Khoảnh khắc định mệnh thay đổi cuộc đời nhạc trưởng Đồng Quang Vinh

Tuổi thơ gắn liền với âm nhạc

Nhạc trưởng Đồng Quang Vinh sinh ra trong một gia đình có truyền thống âm nhạc. Bố là nghệ sĩ đàn cello, sau chuyển sang biểu diễn và chế tác nhạc cụ dân tộc, còn mẹ là nghệ sĩ đàn tranh.

"Nhạc cụ đầu tiên vào tay tôi là đàn T'rưng do bố làm ra. Còn nhạc cụ chính quy đầu tiên tôi học là cây sáo trúc khi 9 tuổi", nhạc trưởng Đồng Quang Vinh chia sẻ. Anh kể việc chọn sáo trúc xuất phát từ niềm yêu thích với các bộ phim kiếm hiệp, nơi các hiệp sĩ thường mang theo cây sáo bên mình.

"Đến bây giờ, tôi vẫn thấy quyết định đó quá sáng suốt. Sáo trúc nhỏ gọn, dễ mang theo, không cần chăm sóc nhiều mà thổi còn tốt cho hơi thở như một hình thức tập yoga", anh chia sẻ.

Không chỉ dừng lại ở sáo trúc, Đồng Quang Vinh còn học chơi đàn nguyệt như một nhạc cụ phụ khi vào học tại Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam. Anh giải thích: "Tôi muốn khám phá thêm, càng rộng càng tốt. Sáo trúc thuộc bộ hơi, đàn T'rưng thuộc bộ gõ, còn đàn nguyệt thuộc bộ gẩy - mỗi loại mang một linh hồn khác nhau".

Nhạc trưởng Đồng Quang Vinh sinh ra trong gia đình âm nhạc, học sáo trúc từ 9 tuổi.

Ký ức diễn ở Nhật Bản năm 12 tuổi:

Khoảnh khắc phát hiện đam mê

Đồng Quang Vinh cho biết khoảnh khắc thực sự phát hiện đam mê với âm nhạc là vào năm 12 tuổi khi có cơ hội biểu diễn trên sân khấu Narita tại Nhật Bản.

"Khán giả Nhật yên lặng đến mức nghe được cả tiếng ruồi bay. Các cụ già thậm chí còn cúi sâu người xuống để chào một cậu bé 12 tuổi. Tôi vô cùng ngạc nhiên trước sự tôn trọng họ dành cho âm nhạc Việt Nam", anh xúc động kể lại.

Chính trải nghiệm đó đã thay đổi hoàn toàn quan điểm của cậu bé Quang Vinh về âm nhạc dân tộc. "Trước đó tôi nghĩ nhạc dân tộc phức tạp và khó tiếp cận, phải tìm hiểu nhiều về đàn này, điệu quan họ kia còn nhạc nhẹ dễ bắt vào tai hơn. Nhưng khi thấy âm nhạc Việt Nam được tôn trọng như vậy ở nước ngoài, tôi quyết tâm theo đuổi nó để có thêm cơ hội mang văn hóa Việt Nam ra thế giới", anh nhớ lại.

Trở thành nhạc trưởng và con đường riêng

Bước ngoặt sự nghiệp của Đồng Quang Vinh đến khi anh sang Thượng Hải, Trung Quốc học tập ở tuổi 20. Sân khấu đầu tiên với vai trò nhạc trưởng của anh không phải ở Việt Nam mà là tại Học viện Âm nhạc Thượng Hải.

Điểm khác biệt tạo nên thương hiệu của nhạc trưởng Đồng Quang Vinh chính là việc anh kết hợp nhạc cụ dân tộc Việt Nam với dàn nhạc giao hưởng quốc tế. Ý tưởng này bắt nguồn từ môi trường gia đình, nơi anh được chứng kiến bố - một nghệ sĩ đàn cello chuyển sang chế tác nhạc cụ dân tộc - và mẹ - nghệ sĩ đàn tranh - cùng hòa tấu.

"Từ nhỏ tôi được thấy sự kết hợp tuyệt vời giữa phương Đông và phương Tây. Tôi chưa bao giờ thấy có biên giới giữa các loại âm nhạc. Tôi nghe nhạc rock, nhạc rap, nhạc giao hưởng và đều phân tích được cái hay của mỗi thể loại", anh nói.

Sáng lập dàn nhạc Sức Sống Mới, nhạc trưởng Đồng Quang Vinh tạo sân chơi cho sinh viên âm nhạc và kết hợp đa dạng thể loại từ giao hưởng đến rap, nhạc trẻ.

Những thách thức khi kết hợp âm nhạc dân tộc với giao hưởng

Đồng Quang Vinh thừa nhận việc kết hợp âm nhạc dân tộc với giao hưởng quốc tế đầy thách thức. "Giống như thiết kế áo dài phải mặc với vest, làm sao để không bị lỗi, không dở hơi. Khi kết hợp nhạc dân tộc với bất kỳ hình thức nào khác đều là thử thách lớn", anh so sánh.

Để làm được điều này, nhạc trưởng phải nghiên cứu rất kỹ để hiểu bản chất từng loại nhạc cụ. "Đàn đáy không thể chạy bán âm như đàn violin, vậy ta phải dùng đàn violin chơi những chỗ bán âm đó. Hoặc làm sao để đàn cello rung ra được âm thanh như đàn đáy. Tất cả đòi hỏi nhiều giờ nghiên cứu thấu đáo", anh giải thích.

Tuy vậy, kết quả đạt được lại vô cùng xứng đáng. Anh kể về cảm xúc khi giai điệu Bèo dạt mây trôi của Việt Nam được biểu diễn trên sân khấu Tokyo kết hợp với bài Sakura của Nhật Bản: "Khán giả đã dành tràng vỗ tay kéo dài 15 phút. Người Nhật rất khắt khe trong thưởng thức, họ đã xem nhiều dàn nhạc nổi tiếng thế giới biểu diễn. Việc họ đón nhận văn hóa Việt Nam như vậy khiến tôi vỡ òa".

Khán giả Nhật vỗ tay 15 phút cho tiết mục đặc biệt:

Dàn nhạc Sức Sống Mới - đứa con tinh thần

Song song với việc chỉ huy dàn nhạc giao hưởng của Nhà hát Nhạc Vũ Kịch Việt Nam, Đồng Quang Vinh còn thành lập dàn nhạc riêng mang tên Sức Sống Mới. Anh giải thích: "Công việc chính trong cơ quan nhà nước là làm việc với opera, ballet hay giao hưởng nhưng tôi vẫn muốn làm gì đó cho âm nhạc Việt Nam".

Dàn nhạc Sức Sống Mới tạo cơ hội cho các học trò và sinh viên mới ra trường có nơi rèn luyện. Đặc biệt, dàn nhạc này không bó hẹp trong một khuôn khổ nào mà kết hợp nhiều hình thức âm nhạc từ giao hưởng phương Tây đến rap, nhạc trẻ.

"Đây như song kiếm hợp bích với tôi. Lúc chơi kiếm này, lúc chơi kiếm kia, có lúc chơi cả hai, có lúc mài hai kiếm với nhau để càng sắc hơn", anh ví von.

Ảnh, video: Tư liệu, VTV

Huy Minh