Không để phát sinh 'điểm nóng' về khai thác cát - cách làm ở Thọ Xuân

Các ngành chức năng huyện Thọ Xuân kiểm tra hoạt động khai thác cát trái phép tại xã Xuân Hồng.

Toàn huyện Thọ Xuân hiện có 7 mỏ cát được UBND tỉnh cấp phép khai thác, với tổng diện trữ lượng hơn 2,445 triệu m3. Các mỏ cát tập trung chủ yếu tại các xã Xuân Hồng, Xuân Lai, Thọ Lập, Xuân Hòa, Xuân Tín, Trường Xuân, Thọ Hải, Thọ Lâm và 2 thị trấn Thọ Xuân, Lam Sơn. Với nguồn tài nguyên cát tương đối lớn, huyện Thọ Xuân có lợi thế nhất định trong phát triển kinh tế. Song, đó cũng là thách thức đặt ra với các cấp chính quyền trong huyện, bởi vì hoạt động khai thác, tập kết, kinh doanh, tận thu, vận chuyển cát trái phép vẫn diễn ra trên địa bàn.

Xã Xuân Hòa có một phần mỏ cát số 28 được UBND tỉnh cấp phép cho Công ty TNHH Dịch vụ thương mại Lâm Tuấn khai thác, với trữ lượng 127.203m3 và Dự án “Nạo vét lòng sông, khơi thông dòng chảy, tận thu phần đất, cát để san lấp các công trình trên địa bàn huyện Thọ Xuân” do Công ty TNHH Sản xuất thương mại dịch vụ Cường Mạnh thực hiện. Qua giám sát của Thường trực HĐND huyện Thọ Xuân vào tháng 5/2024 và công tác kiểm tra của các ngành chức năng, hoạt động khai thác tại mỏ số 28, Dự án “Nạo vét lòng sông, khơi thông dòng chảy, tận thu phần đất, cát để san lấp các công trình trên địa bàn huyện Thọ Xuân” được các doanh nghiệp thực hiện đúng phạm vi cấp phép, cũng như cam kết với chính quyền địa phương. Quá trình hoạt động khai thác, tận thu của các doanh nghiệp không gây ảnh hưởng đến đời sống của Nhân dân. Riêng hơn 30ha diện tích bãi bồi ven sông mà xã Xuân Hòa giao khoán cho người dân canh tác rau màu thì hoạt động khai thác, vận chuyển cát trái phép vẫn diễn ra, nhiều trường hợp đã bị các ngành chức năng của huyện phát hiện, xử phạt hành chính.

Tình trạng khai thác, vận chuyển cát trái phép còn diễn ra lén lút tại bãi bồi ven sông Chu thuộc thôn Vân Lộ, xã Xuân Hồng. Hậu quả để lại không chỉ một khu vực bãi bồi rộng lớn bị biến dạng, mà còn gây ra hiện tượng sạt lở, sụt lún bờ bãi ven sông, ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất, đời sống người dân nơi đây. Nhận được thông tin, huyện Thọ Xuân đã chỉ đạo các ngành chức năng phối hợp với chính quyền xã khẩn trương vào cuộc, kiên quyết ngăn chặn, xử lý nghiêm những tổ chức, cá nhân có hành vi khai thác cát trái phép. Đồng thời, triển khai các biện pháp quản lý tài nguyên, không để tiếp diễn tình trạng khai thác cát trái phép như trước đây.

Để bảo vệ, sử dụng hiệu quả nguồn TNKS và quyết tâm không để phát sinh “điểm nóng” về khai thác cát trái phép, huyện Thọ Xuân đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai nhiều giải pháp căn cơ, cách làm hiệu quả. Trọng tâm là thường xuyên cập nhật, quán triệt những quy định của pháp luật và các văn bản chỉ đạo của Trung ương, tỉnh, huyện về công tác quản lý, bảo vệ TNKS đến các cấp, các ngành. Đồng thời, phát huy vai trò, trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các xã, thị trấn trong việc quản lý, bảo vệ TNKS, nhất là hoạt động khai thác, tập kết, kinh doanh, tận thu, vận chuyển cát ở mỗi địa phương. Bên cạnh việc thực hiện nghiêm quy chế phối hợp trong công tác quản lý Nhà nước về TNKS, huyện còn yêu cầu các ngành chức năng và các xã, thị trấn đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, vận động doanh nghiệp, tổ chức, Nhân dân tích cực đấu tranh, tố giác những hành vi, hoạt động khai thác, vận chuyển, kinh doanh cát trái phép.

Đáng nói hơn, huyện Thọ Xuân đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các ngành chức năng tăng cường công tác kiểm tra, xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân khai thác, vận chuyển, kinh doanh cát trái phép. Theo đó, năm 2024, các ngành chức năng của huyện đã tổ chức kiểm tra hoạt động khai thác khoáng sản tại mỏ cát số 18 thuộc địa bàn xã Xuân Lai. Đồng thời, kiểm tra, phát hiện và tham mưu cho Chủ tịch UBND huyện ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính 6 vụ việc khai thác cát, đất trái phép trên địa bàn các xã Thọ Hải, Xuân Minh, Xuân Phú, Thuận Minh và thị trấn Lam Sơn. Cùng với việc áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả của hoạt động khai thác cát, đất trái phép, các ngành chức năng của huyện còn lập biên bản tịch thu tang vật vi phạm, với giá trị hơn 608 triệu đồng.

Với sự vào cuộc quyết liệt và cách làm bài bản, công tác quản lý, bảo vệ TNKS trên địa bàn huyện Thọ Xuân đã có những chuyển biến tích cực. Nổi bật phải kể đến việc các phòng, ban, ngành và cấp ủy, chính quyền các xã, thị trấn đã nâng cao trách nhiệm, phát huy hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước về TNKS. Nhờ vậy, nguồn TNKS của huyện được khai thác, sử dụng hiệu quả, phục vụ đắc lực nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Trong đó, đáng chú ý là hoạt động khai thác, tập kết, kinh doanh, tận thu, vận chuyển cát trên địa bàn huyện dần đi vào nền nếp và được quản lý, bảo vệ, khai thác ngày càng hiệu quả.

Bài và ảnh: Trần Thanh