Khôi phục quạt cổ – Nghề giữ hồn thời gian giữa lòng Hà Nội
Giữa sự sầm uất, náo nhiệt của phố Tạ Hiện (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội), một cửa hàng nhỏ nhưng độc đáo vẫn ngày ngày đón tiếp những người yêu hoài niệm. Đó là 'Antique Fan Shop Phúc Đức' – nơi lưu giữ và phục chế những chiếc quạt cổ có giá trị lịch sử và nghệ thuật.
Tại số 2 phố Tạ Hiện, cửa hàng do anh Trần Hồng Đức kế nghiệp từ cha mình – ông Trần Công Phúc, người phục chế quạt cổ từ những năm 1990. Trải qua hơn ba thập kỷ, nghề này không chỉ là một công việc mà còn là niềm đam mê gìn giữ giá trị xưa cũ của gia đình anh Đức.
Trong không gian vỏn vẹn 30m2, rất nhiều chiếc quạt cổ thuộc nhiều thương hiệu danh tiếng như Marelli (Ý), Emi (Hà Lan), Calor (Pháp), Eole (Pháp) hay quạt tai voi (Nga) được trưng bày trang trọng. Mỗi chiếc quạt không chỉ là vật dụng làm mát mà còn mang trên mình câu chuyện của một thời kỳ lịch sử.
Những chiếc quạt cổ có giá từ vài chục triệu đến hàng trăm triệu đồng. Đáng chú ý, một chiếc quạt Marelli O.400/P, có khả năng xoay 360 độ, hiện được định giá khoảng 400 triệu đồng. Hay một mẫu quạt hai đầu xoay toàn diện – sản phẩm biểu tượng của thương hiệu Marelli dành cho thị trường Đông Dương đầu thế kỷ 20, cũng thuộc hàng quý hiếm.
Để phục chế một chiếc quạt cổ, người thợ phải có sự am hiểu sâu sắc về cơ khí, điện và cả nghệ thuật. "Khó nhất là tìm linh kiện phù hợp, bởi mỗi dòng quạt có cấu tạo riêng biệt. Đôi khi, tôi phải tháo rời nhiều chiếc quạt để ghép linh kiện, đảm bảo giữ nguyên thiết kế và chất lượng vận hành", anh Đức chia sẻ.
Mỗi chiếc quạt sau khi phục chế lại có thể hoạt động trơn tru, lớp sơn đồng hoặc đen nhám sáng bóng, giữ nguyên vẻ đẹp cổ điển nhưng bền bỉ với thời gian. Không chỉ người yêu đồ cổ, nhiều kiến trúc sư, nhà sưu tầm cũng tìm đến cửa hàng để sở hữu những chiếc quạt có giá trị thẩm mỹ cao.
Giữa nhịp sống hiện đại, việc phục chế quạt cổ không chỉ đơn thuần là nghề mưu sinh mà còn mang ý nghĩa bảo tồn văn hóa. Anh Đức tin rằng, mỗi chiếc quạt được phục hồi là một phần của lịch sử sống lại, kết nối những giá trị xưa cũ với đời sống đương đại.

Cửa hàng quạt cổ Phúc Đức trên phố Tạ Hiện, nơi lưu giữ và phục chế những chiếc quạt cổ quý giá từ nhiều quốc gia.

Trong căn nhà nhỏ chưa đến30 m2, khắp nơi đều trưng bày quạt.

Con trai của ông Trần Công Phúc là anh Trần Hồng Đức đã nối tiếp tình yêu với những chiếc quạt cổ bằng công việc phục chế.

Những chiếc quạt cổ được trưng bày tại cửa hàng, mỗi chiếc mang một thiết kế độc đáo.

Có những chiếc quạt cũ kỹ, đen nhẻm, lớp sơn đã bong tróc, cánh quạt hoen gỉ và động cơ không còn hoạt động.

Góc phục chế quạt với những linh kiện, tụ điện, động cơ đang trong quá trình sửa chữa, khôi phục.

Một người thợ đang tỉ mỉ làm sạch và sơn lại lồng quạt, giúp sản phẩm trở lại vẻ đẹp nguyên bản.

Bên cạnh kỹ năng cơ bản, người thợ còn phải thật đam mê và đủ kiên nhẫn để ngồi nhiều giờ đồng hồ bên chiếc quạt hỏng.

Quạt cổ Marelli của Ý với thiết kế mềm mại, tinh xảo, biểu tượng của sự sang trọng từ đầu thế kỷ 20.

Những chiếc quạt cổ chờ được phục chế, nằm ngay ngắn trên kệ tại cửa hàng, mỗi chiếc mang theo một câu chuyện lịch sử.

Những linh kiện cổ hiếm hoi được cửa hàng sưu tầm và bảo quản cẩn thận để phục vụ quá trình phục chế.

Người thợ kiểm tra lại động cơ quạt trước khi hoàn thiện sản phẩm, đảm bảo vận hành êm ái và bền bỉ.

Từ những chiếc quạt cũ rích đen nhẻm đến những chiếc quạt được đánh bóng lại với lớp sơn vàng đồng, mới tinh như chưa được sử dụng.

Điểm chung của hầu hết những chiếc quạt này là được làm kỹ lưỡng từ chất liệu đắt tiền như: Thân đúc bằng gang, cánh bằng gỗ hoặc đồng,...
