Khu Phố cổ Hà Nội mang đậm bản sắc dân tộc Việt

Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Dương Đức Tuấn tặng Bằng khen cho quận Hoàn Kiếm. Ảnh: Bảo Hiếu

Tham dự buổi lễ có nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ, Thứ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương; Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Dương Đức Tuấn.

Nơi hội tụ tinh hoa văn hóa, tâm hồn của người dân Thủ đô

Phát biểu tại buổi lễ, Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm Phạm Tuấn Long cho biết, khu Phố cổ Hà Nội là một quần thể kiến trúc độc đáo, mang đậm bản sắc dân tộc Việt. Nơi đây tập trung nhiều phố nghề truyền thống, di tích lịch sử, văn hóa, kiến trúc gắn liền với lịch sử của Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội. Đây là nơi hội tụ tinh hoa văn hóa, tâm hồn và tâm linh của người dân Thủ đô, là nguồn cảm hứng cho những thế hệ nghệ nhân, nghệ sĩ và những người yêu văn hóa.

Quận Hoàn Kiếm có 190 di tích lịch sử - văn hóa với 2 di tích quốc gia đặc biệt, 37 di tích quốc gia trong đó có Khu Phố cổ Hà Nội. Đây cũng là quận có mật độ di sản văn hóa cao của Thủ đô. Trong nhiều năm qua, cùng với làm tốt phát triển kinh tế - xã hội công tác bảo tồn, phát huy giá trị các di sản văn hóa luôn được quận Hoàn Kiếm quan tâm triển khai với nhiều giải pháp sáng tạo.

Cùng với sự phát triển của đất nước qua mỗi giai đoạn lịch sử, khu Phố cổ Hà Nội mang dấu ấn văn hóa của các thời kỳ, các giá trị của Khu Phố cổ Hà Nội là yếu tố quan trọng để nhận diện bản sắc văn hóa đô thị của Thủ đô. Các giá trị này không chỉ là những di tích, ngôi nhà cổ với những đặc thù về quy hoạch, xây dựng, kiến trúc - với những dấu tích lịch sử mà còn là những giá trị văn hóa tồn tại bên trong từng ngôi nhà, từng gia đình, từng con người thông qua những nét sinh hoạt thường nhật, những hoạt động ẩm thực, lễ hội...

Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm Phạm Tuấn Long phát biểu tại lễ kỷ niệm. Ảnh: Bảo Hiếu

Năm 2004 là một cột mốc đặc biệt quan trọng trong việc bảo tồn, tôn tạo khu Phố cổ Hà Nội khi Bộ Văn hóa Thông tin Quyết định xếp hạng Di tích lịch sử quốc gia Khu Phố cổ Hà Nội. Đồng thời cũng trong năm 2004, quận Hoàn Kiếm đã tổ chức không gian đi bộ đầu tiên kết hợp với phát triển dịch vụ - thương mại - du lịch ở Hà Nội trên tuyến phố Hàng Đào - Đồng Xuân.

20 năm qua, Hoàn Kiếm luôn chú trọng công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản. Với sự chung tay của các cấp lãnh đạo, các nhà quản lý, các nhà khoa học, các chuyên gia văn hóa, các cán bộ làm công tác bảo tồn và cộng đồng đã nỗ lực, tâm huyết gìn giữ những giá trị tinh hoa của đô thị di sản, kết hợp phát triển dịch vụ, thương mại và du lịch. Nhờ đó, khu Phố cổ Hà Nội đã trở thành điểm đến hấp dẫn trên bản đồ du lịch thế giới.

Công tác bảo tồn, tôn tạo, phát huy các giá trị di sản văn hóa trên địa bàn quận Hoàn Kiếm đã đạt được một số kết quả nhất định. Các giá trị di sản vật thể luôn được quan tâm bảo tồn, tôn tạo; các giá trị di sản phi vật thể được phục hồi và phát huy (khôi phục 14 lễ hội, gồm 7 lễ hội cấp quận và 7 lễ hội cấp phường). Các lễ hội được khôi phục gắn với các ngày lễ lớn như: lễ hội Vua Lê đăng quang, lễ hội đền Bạch Mã, lễ hội đình Yên Thái, đình Kim Ngân, lễ hội Trung thu Phố cổ.… Đã có trên 1.000 cuộc triển lãm, trưng bày, giới thiệu tác phẩm nghệ thuật, trình diễn nghề truyền thống, biểu diễn âm nhạc truyền thống, hội thảo, tọa đàm và các hoạt động trải nghiệm, tương tác được tổ chức.

Quang cảnh lễ kỷ niệm. Ảnh: Bảo Hiếu

Tiếp tục thực hiện thắng lợi mục tiêu về phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thủ đô

Qua 20 năm triển khai xây dựng không gian đi bộ trên địa bàn quận, hoạt động của không gian đi bộ đã tạo ra một sản phẩm du lịch mới của TP, góp phần thúc đẩy phát triển thương mại, dịch vụ, du lịch, đảm bảo an sinh xã hội, đồng thời tạo ra không gian văn hóa giá trị mới cho nhân dân Thủ đô, tạo sự chuyển biến tích cực về nhận thức của người dân cũng như các tổ chức, cá nhân hoạt động kinh doanh trên tuyến phố về bảo tồn di sản văn hóa gắn với phát triển kinh tế, dịch vụ, du lịch trong khu Phố cổ Hà Nội.

Lần lượt các năm 2014, 2016, quận Hoàn Kiếm có thêm không gian đi bộ trong khu Phố cổ Hà Nội và không gian đi bộ khu vực hồ Hoàn Kiếm và phụ cận. Năm 2020, việc mở rộng không gian đi bộ từ khu vực phía nam Phố cổ kết nối khu vực phía Bắc hồ Hoàn Kiếm nhằm tạo sự kết nối giữa 2 không gian đi bộ đã đáp ứng được nhu cầu của người dân và du khách đến tham quan, thưởng ngoại, du lịch văn hóa và mua sắm, ẩm thực.

Các không gian đi bộ ở Hoàn Kiếm ngày càng được mở rộng và hoạt động hiệu quả với 9.345 buổi biểu diễn nghệ thuật truyền thống và đương đại, trong đó có 2.461 buổi biểu diễn tại không gian đi bộ Hồ Hoàn Kiếm và 6.884 buổi biểu diễn tại tuyến phố đi bộ khu Phố cổ Hà Nội.

Những kết quả đạt được sau 20 năm triển khai xây dựng không gian đi bộ trên địa bàn quận đã khẳng định chủ trương mở tuyến phố đi bộ Hàng Đào - Đồng Xuân và các không gian đi bộ hồ Hoàn Kiếm, khu Phố cổ Hà Nội của Quận ủy - UBND quận Hoàn Kiếm là đúng đắn, phù hợp với yêu cầu phát triển.

Kỷ niệm 20 năm Phố cổ Hà Nội đón nhận Bằng xếp hạng di tích cấp quốc gia và 20 năm hoạt động không gian đi bộ là dịp để quận Hoàn Kiếm điểm lại những dự án, những hoạt động đã triển khai; đồng thời, đưa ra những định hướng, kế hoạch tiếp tục thực hiện trong việc bảo tồn, phát huy giá trị khu Phố cổ Hà Nội cũng như tổ chức hiệu quả các không gian đi bộ, không gian công cộng theo tinh thần Nghị quyết số 09-NQ/TU của Thành ủy Hà Nội về “Phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thủ đô giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” và đặc biệt là thực hiện Luật Thủ đô có hiệu lực từ ngày 1/1/2025.

Theo đó, để tiếp tục phát huy giá trị khu Phố cổ Hà Nội, quận Hoàn Kiếm sẽ thực hiện 10 nhiệm vụ trọng tâm, gồm: hoàn thiện các cơ sở pháp lý; xây dựng và triển khai các quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết; đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học; tích cực tham gia các hoạt động nghiên cứu và đề xuất giải pháp bảo tồn, phát huy giá trị di sản, quận sẽ tăng cường công tác đầu tư, tu bổ, tôn tạo, bảo đảm 100% công trình di tích lịch sử, văn hóa được tôn tạo và bảo tồn đúng quy trình khoa học và hiệu quả,…

“Với quỹ di sản văn hóa vật thể và phi vật thể dày đặc, khu Phố cổ Hà Nội xứng đáng được nhận sự quan tâm không chỉ của quận Hoàn Kiếm, không chỉ của TP Hà Nội, mà còn là sự quan tâm của cả nước và thế giới. Nhận thức được vai trò và trách nhiệm của mình, quận Hoàn Kiếm sẽ tiếp tục thực hiện thắng lợi mục tiêu về “phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thủ đô”, nhất là trong việc bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị lịch sử văn hóa khu Phố cổ Hà Nội.

Quận mong muốn tiếp tục nhận được sự giúp đỡ và hợp tác của các cơ quan Trung ương và Hà Nội, các tổ chức trong và ngoài nước, các hội nghề nghiệp, các nhà khoa học trong và ngoài nước tiếp tục giúp đỡ quận trong công tác bảo tồn, phát huy các giá trị di sản bảo tồn, tôn tạo các di tích cho xứng đáng với tầm vóc lịch sử của quần thể các di tích trong khu Phố cổ - Di sản văn hóa quốc gia” - Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm Phạm Tuấn Long nhấn mạnh.

Các đại biểu tham dự lễ kỷ niệm. Ảnh: Bảo Hiếu

Các tổ chức, đơn vị, cá nhân được tặng Bằng khen, giấy khen có thành tích xuất sắc trong việc bảo tồn, phát huy các giá trị của khu Phố cổ Hà Nội.

Nguyên Bí thư Thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Dương Đức Tuấn chụp ảnh cùng các đại biểu. Ảnh: Bảo Hiếu

An Nhiên