Khơi thông nguồn lực để văn hóa phát triển

Nghệ sĩ biểu diễn trong Lễ kỷ niệm, lễ diễu binh, diễu hành mừng 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Kiến tạo không gian cho văn hóa phát triển

Theo Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lê Hải Bình, bước vào kỷ nguyên mới, bối cảnh trong nước và những biến động quốc tế đặt ra yêu cầu phải xây dựng một Nghị quyết mới để kiến tạo không gian, khơi thông nguồn lực cho văn hóa phát triển. Thời gian qua, dù nhận thức về tầm quan trọng của đầu tư và phát triển văn hóa đã được nâng lên nhưng vẫn chưa đạt kỳ vọng. Câu chuyện xây dựng môi trường văn hóa, phát triển công nghiệp văn hóa, hội nhập quốc tế mà vẫn kiên định giữ gìn bản sắc dân tộc, tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa nhân loại… dù đạt nhiều thành tựu nhưng vẫn còn những bất cập từ thực tiễn. Vấn đề khơi thông nguồn lực để văn hóa phát triển, thậm chí phát triển rực rỡ, đang được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm.

Thông tin về quá trình xây dựng dự thảo Nghị quyết của Bộ Chính trị về Chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới, Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lê Hải Bình cho biết, ngay sau khi có chủ trương và được Bộ Chính trị giao nhiệm vụ, Bộ đã chủ trì, phối hợp với các cơ quan hữu quan xây dựng đề cương và Dự thảo Nghị quyết. Từ tháng 8/2025, các thành viên Ban soạn thảo cùng các đơn vị thuộc Bộ đã tập trung nghiên cứu toàn bộ hệ thống văn kiện của Đảng, các nghị quyết cũng như Đề cương về văn hóa Việt Nam năm 1943. "Trong quá trình nghiên cứu, các thành viên Ban soạn thảo nhận thấy nhiều quan điểm, nhiệm vụ cần được kế thừa trong Nghị quyết mới. Tuy nhiên, với một số nhiệm vụ chưa thể triển khai, chúng tôi phải kịp thời tìm ra điểm nghẽn để có giải pháp tháo gỡ phù hợp", ông Lê Hải Bình cho biết.

Thu hút hơn 50.000 khán giả, concert “Tổ quốc trong tim” là một điểm sáng của công nghiệp văn hóa Việt Nam

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức các cuộc họp Ban soạn thảo, Tổ Biên tập, tọa đàm, lấy ý kiến từ các bộ, ban, ngành, chuyên gia, nhà quản lý nhằm tiếp thu ý kiến và hoàn thiện dự thảo. "Chúng tôi mong tiếp tục nhận được ý kiến đóng góp từ đại diện các cơ quan Trung ương để dự thảo sớm hoàn thiện, đáp ứng yêu cầu đề ra", Thứ trưởng Thường trực Lê Hải Bình nói.

Yêu cầu của lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch là các nội dung, giải pháp nêu trong Dự thảo Nghị quyết phải "đúng và trúng", tháo gỡ được những điểm nghẽn trong phát triển văn hóa; chú trọng các giải pháp đột phá, kiến tạo không gian cho văn hóa phát triển.

Cần những giải pháp mang tính đột phá

Chia sẻ tại tọa đàm góp ý xây dựng dự thảo "Nghị quyết của Bộ Chính trị về Chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới" được tổ chức mới đây, nhiều chuyên gia khẳng định, việc xây dựng Dự thảo Nghị quyết có ý nghĩa chiến lược nhằm khẳng định vai trò then chốt của văn hóa trong sự nghiệp phát triển bền vững đất nước. Khi được ban hành, Nghị quyết sẽ góp phần xác định hướng đi, tầm nhìn lâu dài, tạo đột phá cho văn hóa phát triển.

Đánh giá Dự thảo Nghị quyết đã được xây dựng công phu, nghiêm túc, đúng theo tinh thần phải có những đột phá, có điểm mới và mang tính hành động, các chuyên gia đã đóng góp nhiều ý kiến sâu sắc, đầy tâm huyết và trách nhiệm để góp phần hoàn thiện Dự thảo Nghị quyết. Các ý kiến đóng góp tập trung vào nội dung trọng tâm, cách tiếp cận, phân tích bối cảnh; đồng thời đề xuất nhiều giải pháp nâng cao nhận thức về vai trò, vị trí của văn hóa trong xây dựng và phát triển đất nước; khơi thông điểm nghẽn về thể chế, nguồn lực; đưa ra các giải pháp đột phá trong quản trị và đầu tư cho văn hóa. Theo các chuyên gia, Nghị quyết lần này phải chú trọng các giải pháp đột phá về hoàn thiện thể chế; phát triển môi trường và công nghiệp văn hóa; nâng cao mức hưởng thụ, sáng tạo văn hóa của người dân; hội nhập quốc tế nhưng vẫn kiên định giữ vững bản sắc dân tộc, tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa nhân loại.

Các ý kiến đóng góp đều nhấn mạnh, Nghị quyết phải gắn chặt với bối cảnh hiện nay, đề ra những nhiệm vụ trọng tâm, giải pháp mang tính đột phá để thúc đẩy phát triển văn hóa; được tiếp cận với tinh thần, tư duy mới. Nội dung Nghị quyết cũng cần khẳng định những thành tựu đáng ghi nhận mà lĩnh vực văn hóa đã đạt được trong thời gian qua.

Theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, chấn hưng văn hóa trước hết đòi hỏi thể chế, chính sách phải đặt văn hóa ngang tầm với kinh tế và chính trị, coi văn hóa là nguồn lực nội sinh và động lực phát triển. Đồng thời, cần xây dựng hành trang văn hóa cho thế hệ trẻ, để họ vừa tự hào về bản sắc dân tộc, vừa sáng tạo và hội nhập toàn cầu. Song song với đó, phải tạo môi trường cho sáng tạo văn hóa lan tỏa trong cộng đồng, khuyến khích nghệ sĩ, trí thức, doanh nhân văn hóa và mỗi người dân trở thành chủ thể của sự sáng tạo. Công nghệ số cũng cần được tận dụng như một công cụ để bảo tồn, quảng bá và nâng tầm giá trị Việt Nam, đưa di sản và sản phẩm sáng tạo của chúng ta đến với thế giới.

Quan trọng hơn cả, chấn hưng văn hóa không thể là nỗ lực đơn lẻ, mà phải là sứ mệnh chung của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân. Mỗi gia đình, mỗi cộng đồng, mỗi địa phương đều có thể trở thành hạt nhân gìn giữ và phát huy văn hóa dân tộc. Và trên trường quốc tế, văn hóa chính là "tấm hộ chiếu mềm" để Việt Nam khẳng định bản lĩnh, xây dựng niềm tin, nâng cao vị thế.

Hà Nhân