giám sát nhiệm kỳ 2020 - 2025, một trong những dấu ấn quan trọng đó là việc ban hành, triển khai hiệu quả nghị quyết chuyên đề về công tác kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm. Hằng năm, số cuộc kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm của các cấp ủy, ủy ban kiểm tra (UBKT) các cấp đều vượt cao so với chỉ tiêu đề ra. Qua công tác này góp phần ngăn ngừa sớm các sai phạm, giữ nghiêm kỷ luật của Đảng.

Các đại biểu tham gia lớp tập huấn nghiệp vụ công tác kiểm tra, giám sát do Thành ủy Lạng Sơn tổ chức năm 2024
Trước nhiệm kỳ 2020 - 2025, công tác kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đã được các cấp ủy quan tâm thực hiện, tuy nhiên trong triển khai còn những hạn chế như việc nhận diện dấu hiệu vi phạm của tổ chức đảng, đảng viên còn là khâu yếu, có tình trạng nể nang, ngại va chạm trong kiểm tra; một số cấp ủy, ủy ban kiểm tra chưa chú trọng thực hiện công tác này... Xuất phát từ thực tiễn đó, ngay từ đầu nhiệm kỳ, UBKT Tỉnh ủy đã tham mưu cho Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Nghị quyết số 41 ngày 5/8/2021 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác kiểm tra tổ chức đảng và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm, giai đoạn 2021 – 2025. Đây là nghị quyết chuyên đề quan trọng được ban hành với mục tiêu tạo chuyển biến trong nhận thức và hành động của cấp ủy tổ chức đảng, chính quyền, MTTQ, tổ chức chính trị - xã hội và đảng viên về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác kiểm tra tổ chức đảng và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm. Từ đó, phát huy vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp trong việc kiểm tra tổ chức đảng và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm, tập trung vào những lĩnh vực, địa bàn có nhiều vấn đề bức xúc, nổi cộm, dễ xảy ra khuyết điểm, vi phạm.
Tăng số cuộc kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm
Sau khi Nghị quyết 41 được ban hành, các cấp ủy đã quán triệt đầy đủ nội dung nghị quyết đến các tổ chức đảng, đảng viên thông qua văn bản và thông tin tại các hội nghị. Đồng thời, UBKT cấp tỉnh đã tổ chức các hội nghị và phối hợp với UBKT cấp huyện tổ chức các hội nghị tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm tra, giám sát nói chung và nghiệp vụ kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm cho các tổ chức đảng, cán bộ làm công tác kiểm tra. Theo thống kê từ năm 2021 đến nay, UBKT các cấp đã tổ chức được hơn 10 lớp bồi dưỡng nghiệp vụ trong đó có 2 lớp bồi dưỡng trực tuyến cấp tỉnh cho hơn 13 nghìn cán bộ làm công tác kiểm tra các cấp. Một số đơn vị đã trực tiếp cử cán bộ làm công tác kiểm tra, giám sát cấp huyện đến "cầm tay chỉ việc", hướng dẫn, giúp đỡ trực tiếp cho cán bộ làm công tác này tại cơ sở.
Từ việc triển khai đồng bộ, quyết liệt, nhận thức của cấp ủy, UBKT các cấp về kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm được nâng lên. Qua tìm hiểu thực tiễn nhận thấy nếu như trong những nhiệm kỳ trước công tác kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm chủ yếu được thực hiện bởi UBKT Tỉnh ủy và UBKT cấp ủy cấp huyện thì trong nhiệm kỳ này, công tác trên được cả cấp ủy, UBKT các cấp thực hiện, đặc biệt là cấp ủy, UBKT cấp ủy cấp xã cũng vào cuộc tích cực. Nhờ đó, số cuộc kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm toàn tỉnh tăng lên.
Đơn cử như tại Đảng ủy thị trấn Thất Khê, huyện Tràng Định được biết qua từng năm số cuộc kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm mà UBKT Đảng ủy thị trấn thực hiện tăng lên. Cụ thể, năm 2022 kiểm tra 1 cuộc, năm 2023 kiểm tra được 2 cuộc, năm 2024 thực hiện được 3 cuộc và trong 3 tháng đầu năm 2025 đơn vị vừa thực hiện được 1 cuộc. Ông Hoàng Văn Du, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy thị trấn Thất Khê chia sẻ: Trên cơ sở nắm bắt thông tin qua dư luận, qua các báo cáo, văn bản, chúng tôi đã tổ chức kịp thời các cuộc kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm. Như năm 2024, qua nắm dư luận đảng viên Chi bộ khu 1 về việc thu chi đảng phí, chúng tôi đã tổ chức kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm tại Chi bộ khu 1 về nội dung này. Qua kiểm tra đã kịp thời chỉ rõ những hạn chế, bất cập, tuy nhiên chưa đến mức sai phạm phải thi hành kỷ luật. Sau đó, chúng tôi đã yêu cầu chi bộ, chi ủy khắc phục ngay.
Tương tự, tại Lộc Bình, trong những năm gần đây, công tác kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm luôn được cấp ủy, UBKT Huyện ủy và cấp ủy, UBKT các đảng ủy cơ sở quan tâm. Theo đó, Huyện ủy Lộc Bình đã ban hành Kế hoạch số 40-KH/HU ngày 7/9/2021 về thực hiện Nghị quyết số 41-NQ/TU ngày 5/8/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy và hằng năm đưa nhiệm vụ kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm vào nhiệm vụ trọng tâm để lãnh đạo, chỉ đạo các chi, đảng bộ thực hiện. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, cấp ủy, UBKT các cấp trên địa bàn huyện đã kiểm tra 46 tổ chức đảng và 118 đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm (tăng 42 tổ chức đảng, 95 đảng viên so với nhiệm kỳ 2020 – 2025).
Bà Hoàng Hồng Điệp, Chủ nhiệm UBKT Huyện ủy Lộc Bình cho biết: So với nhiệm kỳ trước, số cuộc kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm các tổ chức đảng, đảng viên nhiệm kỳ này nhiều hơn. Nội dung kiểm tra chủ yếu là việc chấp hành các nguyên tắc tổ chức sinh hoạt của Đảng, quy chế làm việc, việc chấp hành các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước; những nội dung liên quan đến công tác quản lý tài chính, đất đai, xây dựng, môi trường, các vấn đề được dư luận xã hội quan tâm, những quy định, chuẩn mực đạo đức, những điều đảng viên không được làm...
Theo thống kê, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, cấp ủy, UBKT các cấp trong toàn tỉnh đã kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 308 tổ chức đảng và 825 đảng viên. Dù chưa hết nhiệm kỳ 2020-2025, song con số này tăng nhiều so với nhiệm kỳ trước, trong đó tăng 128 tổ chức đảng và 483 đảng viên so với nhiệm kỳ 2015-2020. .
Qua từng năm, số cuộc kiểm tra, số tổ chức đảng, đảng viên được kiểm tra cũng tăng lên rõ rệt. Ví như trong 3 năm 2022, 2023, 2024, số tổ chức đảng được kiểm tra lần lượt là 59, 73, 108, còn số đảng viên được kiểm tra lần lượt là 182, 275, 293. Điều đó minh chứng rõ sự vào cuộc tích cực và quyết liệt của các cấp ủy, UBKT trong việc tăng cường kiểm tra các tổ chức đảng, đảng viên khi phát hiện dấu hiệu vi phạm.
Phát hiện từ sớm, phòng ngừa từ xa, xử lý nghiêm các sai phạm
Để thực hiện các cuộc kiểm tra khi có dấu hiệu, cấp ủy, UBKT các cấp chú trọng công tác phát hiện dấu hiệu vi phạm. Theo đó, qua các nguồn thông tin từ dư luận, từ báo cáo, từ các đơn thư nặc danh, thư tố cáo, các kết luận thanh tra... các cấp ủy, UBKT các cấp đã rà soát, lựa chọn tổ chức đảng, đảng viên để kiểm tra.
Như từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, UBKT Tỉnh ủy đã kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với các tổ chức đảng, đảng viên liên quan đến các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực gây xôn xao dư luận thời gian qua. Trong đó, có những cuộc kiểm tra điển hình như kiểm tra các tổ chức đảng, đảng viên liên quan đến các vụ án, vụ việc như: chỉ đạo, lãnh đạo, thực hiện công tác mua sắm trang thiết bị y tế và vật tư tiêu hao, đấu thầu thuốc chữa bệnh trên địa bàn tỉnh; mua bán tài liệu xảy ra tại kỳ thi chuyên viên chính năm 2021 của tỉnh; sai phạm tại xảy ra tại Công ty Cổ phần Vận tải ô tô số 2 Lạng Sơn và Dự án Nhà máy chế biến gỗ công nghệ cao của Công ty Cổ phần Đầu tư Sao Bắc Việt... Qua kiểm tra đã kịp thời phát hiện những sai phạm và đã thi hành các tổ chức đảng, đảng viên theo đúng quy định.
Theo thống kê, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, cấp ủy, UBKT các cấp đã thi hành kỷ luật 31 tổ chức đảng và 1174 đảng viên (tăng 26 tổ chức đảng và 92 đảng viên so với nhiệm kỳ 2015-2020). Thực tế, cùng với việc phát hiện những sai phạm cần xử lý nghiêm minh, qua công tác kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm các cấp ủy, UBKT các cấp cũng kịp thời phát hiện sai phạm chưa đến mức phải thi hành kỷ luật nhưng cũng phải nghiêm túc khắc phục kịp thời.
Theo ông Triệu Quang Quý, Phó Chủ nhiệm UBKT Tỉnh ủy, một trong những điểm nổi bật đó là ngay từ đầu nhiệm kỳ đã tham mưu cho Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Nghị quyết số 41 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác kiểm tra tổ chức đảng và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm, giai đoạn 2021 – 2025. Từ công tác kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đã kịp thời phát hiện sớm các sai phạm, xử lý nghiêm các sai phạm; giúp các tổ chức đảng, đảng viên nhận thức rõ hành vi vi phạm, đề ra kế hoạch sửa chữa khuyết điểm. Từ đó, góp phần củng cố niềm tin trong cán bộ, đảng viên và Nhân dân, khẳng định quyết tâm của Đảng trong công tác giữ gìn kỷ luật, nghiêm minh của Đảng, đấu tranh chống suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống cũng như đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.
Thời gian tới, các cấp ủy, UBKT các cấp tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm nhất là kiểm tra các tổ chức đảng, đảng viên liên quan đến các vụ án, vụ việc tham nhũng, suy thoái chính trị, tư tưởng, đạo đức theo đúng tinh thần “không có vùng cấm”, “không có ngoại lệ”. Qua đó, góp phần giữ nghiêm kỷ luật, xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.