Khúc cua lịch sử của Champions League 2024-2025

Minh họa/INT.

Bước ngoặt lịch sử

Champions League luôn được xem là giải đấu danh giá, hấp dẫn nhất thế giới cấp câu lạc bộ. Đoạt chức vô địch giải đấu này là một trong những tiêu chí quan trọng nhất để đánh giá mức độ vĩ đại của một đội bóng và với những cầu thủ hàng đầu trên thế giới.

Ra đời từ năm 1955, giải đấu ban đầu có tên gọi là European Champion Clubs' Cup (C1) vốn chỉ là sân chơi dành cho các đội vô địch quốc gia của LĐBĐ châu Âu (UEFA).

Giai đoạn đầu, C1 diễn ra theo thể thức đấu loại trực tiếp. Bước ngoặt đầu đến vào năm 1992 khi UEFA thay đổi từ đấu loại trực tiếp thành vòng đấu bảng thứ nhất và thứ 2, đồng thời mở rộng số đội tham dự trong cùng một quốc gia.

Theo đó, một số nền bóng đá mạnh như Ngoại hạng Anh, Đức, Tây Ban Nha, Italy… được tăng số đội tham dự. Tên gọi Champions League ra đời từ đây. Đến năm 2003, để tăng tính hấp dẫn cho giải đấu, UEFA tiếp tục có cải cách lịch sử khi xóa bỏ vòng bảng thứ 2 để thay bằng vòng đấu loại trực tiếp (vòng 1/8).

Có thể khẳng định, quyết định từ mùa giải 1992-1993 không chỉ giúp cho giải đấu số một châu Âu hấp dẫn hơn nhiều, mà nó còn đem lại bộn tiền cho UEFA cũng như các đội bóng tham dự. Những ông lớn như Real, Barca, Bayern, Man Utd… có những khoản thu kếch xù từ tiền thưởng, bản quyền truyền hình ảnh và hợp đồng thương mại.

Giờ đây, cũng giống như sự kiện 32 năm về trước, Champions League 2024-2025 cũng sẽ là một khúc cua lịch sử tiếp theo trong quá trình phát triển của giải đấu danh giá này. Năm nay sẽ là mùa giải có nhiều đội tham dự nhất. Thay vì 32 đội chia làm 8 bảng, 96 trận đấu như trước, Champions League 2024-2025 sẽ có 36 đội thi đấu theo hệ Thụy Sĩ như môn cờ vua (bỏ vòng đấu bảng truyền thống), với thể thức khá… rắc rối.

Theo thể thức mới, các đội sẽ thi đấu 8 trận (4 trận sân nhà, 4 trận sân khách) với 8 đội khác nhau, thay vì 6 trận với 3 đội như trước đây. Sau khi 8 lượt trận kết thúc, bảng xếp hạng chung cuộc Champions League 2024/25 được xác định. 8 đội đứng đầu sẽ giành vé vào thẳng vòng 1/8 (vòng 16 đội) và trở thành nhóm hạt giống.

Các đội xếp từ vị trí thứ 9 đến 16 sẽ bắt cặp với các đội xếp thứ 17 đến 24, họ thi đấu vòng play-off với 2 lượt trận sân nhà và sân khách, 8 đội chiến thắng sẽ giành vé vào vòng 1/8. Các đội xếp hạng từ 25 đến 36 sẽ bị loại khỏi giải và không xuống thi đấu tại Europa League như trước.

Kể từ vòng 1/8, thể thức thi đấu tương tự như trước. Các đội bóng sẽ bốc thăm chia cặp và thi đấu 2 lượt sân nhà, sân khách. Trận chung kết sẽ diễn ra ở sân trung lập được UEFA lựa chọn từ trước. Trận chung kết sẽ diễn ra vào thứ Bảy, trong khi các trận đấu còn lại đều diễn ra vào giữa tuần.

Real Madrid hiện là đương kim vô địch Champions League. Ảnh: INT.

Nhiều cặp đấu đỉnh cao

Về cơ bản, quyết định lịch sử này được UEFA lý giải nhằm giúp hạn chế những trận đấu kiểu “vô thưởng vô phạt” như trước, đồng thời, việc tăng số đội, bỏ vòng bảng sẽ xuất hiện nhiều cặp đấu hấp dẫn giữa các đội bóng lớn.

Bằng chứng, qua kết quả bốc thăm Champions League năm nay, nhiều trận đại chiến đã xuất hiện. Cụ thể, PSG phải đấu Man City, Bayern Munich, Atletico Madrid, Arsenal. Hay Real Madrid đấu Dortmund, AC Milan, Liverpool…

Dĩ nhiên, do là cái mới nên giống như nhiều giải đấu khác trước đây khi có những cải cách lịch sử, Champions League cũng còn đó những hoài nghi.

Dấu hỏi đầu tiên được dành cho UEFA là Champions League có thực sự hấp dẫn như quảng bá. Theo thể thức mới này, chỉ có 12/36 (33,3%) số đội bị loại sau vòng đấu giữa các nhóm, trong khi có tới 66,7% số đội sẽ có quyền tự quyết số phận của mình (tỷ lệ này trước đây là 50/50).

Điều đó đồng nghĩa, một đội bóng chỉ cần giành 14-15 điểm/8 trận sẽ có hy vọng dự trận play-off để giành vé vào vòng 8 cặp đấu mạnh nhất. Tính chất loại trực tiếp đã bị giảm nhẹ.

Tranh cãi tiếp theo là việc các đội bóng phải thi đấu số trận nhiều hơn trước sẽ ảnh hưởng tới thể lực cầu thủ, chất lượng giải đấu. Thay vì 6 trận của vòng bảng trước đây, các đội bóng mùa này phải chơi 8 trận.

Để giành chức vô địch, một câu lạc bộ sẽ phải thi đấu tối thiểu 15 trận, tối đa 17 trận. Con số này nhiều hơn so với 13 trận của thể thức cũ. Trong bối cảnh số trận đấu ở cả cấp đội tuyển lẫn câu lạc bộ đều có xu hướng tăng lên thời gian qua, thể thức mới của

Champions League nhận không ít ý kiến chỉ trích. Huấn luyện viên Pep Guardiola của Man City tỏ ra bức xúc khi cho rằng thể thức Champions League 2024-2025 chỉ mang lại lợi ích cho “một số người” chứ không phải tất cả.

Tuy vậy, công bằng để nhận định, việc thay đổi thể thức Champions League là cần thiết. Tính hấp dẫn của vòng bảng giải đấu này đã giảm sút khi quá nhiều đội bóng đến từ những nền bóng đá yếu sớm “buông tay đầu hàng” chỉ sau vài lượt trận còn những đội bóng mạnh chỉ chơi “nghiêm túc” từ vòng đấu loại trực tiếp.

Ngoài ra, bước đầu UEFA đã thành công trong việc cải tổ giải đấu danh giá nhất của họ bằng việc tạo ra rất nhiều trận đấu đỉnh cao giữa các câu lạc bộ hàng đầu châu Âu ngay từ những vòng đấu đầu tiên. Đây là điểm khác biệt rất lớn bởi lịch sử giải đấu này chỉ ra ở thể thức đấu bảng trước đây thường có rất ít những trận cầu đỉnh cao.

UEFA đã rất thành công trong 2 lần cải tổ vào các năm 1992 và 2003, liệu lần này họ có tiếp tục gặt hái “quả ngọt”? Câu trả lời chỉ có sớm nhất sau khi kết thúc vòng 36 đội của Champions League năm nay! Trận chung kết Champions League 2024-2025 được tổ chức trên sân Allianz Arena của thành phố Munich vào 31/5/2025.

Theo tờ Marca, UEFA tăng tiền thưởng tại Champions League lên mức cao nhất lịch sử giải đấu là 2,75 tỷ USD. Con số này vượt xa kỷ lục cũ 2,27 tỷ được thiết lập mùa trước. Việc tăng 20% tiền thưởng bắt nguồn từ việc chuyển sang thể thức mới, tăng số đội, số trận và doanh thu.

Mỗi đội góp mặt sẽ nhận được ít nhất 20,8 triệu USD. Sau đó, họ nhận thêm 2,3 triệu sau mỗi chiến thắng và 780 nghìn USD cho mỗi trận hòa. Sau khi vòng bảng kết thúc, các đội đều nhận thêm tùy theo vị trí, trong đó đội dẫn đầu được 13,4 triệu.

Các đội vào vòng 1/8 nhận được 12,2 triệu, vào tứ kết được 14 triệu, vào bán kết được 16,8 triệu và vào chung kết được 20,7 triệu. Riêng nhà vô địch nhận thêm 7,3 triệu. Tính cả giải, nhà vô địch có thể mang về tối thiểu 95 triệu và tối đa 124 triệu.

Nguyễn Thanh Điệp