Không chủ quan trước những biến chứng nguy hiểm của cúm mùa

Biến chứng nguy hiểm của cúm mùa

Thời tiết giao mùa dịp cuối năm tạo ra sự thay đổi lớn về môi trường, nhiệt độ, độ ẩm..., là điều kiện cho các loại vi khuẩn, virus gây bệnh phát triển, lây lan, trong đó có cúm mùa.

Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), nhiều dịch bệnh trong nước diễn biến khó lường, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát; các tác nhân gây bệnh liên tục xuất hiện... Bệnh viêm phổi nặng do virus và các bệnh lây qua đường hô hấp (cúm mùa, cúm gia cầm độc lực cao...) tiếp tục ghi nhận các ca mắc và tử vong.

Ảnh minh họa: Bệnh viện Thanh Nhàn.

BS. Phan Nguyễn Trường Giang (Hệ thống tiêm chủng VNVC) cho biết, bất kể ai cũng có thể bị mắc cúm mùa, ngay cả những đối tượng khỏe mạnh, chưa từng có tiền sử mắc các bệnh mãn tính.

Các biến chứng nghiêm trọng do cúm mùa gây ra cũng có thể xảy ra ở mọi đối tượng từ trẻ em đến người lớn. Các biến chứng này dễ dàng xảy ra hơn, gây ra tình trạng nghiêm trọng hơn ở nhóm đối tượng như: Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, người già trên 65 tuổi. Đặc biệt người già thường mắc kèm theo các bệnh nền khác nên nguy cơ mắc cúm cũng cao hơn và biến chứng nặng hơn.

Các đối tượng mắc bệnh mãn tính như tim mạch, tiểu đường, hen suyễn, rối loạn máu, bệnh thận mãn tính, đái tháo đường, bệnh thần kinh… khi mắc cúm có thể gia tăng gánh nặng bệnh tật, biến chứng cao hơn.

Các đối tượng bị suy giảm hệ miễn dịch như bệnh nhân đang dùng thuốc ức chế hệ miễn dịch, phụ nữ đang mang thai.

Theo BS. Trường Giang, các biến chứng thường gặp ở cúm mùa là nhiễm trùng xoang và tai, viêm phế quản,… Tuy nhiên, virus cúm còn có thể gây ra các nhiễm trùng thứ cấp như viêm phổi. Viêm phổi xảy ra khi hệ miễn dịch của cơ thể bị suy giảm, khiến virus cúm nhanh chóng lây lan sâu hơn vào đường thở của người bệnh, gây ra tình trạng nhiễm trùng phổi, khiến phổi bị nhiễm trùng,…

Ngoài ra, khi virus cúm xâm nhập vào cơ thể, chúng có thể tấn công trực tiếp vào cơ tim, gây viêm nhiễm và làm chết tế bào cơ tim trong vài giờ sau. Lúc này, biến chứng có thể không biểu hiện thành triệu chứng điển hình mà diễn diễn âm thầm, cho đến khi biến chứng trở nên nghiêm trọng, phì đại cơ tim.

“Trong những trường hợp hiếm gặp nhưng nghiêm trọng, virus cúm có thể gây viêm não, có thể ảnh hưởng đến khả năng nhận thức của người bệnh thông qua các triệu chứng như: kém tỉnh táo, mất tập trung, suy giảm khả năng ghi nhớ và thậm chí mất kiểm soát một số cơ nhất định, dẫn đến co giật. Đôi khi, những biến chứng này có thể dẫn đến tổn thương não vĩnh viễn và tàn tật”, BS Giang cho biết.

Trẻ em và các đối tượng mắc bệnh thần kinh mãn tính tiềm ẩn như động kinh và bại não có xu hướng dễ bị tổn thương nhất khi gặp biến chứng viêm não do cúm mùa gây ra. Tuy nhiên, viêm não là một biến chứng về thần kinh rất hiếm gặp.

Nhận biết dấu hiệu trở nặng

Chuyên gia y tế này cũng chỉ ra các dấu hiệu cảnh báo khẩn cấp về biến chứng của bệnh cúm mùa. Khi gặp phải các dấu hiệu cảnh báo này, cần được tiếp nhận chăm sóc y tế ngay lập tức tại các cơ sở y tế gần nhất.

Cụ thể, đối với trẻ em, các biến chứng của bệnh cúm mùa thường khởi phát triệu chứng nhanh chóng với các dấu hiệu cảnh báo khẩn cấp như: Khó thở hoặc thở nhanh; Mặt hoặc môi hơi xanh;

Thở mạnh, sâu, khiến xương sườn kéo vào trong theo từng nhịp thở; Đau ngực. Trẻ không chịu đi do đau cơ nghiêm trọng.

Mất nước, không có nước tiểu trong 8 giờ đồng hồ, khô ráp miệng, không có nước mắt khi khóc. Không tỉnh táo, không có hành động tương tác với các yếu tố tác động bên ngoài khi đang thức.

Sốt cao trên 40 độ C, không thể hạ sốt dù đã sử dụng thuốc hạ sốt; Tình trạng sốt hoặc ho cải thiện nhưng sau đó đột ngột trở lại và trở nên trầm trọng hơn,…

Đối với người lớn, các biến chứng của bệnh cúm thường phát khởi triệu chứng chậm hơn với các dấu hiệu cảnh báo khẩn cấp như: Thở gấp hoặc khó thở; Đau ngực, có cảm giác ngực hoặc bụng bị đè nén bởi một áp lực lớn, khó thở nghiêm trọng.

Chóng mặt dai dẳng, suy giảm nhận thức thần kinh và trí nhớ, phản ứng với các yếu tố tác động bên ngoài kém; Co giật; Không đi tiểu trong nhiều giờ; Đau cơ nghiêm trọng.

Cơ thể yếu ớt, không có sức lực cầm nắm; Tình trạng sốt hoặc ho cải thiện nhưng sau đó đột ngột trở lại và trở nên trầm trọng hơn,…

BS cảnh báo, cúm mùa có thể gây ra các biến chứng vô cùng nguy hiểm, không nên chủ quan để bản thân mắc bệnh và hình thành miễn dịch thụ động, bởi nếu tái mắc bệnh, nguy cơ xuất hiện biến chứng nguy hiểm và gây tử vong rất cao.

Một trong những giải pháp hiệu quả nhất để tránh lây nhiễm virus cúm và hạn chế gặp phải các biến chứng bệnh cúm mùa là tiêm phòng vaccine cúm hàng năm cho trẻ em và người lớn để cơ thể hình thành hệ miễn dịch chủ động, chống lại sự xâm nhập của các chủng virus cúm luôn biến đổi kháng nguyên linh hoạt hàng năm.

Hoàng Chiến