Khu công nghiệp nhiều năm gây ô nhiễm môi trường vẫn tồn tại

KCN Minh Hưng – Hàn Quốc do Công ty TNHH C&N Vina MHK làm chủ đầu tư, có diện tích 192ha, hiện là nơi tập trung 53 doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực như dệt, nhuộm, luyện kim, sản xuất linh kiện điện tử, hóa chất… đều là những ngành có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao. Từ khi đi vào hoạt động, khu công nghiệp này đã nhiều lần bị tố cáo về việc xả nước thải chưa qua xử lý ra môi trường.

Cơ quan chức năng lấy mẫu nước xả ra môi trường nổi bọt trắng đục và có mùi hôi rất khó chịu từ KCN Minh Hưng – Hàn Quốc ra suối Mường.

Người dân tại khu phố 7, phường Minh Hưng, nơi nằm sát KCN cho biết cuộc sống của họ đã bị đảo lộn hoàn toàn. Nguồn nước giếng khoan, giếng đào bị ô nhiễm nặng, có mùi hôi tanh, nước chuyển màu vàng đục, không thể sử dụng cho sinh hoạt. Hàng chục hộ dân từng sống bằng nghề nuôi cá đã phải bỏ nghề vì suối Mường – nguồn nước tự nhiên chủ lực trong khu vực bị “bức tử” bởi nước thải từ KCN.

Ông Nguyễn Trọng Hai (SN 1955), sống gần suối Mường từ những năm 1980 bức xúc: “Trước khi có KCN, nhà tôi sống bằng nuôi cá. Từ ngày nước suối bị ô nhiễm, cá chết hàng loạt, người dân đành bỏ nghề. Cây trồng cũng héo hon, chết khô vì tưới bằng nước nhiễm bẩn”.

Nhiều hộ khác cũng cho biết, nước giếng bơm lên tanh hôi, không thể dùng tắm rửa chứ đừng nói đến ăn uống. Nhiều năm nay, người dân phải mua nước lọc bình để dùng hằng ngày.

Theo phản ánh của người dân nơi đây, việc xả thải của các doanh nghiệp trong KCN rất tinh vi, thường diễn ra vào ban đêm, cuối tuần hoặc khi trời mưa lớn – những thời điểm khó kiểm tra. Bên cạnh đó, khói đen từ các nhà máy cũng thường xuyên lan rộng, khiến không khí trong khu vực luôn ngột ngạt, mùi hôi lan tỏa khắp nơi, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân, đặc biệt là các bệnh liên quan đến hô hấp và viêm xoang.

Dù người dân đã nhiều lần gửi đơn khiếu nại tập thể, phản ánh qua các buổi tiếp xúc cử tri, nhưng kết quả vẫn là những biện pháp xử lý mang tính tạm thời. Các cơ quan chức năng từng nhiều lần tiến hành kiểm tra và xử phạt chủ đầu tư KCN Minh Hưng – Hàn Quốc, nhưng tình trạng vi phạm vẫn tiếp diễn.

Ngày 19/6/2009, Báo CAND đã đăng bài “Khu công nghiệp xả nước bẩn ra môi trường” phản ánh về việc đã hơn 3 năm người dân xã Minh Hưng, huyện Chơn Thành, tỉnh Bình Phước gửi đơn đến các cơ quan chức năng phản ánh về tình trạng hệ thống xử lý nước thải tập trung ở KCN Minh Hưng - Hàn Quốc (huyện Chơn Thành, tỉnh Bình Phước) xả nước thải gây ô nhiễm môi trường, gây ảnh hưởng nặng nề đến đời sống.

Đoàn kiểm tra liên ngành tỉnh Bình Phước đã có buổi làm việc với Công ty TNHH C&N Vina (chủ đầu tư hạ tầng KCN này). Tại buổi làm việc, nhiều phản ánh đã được làm rõ và từ đây cũng bộc lộ ra những hạn chế về xử lý nước thải ra môi trường ở KCN này. Tổng Giám đốc Công ty TNHH C&N Vina cam kết sẽ không xả nước thải chưa qua xử lý ra môi trường, đồng thời sẽ tiến hành bồi thường thiệt hại cho những hộ dân bị ảnh hưởng khi có kết luận của cơ quan chức năng và được UBND tỉnh phê duyệt. Nhưng sau đó vấn đề vẫn không được giải quyết.

Đến ngày 12/6/2010, Báo CAND tiếp tục đăng bài “Bình Phước: KCN Minh Hưng- Hàn Quốc thải nước bẩn ra môi trường”. Người dân và chính quyền rất bức xúc nhưng cũng chỉ thông qua tiếp xúc cử tri và gửi đơn lên các cấp chính quyền, chứ biết kêu ai. Tình trạng này kéo dài đã nhiều năm qua nhưng chẳng thấy ngành chức năng xử lý triệt để. Nghiêm trọng là toàn bộ hệ thống giếng khoan, giếng đào của người dân bị ô nhiễm có mùi hôi, tanh và hắc rất khó chịu, nước không dùng được bởi nước bẩn chưa qua xử lý của KCN Minh Hưng - Hàn Quốc ngấm sâu vào lòng đất, người dân khu vực này không thể canh tác trên mảnh đất này.

Sau mỗi lần cơ quan chức năng đến làm việc, Tổng giám đốc Công ty TNHH C&N Vina cam kết rõ ràng, rành mạch, xin lỗi người dân cũng rất trân trọng, thế nhưng hơn 15 năm qua, nước thải bẩn từ KCN Minh Hưng - Hàn Quốc vẫn tràn ra môi trường.

Gần đây nhất, vào tháng 6/2024, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Phước phối hợp với các đơn vị liên quan tiến hành lấy mẫu nước thải sau xử lý tại Nhà máy xử lý nước thải tập trung của KCN. Kết quả phân tích cho thấy nhiều chỉ số như độ màu và tổng Nitơ vượt chuẩn cho phép (theo cột A của QCVN 40:2011/BTNMT). Dù đã có yêu cầu cải tạo hệ thống xử lý nước thải, nhưng sau đó nước thải tiếp tục bị phát hiện chứa hàm lượng Clorua vượt quy chuẩn.

Ngày 14/11/2024, UBND tỉnh Bình Phước đã ra quyết định xử phạt hành chính Công ty TNHH C&N Vina MHK số tiền 570 triệu đồng, đồng thời yêu cầu khắc phục tình trạng ô nhiễm. Tuy nhiên, theo người dân, sau xử phạt, việc xả thải vẫn không dừng lại.

Câu hỏi được đặt ra, tại sao sau nhiều năm với hàng loạt cam kết, xử phạt và kiểm tra, tình trạng ô nhiễm ở KCN Minh Hưng – Hàn Quốc vẫn chưa được xử lý triệt để?

Theo ông Võ Văn Dinh, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường) tỉnh Bình Phước: Sở sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan chức năng, tăng cường kiểm tra đột xuất và đề nghị đình chỉ hoạt động các doanh nghiệp cố tình vi phạm, tái phạm mà không khắc phục hậu quả.

Đã đến lúc chính quyền các cấp cần có thái độ nghiêm khắc hơn đối với các hành vi xả thải bừa bãi và thực hiện đúng chức năng kiểm tra giám sát của cơ quan chức năng. Đồng thời, công khai kết quả quan trắc, xử lý để người dân được biết, cùng giám sát và bảo vệ quyền lợi chính đáng của họ.

Nguyễn Cảnh - Đức Trí