Không đề xuất chỉnh tăng mức phạt tối đa với vi phạm hành chính

Liên quan dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính đang được Quốc hội thảo luận, chiều 11/6, Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh đã trả lời báo chí bên hành lang Quốc hội về nội dung này.

Theo Bộ trưởng Tư pháp, dự án luật lần này được thực hiện theo trình tự, thủ tục rút gọn, với định hướng là tập trung sửa đổi, bổ sung các quy định phục vụ việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh

PV: Dư luận đặc biệt quan tâm tới việc điều chỉnh tăng mức tiền phạt tối đa tại dự thảo luật này vì cho rằng chưa phù hợp với thu nhập và mức sống của người dân. Cơ quan soạn thảo tính toán việc sửa đổi quy định này như thế nào, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh: Dự án Luật đang trình Quốc hội không đề xuất điều chỉnh tăng mức tiền phạt tối đa đối với bất kỳ lĩnh vực quản lý nhà nước nào được quy định tại Điều 24 Luật Xử lý vi phạm hành chính hiện hành.

Dự án luật lần này chỉ rà soát, bổ sung một số lĩnh vực mới chưa được quy định trong luật hiện hành nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước trong tình hình mới. Ví dụ, bổ sung các lĩnh vực như: bảo vệ dữ liệu cá nhân, công nghiệp công nghệ số, quản lý tổng hợp tài nguyên và môi trường biển, để tạo cơ sở pháp lý cho việc xử phạt trong các lĩnh vực này một cách minh bạch, đồng bộ.

Nội dung tăng mức phạt tiền tối đa được xác định là vấn đề lớn, có tác động trực tiếp đến người dân và doanh nghiệp nên sẽ tiếp tục được nghiên cứu, tổng kết thực tiễn, đánh giá tác động đầy đủ, toàn diện để trình Quốc hội xem xét khi thực hiện sửa đổi toàn diện Luật Xử lý vi phạm hành chính trong thời gian tới.

PV: Nhiều ý kiến lo ngại việc sửa đổi quy định xử phạt vi phạm hành chính không lập biên bản nếu không chặt chẽ sẽ dễ nảy sinh tiêu cực, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh: Dự án Luật dự kiến thay đổi giới hạn mức phạt tiền được áp dụng thủ tục xử phạt không lập biên bản từ “phạt tiền đến 250.000 đồng đối với cá nhân, 500.000 đồng đối với tổ chức” lên “phạt tiền đến 1.000.000 đồng đối với cá nhân, 2.000.000 đồng đối với tổ chức”.

Quy định này được sửa đổi bởi những lý do sau: Thứ nhất, nhằm góp phần đơn giản hóa thủ tục xử phạt vi phạm hành chính cho cá nhân, tổ chức vi phạm. Theo đó, với thủ tục không lập biên bản, việc giao quyết định xử phạt được thực hiện nhanh chóng, thuận tiện hơn, vì người vi phạm có thể nhận quyết định tại chỗ, tiết kiệm thời gian, không phải chờ đợi, đi lại để nhận quyết định xử phạt.

Thứ hai, mức tăng nói trên vẫn bảo đảm đúng bản chất “hành vi vi phạm nhỏ, thủ tục xử phạt đơn giản”, bảo đảm tương thích với bối cảnh kinh tế – xã hội hiện nay và phù hợp với tình hình biến động thu nhập, giá cả so với năm 2012 – thời điểm ban hành quy định này.

Thứ ba, việc xử phạt không lập biên bản vẫn tuân thủ đầy đủ quy trình do pháp luật quy định, ví dụ, người có thẩm quyền phải có đầy đủ căn cứ chứng minh hành vi vi phạm và phải ra quyết định xử phạt tại chỗ; quyết định phải thể hiện rõ căn cứ, hành vi vi phạm, mức phạt và cơ sở pháp lý áp dụng; số tiền nộp phạt vẫn phải gửi đến tài khoản kho bạc nhà nước để kiểm soát, đối chiếu.

Mặt khác, cá nhân, tổ chức bị xử phạt vi phạm hành chính vẫn có quyền khiếu nại, khởi kiện đối với quyết định xử lý vi phạm hành chính được ban hành theo thủ tục không lập biên bản theo quy định của pháp luật. Do đó, vẫn bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức bị xử phạt.

Về một số ý kiến đại biểu đề nghị cân nhắc quy định giới hạn mức phạt khi xử phạt vi phạm hành chính không lập biên bản từ “phạt tiền đến 250.000 đồng đối với cá nhân, 500.000 đồng đối với tổ chức” lên “phạt tiền đến 500.000 đồng đối với cá nhân, 1.000.000 đồng đối với tổ chức”, cơ quan chủ trì soạn thảo dự kiến sẽ nghiên cứu, tiếp thu, báo cáo Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội để hoàn thiện dự thảo luật trình Quốc hội xem xét, quyết định.

PV: Đối với việc sửa đổi, bổ sung quy định về xử lý tang vật, phương tiện vi phạm hành chính bị tạm giữ, luật có giải pháp nào tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho cả người dân và các cơ quan đang thực thi pháp luật?

Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh: Nhằm khắc phục những khó khăn, vướng mắc trong xử lý tang vật, phương tiện vi phạm hành chính bị tạm giữ; tránh gây thất thoát, lãng phí tài sản của Nhà nước, tổ chức và cá nhân, dự án luật bổ sung quy định xử lý đối với một số loại tang vật, phương tiện vi phạm hành chính bị tạm giữ trong trường hợp hết thời hạn tạm giữ mà không xác định được người vi phạm, chủ sở hữu, người quản lý hoặc người sử dụng hợp pháp của tang vật, phương tiện theo hướng cụ thể.

Nếu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính có khả năng bị hư hỏng, suy giảm chất lượng trong quá trình quản lý, bảo quản thì người tạm giữ phải báo cáo ngay thủ trưởng trực tiếp để xử lý, nếu để hư hỏng hoặc thất thoát thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.

Nếu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính có nguy cơ gây cháy nổ, ô nhiễm môi trường hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng trong quá trình quản lý, bảo quản thì xử lý theo quy định tại khoản 5 Điều 126 Luật Xử lý vi phạm hành chính (khoản 5 Điều 126 Luật Xử lý vi phạm hành chính quy định đối với tang vật, phương tiện vi phạm hành chính là hàng hóa, vật phẩm gây hại cho sức khỏe con người, vật nuôi, cây trồng và môi trường, văn hóa phẩm độc hại thì phải tiến hành tiêu hủy).

Nhằm bảo đảm quyền sở hữu, sử dụng tài sản của tổ chức, cá nhân, dự thảo luật đã quy định rõ thời điểm thực hiện các phương án xử lý nêu trên. Theo đó, người có thẩm quyền phải thực hiện đầy đủ trách nhiệm thông báo tại điểm b khoản 4 Điều 126 Luật Xử lý vi phạm hành chính (lần thông báo thứ nhất phải được thực hiện trong thời hạn 3 ngày làm việc, kể từ ngày hết thời hạn tạm giữ tang vật, phương tiện; lần thông báo thứ hai được thực hiện trong thời hạn 7 ngày làm việc, kể từ ngày thông báo thứ nhất) và chỉ được thực hiện các phương án xử lý sau thời hạn thông báo lần thứ hai.

Đồng thời, việc xử lý tang vật, phương tiện cũng phải bảo đảm tuân thủ các nguyên tắc “công khai, khách quan, đúng thẩm quyền, bảo đảm công bằng, đúng quy định của pháp luật” trong xử phạt vi phạm hành chính được quy định tại điểm b khoản 1 Điều 3 Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Bên cạnh đó, dự thảo Luật cũng giao Chính phủ quy định về việc xử lý tang vật, phương tiện vi phạm hành chính không xác định được người vi phạm, chủ sở hữu, người quản lý hoặc người sử dụng hợp pháp của tang vật, phương tiện.

Trên cơ sở ý kiến phát biểu của các đại biểu Quốc hội và kết luận của chủ tọa phiên họp hôm nay, Bộ Tư pháp sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan nghiên cứu, báo cáo Chính phủ nội dung hoàn thiện dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính để trình Quốc hội thông qua.

PV: Xin cảm ơn Bộ trưởng.

Kim Anh/VOV.VN