Không thể xem nhẹ môi trường và đại dương để phục vụ phát triển

Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam 2025 diễn ra tại Quảng Bình

Chiều 28/5, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức họp báo khởi động chuỗi sự kiện Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam 2025, hưởng ứng Ngày Đại dương thế giới (8/6), Ngày Môi trường thế giới (5/6) và Tháng hành động vì Môi trường. Đây là hoạt động mở đầu, đánh dấu sự khởi động chính thức cho các chương trình quy mô toàn quốc sẽ diễn ra xuyên suốt tháng 6.

Toàn cảnh buổi họp báo

Ông Nguyễn Hồng Hải, Phó Cục trưởng Cục Biển và Hải đảo Việt Nam công bố chuỗi sự kiện chính thức hưởng ứng Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam 2025, diễn ra trọng tâm vào ngày 6/6 tại Quảng Bình, với chủ đề “Công nghệ xanh cho đại dương bền vững”. Chương trình bao gồm 3 hoạt động chính: hội thảo chuyên đề, tham quan thực địa và lễ mít tinh quốc gia. Mở đầu trong buổi sáng là hội thảo “Thể chế, quy hoạch - Cơ hội cho phát triển kinh tế biển xanh”, quy tụ nhiều chuyên gia, nhà hoạch định chính sách, doanh nghiệp và tổ chức quốc tế để bàn về thể chế, quy hoạch và đầu tư cho các ngành kinh tế biển mới như điện gió ngoài khơi.

Buổi chiều cùng ngày, 2 sự kiện sẽ diễn ra song song. Một là hội thảo “Ứng dụng AI trong báo chí, truyền thông, văn hóa môi trường biển và phát triển du lịch biển”, tập trung vào giải pháp công nghệ nhằm lan tỏa nhận thức bảo vệ biển. Hai là chuyến thực địa đến cảng Hòn La và khu công nghiệp Hòn La nhằm giới thiệu tiềm năng phát triển logistics và công nghiệp ven biển tại Quảng Bình.

Điểm nhấn trong ngày là lễ mít tinh cấp quốc gia vào lúc 20h tại Quảng trường Hồ Chí Minh, TP Đồng Hới. Bên cạnh các phát biểu từ lãnh đạo Chính phủ và đại diện quốc tế, chương trình còn có hoạt động an sinh xã hội như trao học bổng cho con em ngư dân và hỗ trợ nhà ở cho các hộ khó khăn.

Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam 2025 cũng bao gồm hội chợ triển lãm sản phẩm kinh tế biển và cuộc thi ảnh “Báo chí với biển và hải đảo Việt Nam”, góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ đại dương.

Báo Nông nghiệp và Môi trường cũng công bố kế hoạch tổ chức Lễ Mít tinh cấp quốc gia hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới vào sáng Chủ nhật 1/6 tại Quảng trường 30/10, TP Hạ Long (tỉnh Quảng Ninh), xoay quanh chủ đề “Chống ô nhiễm nhựa”. Lễ Mít tinh sẽ kết hợp nhiều hoạt động sáng tạo như mô hình “Gửi rác rút tiền”, trưng bày sản phẩm tái chế, sáng kiến giảm rác tại Vịnh Hạ Long, thu hút sự tham gia của đông đảo người dân, học sinh và doanh nghiệp địa phương.

Cũng trong dịp này, chiến dịch toàn quốc “Chung tay giảm thiểu rác thải nhựa - Lan tỏa lối sống xanh” sẽ được triển khai từ cuối tháng 5 đến hết tháng 6/2025, với loạt hoạt động cộng đồng từ chợ xanh, trường học xanh, siêu thị xanh đến các phong trào làm sạch biển và kêu gọi sáng tạo nội dung xanh trên nền tảng số.

Buổi họp báo hôm nay không chỉ là dịp để cung cấp thông tin chính thức mà còn thể hiện cam kết mạnh mẽ của ngành nông nghiệp và môi trường trong việc huy động toàn xã hội chung tay vì một Việt Nam xanh và đại dương bền vững.

Không thể phát triển nếu xem nhẹ môi trường và đại dương

Phát biểu tại buổi họp báo, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Lê Minh Ngân gửi lời cảm ơn tới các cơ quan báo chí, truyền thông cùng các đại biểu đã luôn đồng hành, lan tỏa những nỗ lực bảo vệ môi trường, biển và hải đảo của đất nước, của ngành trong thời gian qua.

Năm 2025, Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam là lời hiệu triệu thúc đẩy ứng dụng công nghệ xanh, chuyển đổi số, gắn với tầm nhìn chiến lược phát triển kinh tế biển bền vững - nơi chủ quyền, tài nguyên, hệ sinh thái và di sản văn hóa biển của Việt Nam.

Thứ trưởng Lê Minh Ngân

Thông qua các hội thảo chuyên đề, hoạt động cộng đồng, sáng kiến đổi mới, Bộ Nông nghiệp và Môi trường kỳ vọng các mô hình kinh tế biển xanh sẽ lan tỏa rộng khắp, không chỉ trong nước mà cả quốc tế. Sự tham gia chủ động, sáng tạo của các tổ chức, doanh nghiệp, cộng đồng và từng người dân chính là lực đẩy hiện thực hóa một đại dương khỏe mạnh - an toàn - có khả năng phục hồi và phát triển bền vững.

Song hành với đó, chuỗi hoạt động hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới (5/6) và Tháng Hành động vì Môi trường năm 2025 tiếp tục là lời nhắc nhở mạnh mẽ về mối nguy của rác thải nhựa, cảnh tỉnh về thảm họa rác thải nhựa, đặc biệt là ở đại dương, sông ngòi, vùng ven biển và đời sống đô thị.

Nhân dịp này, Thứ trưởng kêu gọi các Bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp và người dân, các cơ quan báo chí truyền thông, tổ chức xã hội cùng chủ động tích cực hành động vì môi trường trong mọi kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; tiên phong trong đổi mới mô hình sản xuất, phát triển vật liệu thay thế nhựa, thân thiện môi trường; đồng hành trong công tác giáo dục, truyền thông thay đổi hành vi, thúc đẩy lối sống xanh và tiêu dùng bền vững.

Thứ trưởng kỳ vọng: "Mỗi người dân có thể bắt đầu từ những điều nhỏ nhất - phân loại rác, nói không với nhựa dùng một lần, tiết giảm lãng phí - để góp phần tạo ra những thay đổi lớn cho môi trường sống và cho các thế hệ tương lai".

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường bày tỏ tin tưởng rằng, với sự lãnh đạo của Đảng, sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, cùng sự lan tỏa mạnh mẽ của truyền thông và báo chí, những chủ đề "Công nghệ xanh để đại dương bền vững" và "Chống ô nhiễm nhựa" sẽ không chỉ là lời hiệu triệu, mà sẽ trở thành hành động cụ thể, lan rộng từ bờ biển đến vùng cao, từ thành thị đến nông thôn.

Thứ trưởng Lê Minh Ngân cho biết, khi xây dựng các quy hoạch không gian biển, quy hoạch vùng bờ hay quy hoạch nguồn lợi thủy sản, cơ quan chức năng đều phải tiến hành đánh giá hiện trạng hệ sinh thái, môi trường biển Việt Nam; xác định các tiềm năng, thế mạnh để có thể đưa ra quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp thực hiện quy hoạch. Để chứng minh hệ sinh thái suy giảm cần xác định rõ căn cứ để có thể so sánh và có dẫn chứng cụ thể. Thực tế, khi đã có tác động vào biển, kể cả kinh tế biển xanh thì thiên nhiên tại khu vực đó đều sẽ bị ảnh hưởng. Vấn đề là làm sao để các tác động vẫn nằm trong tầm kiểm soát, để có thể hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường, bảo vệ hệ sinh thái. Đó là nguyên tắc cơ bản trong tất cả các chiến lược, đề án, quy hoạch. Việc quản lý được các hoạt động khai thác trái phép nguồn lợi từ biển vẫn luôn là vấn đề mà cơ quan quản lý quan tâm, sẽ tiếp tục có giải pháp.

"Phải nhìn nhận, đây không phải là chuyện ngày một ngày hai có thể thành công. Phải biến quan điểm chính trị của Đảng thành chính sách, quy hoạch, tuyên truyền một cách hệ thống. Từ giải pháp thể chế, quy hoạch, từ chính sách quản lý nhà nước, tuyên truyền nâng cao nhận thức để có sự chung tay của cả cộng đồng. Với ý chí lãnh đạo của Đảng, quyết tâm của cả hệ thống chính trị, tôi tin tưởng chúng ta sẽ đạt được các mục tiêu phát triển trong thời gian tới", Thứ trưởng Lê Minh Ngân nhấn mạnh.

Phát triển kinh tế biển phải gắn với bảo vệ đại dương

Phát biểu tại họp báo, Cục trưởng Cục Biển và Hải đảo Việt Nam Nguyễn Đức Toàn cho biết, thông điệp Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam, hưởng ứng Ngày Đại dương thế giới năm này có chủ đề “Công nghệ xanh để đại dương bền vững”. Chủ đề này đã thể hiện rõ bối cảnh cũng như các hoạt động mà Việt Nam sẽ triển khai trong thời gian tới.

Cục trưởng Cục Biển và Hải đảo Việt Nam Nguyễn Đức Toàn

Đại dương là không gian sinh tồn rất quan trọng, là mắt xích cuối cùng tiếp nhận tất cả những hoạt động của con người. Phát triển kinh tế là nhu cầu nhưng bảo tồn, bảo vệ đại dương là yêu cầu bắt buộc.

"Thông qua tuần lễ năm nay, chúng tôi muốn nhấn mạnh vấn đề gốc rễ là phải phát triển kinh tế biển xanh, và trong đó, công nghệ, đổi mới sáng tạo sẽ là trung tâm. Đặc biệt điều này còn đặt trong bối cảnh thực hiện Nghị quyết 57. Hiện nay, Quy hoạch không gian biển, Quy hoạch quản lý tổng hợp vùng bờ đã được phê duyệt. Đây là những định hướng cách tiếp cận tổng thể, với những giải pháp trọng tâm trọng điểm để làm sao giải quyết những mâu thuẫn, chồng chéo giữa phát triển kinh tế và bảo tồn, bảo vệ đại dương", ông Nguyễn Đức Toàn nói.

Trong đó, 4 đột phá là phát triển hạ tầng logistic xanh, phát triển du lịch bền vững, phát triển kinh tế biển xanh bền vững, và năng lượng xanh từ biển, theo Cục trưởng Cục Biển và Hải đảo Việt Nam.

Xã hội hóa công tác phục hồi là bước đột phá trong lĩnh vực thủy sản

Phó Cục trưởng Cục Thủy sản và Kiểm ngư Lê Trần Nguyên Hùng cho biết, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã tham mưu Chính phủ ban hành các quy hoạch bảo vệ khai thác nguồn lợi thủy sản, định hướng rõ 27 khu bảo tồn biển, 149 khu vực ở vùng biển, và 119 khu vực nội địa được khoanh vùng, bảo vệ khu vực tập trung sinh sản của các loài thủy sản, khu vực thủy sản còn non tập trung sinh sống.

Phó Cục trưởng Cục Thủy sản và Kiểm ngư Lê Trần Nguyên Hùng

Đối với khai thác thủy sản, phấn đấu tổng số tàu cá tối đa khoảng 83.600 chiếc để giảm khai thác. Về nuôi trồng thủy sản ứng dụng công nghệ xanh được cho là đột phá để bán tín chỉ carbon. Lĩnh vực thủy sản đang tập trung chỉ đạo nuôi trồng rong biển, phục hồi hệ sinh thái.

Ngoài ra, còn Đề án mở rộng, thành lập mới các khu bảo tồn biển, khu bảo vệ nguồn lợi thủy sản, phục hồi các hệ sinh thái biển đến năm 2030, để đảm bảo diện tích các khu bảo tồn biển, ven biển đạt 6% diện tích tự nhiên vùng biển Việt Nam. Quy hoạch không gian biển với 4 đột phá và 5 nhiệm vụ tích hợp đồng bộ các quy hoạch của các lĩnh vực khác nhau. Đó là những điều quan trọng để định hướng lĩnh vực thủy sản, đặc biệt là phục hồi hệ sinh thái.

Theo ông Lê Trần Nguyên Hùng, Cục Thủy sản và Kiểm ngư cũng xây dựng chương trình có định hướng xã hội hóa trong công tác phục hồi. Đây là khâu đột phá để công tác bảo tồn có sự tham gia của doanh nghiệp, trong bối cảnh tinh giản bộ máy, tiết kiệm chi phí.

“Quy hoạch không gian biển được Quốc hội thông qua đã tạo ra không gian tổng thể. Việc hợp nhất các tỉnh cũng tạo ra không gian rộng hơn, hệ sinh thái rộng mở, định hình hành lang sinh học để tiếp cận tổng thể kinh nghiệm của các nước trên thế giới”, Phó Cục trưởng Cục Thủy sản và Kiểm ngư thông tin.

Văn Ngân/VOV.VN