Khoảnh khắc đáng nhớ

Phố phường những ngày cận Tết lúc nào cũng đông đúc, rực rỡ sắc màu. Những dãy đèn lồng đỏ treo cao, dòng chữ “Chúc mừng năm mới” nhấp nháy trên các biển hiệu cửa hàng. Tiếng rao của người bán hàng rong xen lẫn với âm thanh phát ra từ những chiếc loa kêu gọi người dân mua sắm Tết. Mùi thơm của bánh chưng, mứt gừng, và hoa tươi ngập tràn trong không khí. Các tiệm quần áo, chợ hoa, và siêu thị đều chật kín người. Từng đoàn xe máy, xe hơi nối đuôi nhau, tiếng còi xe vang lên không ngừng nghỉ.

Bên lề đường, một cụ ông ngồi bán chăn lông thêu hình hoa Tết, đôi mắt mờ đục nhìn dòng người qua lại. Cách đó không xa, một nhóm thanh niên đứng tụ tập, trên tay là những lon bia vừa mở nắp, tiếng cười nói ồn ào phá tan sự bình yên vốn ít ỏi của buổi chiều cuối năm.

Ở góc phố, một người đàn ông trung niên bước ra từ một quán nhậu bình dân. Mắt ông đỏ ngầu, hơi thở phả ra nồng nặc mùi rượu bia. Chiếc xe máy cũ kỹ dựng bên cạnh, gương chiếu hậu đã vỡ một bên, thân xe lấm đầy bụi bẩn. Ông ta đội chiếc mũ bảo hiểm xộc xệch, tay run rẩy cắm chìa khóa vào ổ. Vừa ngồi lên yên xe, ông ta lẩm bẩm vài câu khó hiểu, bật cười lớn, rồi vít ga phóng đi, không màng đến tiếng nhắc nhở của người phục vụ quán: “Anh ơi, đi từ từ thôi, kẻo không an toàn đâu!”.

Chiếc xe loạng choạng len lỏi qua dòng người. Tốc độ mỗi lúc một nhanh hơn, tiếng động cơ gầm rú như xé toạc không khí rộn ràng của phố phường. Đèn đỏ ở giao lộ phía trước bật sáng, dòng xe dừng lại thành hàng dài. Nhưng người đàn ông say rượu chẳng hề giảm tốc độ. Ông ta nhấn ga, lao vọt qua dòng người như một mũi tên, ánh mắt lờ đờ không còn nhận thức được nguy hiểm.

Phía trước, một gia đình ba người đang từ từ băng qua ngã tư. Chiếc xe máy cũ chở theo người cha, người mẹ ngồi sau và đứa trẻ nhỏ tầm bảy tuổi, đôi tay bám chặt vào eo mẹ. Gia đình họ vừa rời chợ, chiếc giỏ treo bên hông xe đầy ắp hoa quả, bánh mứt. Tiếng cười đùa của đứa trẻ vang lên trong không khí se lạnh, như một nốt nhạc trong trẻo giữa sự xô bồ.

Nhưng niềm vui ngắn ngủi ấy bị cắt ngang. Tiếng phanh xe rít lên chói tai. Chiếc xe của người đàn ông say rượu lao thẳng tới với tốc độ lớn. Người cha chỉ kịp nghiêng người, hét lên: “Cẩn thận!”.

Người mẹ theo bản năng, trong khoảnh khắc ngắn ngủi mà quyết định mọi thứ, buông tay khỏi xe, ôm chặt lấy đứa con, dùng cả cơ thể mình làm lá chắn. Cú va chạm mạnh khiến cả ba ngã văng xuống đường.

Minh họa: Hà Huy Chương

Đứa trẻ khóc thét lên, hoảng loạn. Người mẹ nằm dưới đất, cơ thể bất động, máu chảy thấm đỏ vạt áo. Người cha gắng gượng bò dậy, lao về phía con trai, bàn tay run run kiểm tra từng vết thương trên cơ thể nhỏ bé. May mắn thay, nhờ sự che chở của mẹ, cậu bé chỉ bị xây xát nhẹ.

Người đàn ông say rượu lúc này mới loạng choạng bước xuống xe, lắp bắp vài câu xin lỗi. Xung quanh, đám đông tụ tập, ánh mắt vừa sợ hãi vừa giận dữ. Ai đó gọi xe cấp cứu, tiếng còi vang lên trong không khí đang dần lặng đi, chỉ còn lại âm thanh nặng nề của những hơi thở đầy đau đớn.

Tiếng còi xe cứu thương vang vọng giữa dòng người hiếu kỳ đã tụ tập đông đúc. Ánh đèn nhấp nháy rọi xuống mặt đường loang lổ dầu xe, máu và những mảnh vỡ vụn. Một chiếc xe máy phanh gấp đỗ lại gần hiện trường. Thượng úy Vinh bước xuống, đôi giày lấm lem bụi đường. Trong bộ đồng phục phẳng phiu, dáng người anh toát lên vẻ uy nghiêm, nhưng ánh mắt lại phảng phất nét u buồn khó tả.

Đám đông tự giác dạt ra, nhường đường. Tiếng xì xào bàn tán lắng xuống khi anh tiến tới gần. Hiện trường trước mắt khiến anh không khỏi nhíu mày: chiếc xe máy méo mó của người đàn ông say rượu nằm chỏng chơ giữa đường, gần đó là người mẹ trẻ bất động, máu loang đỏ một mặt đường. Người cha ngồi bệt xuống, run rẩy ôm chặt đứa con trai nhỏ, khuôn mặt tái nhợt vì hoảng sợ.

- Anh chị có nghe tôi nói không? Bình tĩnh nhé, xe cứu thương đang tới rồi - giọng anh trầm và chắc nịch, như một điểm tựa giữa cơn hỗn loạn.

Người cha ngước lên, đôi mắt đỏ hoe, giọng lạc đi:

- Anh ơi, anh…cứu vợ tôi với. Cô ấy… cô ấy không động đậy…

Vinh cúi xuống kiểm tra tình trạng người mẹ, bàn tay anh khẽ chạm vào cổ tay lạnh ngắt của chị. Nhịp đập yếu ớt khiến anh thở phào, nhưng thời gian không chờ đợi. Anh nhanh chóng quay về phía đám đông, rút từ túi áo ra tờ 500.000 đồng, đưa cho một người đàn ông đứng gần:

- Anh ơi, chạy ra góc đường mua giúp tôi cái chăn lông ông cụ đang bán để phủ lên cho chị ấy và cháu nhỏ. Tiền thừa bao nhiêu, biếu ông cụ luôn giúp tôi nhé.

Người đàn ông vội gật đầu, lao đi. Vinh quỳ xuống bên cậu bé, ánh mắt dịu lại, cố trấn an cậu bé đang khóc.

- Cháu bé có đau ở đâu không? Cháu tên là gì?

Cậu bé nhìn anh, ánh mắt ngơ ngác, đôi môi run lên, cậu lí nhí đáp:

- Cháu tên là Nam… ạ.

Nước mắt lăn dài trên má cậu, rơi xuống bàn tay run rẩy của người cha đang quỳ cạnh đó. Người cha nghẹn ngào, giọng đứt quãng:

- May mà vợ tôi che chắn… thằng bé chỉ bị xây xát thôi.

Tiếng còi xe cứu thương vang lên ngày một gần. Nhân viên y tế nhanh chóng tiếp cận, đưa cả ba người lên cáng. Anh Vinh cúi xuống đỡ người mẹ, cảm nhận rõ sự bất động lạnh lẽo của cơ thể chị, ánh mắt anh thoáng chút căng thẳng nhưng vẫn giữ vẻ điềm tĩnh.

Nam níu chặt tay cha, ánh mắt lộ rõ sự sợ hãi khi nhìn mẹ nằm im lìm. Anh Vinh quay lại, ngồi xuống ngang tầm với cậu bé, giọng trầm ấm nhưng đầy quả quyết:

- Nam, nghe chú nói này. Cháu rất dũng cảm. Cháu thấy không, mẹ đã bảo vệ cháu, và giờ đến lượt cháu phải mạnh mẽ, để bố mẹ yên tâm nhé. Nước mắt chỉ dành cho lúc mọi chuyện qua đi thôi. Cháu làm được không?

Nam nhìn anh, ngập ngừng rồi khẽ gật đầu, đôi tay nhỏ xíu từ từ buông khỏi áo cha.

Anh Vinh mỉm cười động viên, nhẹ nhàng bế cậu bé lên, đặt cậu cạnh mẹ trên cáng, giọng vẫn đều và trấn an:

- Nam, cháu là chàng trai rất giỏi. Ở đây với mẹ nhé, vì mẹ cần cháu ở bên.

Cậu bé hít sâu một hơi, ngồi sát vào mẹ, ánh mắt đầy quyết tâm dù vẫn còn hoảng hốt. Chiếc xe cứu thương lao đi trong tiếng còi hú vang, hòa lẫn vào không khí căng thẳng của con phố, để lại anh Vinh đứng lặng giữa đường. Dưới ánh đèn giao thông nhấp nháy, bóng dáng anh hiện lên vững chãi và điềm tĩnh, như một chỗ dựa kiên cường trong khoảnh khắc đầy hỗn loạn, nơi anh đã làm tất cả những gì có thể để giữ lại niềm hy vọng mong manh cho mẹ con họ.

- May mà thằng bé không sao… - Vinh khẽ thở dài, ánh mắt thoáng chút u uẩn.

Anh quay lại hiện trường, nhanh chóng cùng đồng đội dọn dẹp và xử lý những gì còn sót lại. Dù vậy, hình ảnh đôi mắt hoảng sợ của cậu bé và cái siết chặt lấy tay áo anh vẫn cứ lẩn khuất trong tâm trí, như một lời nhắc nhở sâu sắc về những gì đã xảy ra.

Lúc này, ánh đèn pha của những chiếc xe máy rọi lên một bóng dáng loạng choạng bên lề đường. Người đàn ông say rượu - nguyên nhân của vụ tai nạn - đứng dựa vào tường, khuôn mặt cúi gằm, hai tay run rẩy. Mùi rượu nồng nặc bốc lên khiến Vinh nhíu mày. Anh bước đến, đôi chân dứt khoát, ánh mắt nghiêm nghị như lưỡi dao sắc bén.

- Anh đã uống rượu trước khi lái xe, đúng không? - Giọng Vinh trầm và lạnh, không lớn nhưng vang lên như tiếng chuông trong màn đêm yên tĩnh - Anh có biết mình vừa gây ra chuyện gì không?

Người đàn ông ngước lên, đôi mắt đờ đẫn, lắp bắp vài tiếng không rõ ràng:

- Tôi… tôi chỉ uống vài ly… không cố ý…

Vinh ngắt lời, giọng nói chắc nịch không để lại khe hở:

- Không cố ý? Anh có hiểu rằng chỉ vài ly đó suýt cướp đi sinh mạng của cả một gia đình không? Lái xe khi say rượu là tội ác, anh có biết điều đó không?

Người đàn ông cúi mặt sâu hơn, không còn lời nào để biện hộ. Vinh không chần chừ, quay sang đồng đội vừa đến hiện trường, ra hiệu bằng một cử chỉ dứt khoát:

- Đưa anh ta về trụ sở ngay. Kiểm tra nồng độ cồn và lập biên bản. Nhớ ghi rõ tất cả chi tiết vụ việc. Phải xử lý ngay hiện trường để tránh gây ảnh hưởng đến giao thông, phương tiện đi lại.

Hai chiến sĩ Công an nhanh chóng áp sát, đỡ lấy người đàn ông và dẫn đi. Vinh đứng lại, ánh mắt liếc nhìn chiếc xe máy méo mó nằm chỏng chơ giữa đường, như một minh chứng thầm lặng cho sự bất cẩn.

Anh quay người, tiếp tục chỉ đạo việc bảo vệ và khám nghiệm hiện trường, lòng nặng trĩu nhưng không biểu lộ. Trong đầu, hình ảnh gia đình nhỏ bị tai nạn và những gì có thể đã xảy ra nếu cú va chạm mạnh hơn vẫn tiếp tục lởn vởn, như một lời nhắc nhở không bao giờ được quên: mỗi sai lầm trên đường có thể trả giá bằng mạng sống.

*

Không khí Tết tràn ngập khắp khu phố nhỏ nơi ông bà ngoại của Nam sinh sống. Những gánh hàng rong qua lại tấp nập, tiếng trẻ con í ới gọi nhau chơi đùa, xen lẫn âm thanh của những chiếc chổi tre lách cách quét sân. Nam ngồi lặng lẽ trên bậc thềm trước cửa nhà ông bà, đôi mắt đượm buồn nhìn ra con ngõ nhỏ. Trong tay cậu là chiếc xe đồ chơi cũ kỹ, món quà bố mẹ tặng từ năm ngoái. Cậu xoay xoay nó mà lòng trống rỗng, không chút hứng thú.

Đã mấy ngày trôi qua kể từ vụ tai nạn, bố mẹ Nam vẫn nằm viện điều trị. Cậu được đưa về ở với ông bà ngoại. Dù nhận được sự yêu thương, chăm sóc hết mực từ ông bà, nhưng đôi mắt trong veo của đứa trẻ vẫn chất chứa nỗi buồn sâu lắng, như một áng mây che phủ niềm vui ngày Tết.

Ông ngoại bước ra sân, ánh mắt trìu mến dừng lại trên người cháu. Ông nhẹ nhàng đặt bàn tay ấm áp lên vai cậu, giọng nói trầm tĩnh nhưng đầy dịu dàng:

- Nam này, chiều nay ông đưa cháu lên viện thăm bố mẹ nhé. Hôm qua bác sĩ bảo mẹ cháu tỉnh lại rồi.

Nam ngẩng đầu lên, đôi mắt thoáng bừng sáng. Nhưng ngay sau đó, cậu cúi gằm mặt, giọng nói nghẹn lại đầy tự trách:

- Ông ơi… bố mẹ có đau lắm không? Hôm đó, nếu cháu không ngồi giữa thì mẹ sẽ không bị thương nặng như thế…

Ông ngoại lặng nhìn cháu, rồi khẽ xoa đầu cậu. Giọng ông nhẹ nhàng, như muốn xóa tan những ám ảnh trong lòng đứa trẻ:

- Nam, chuyện này không phải lỗi của cháu đâu. Tai nạn xảy ra là do người kia lái xe ẩu và say rượu. Cháu phải tự hào vì mẹ cháu đã cố gắng che chở cho cháu và biết ơn những người đã kịp thời giúp đỡ, như chú Vinh Công an phường vừa rồi.

Nam ngước lên, đôi mắt long lanh. Nhắc đến anh Công an, trong tâm trí cậu hiện lên hình ảnh như một vị anh hùng: quyết đoán, dũng cảm và đầy nhân hậu. Cậu nhớ rõ cách anh ấy trấn an cậu giữa những hỗn loạn, cách anh ấy bế cậu lên xe cứu thương, ánh mắt kiên định ấy làm cậu cảm thấy yên lòng.

- Ông ơi, chú Công an đó giỏi lắm! Chú không sợ máu, cũng chẳng sợ gì hết. Chú đã bảo vệ bố mẹ cháu, lại còn động viên cháu nữa. Y như siêu nhân ấy! - Nam nói, đôi mắt bỗng rạng ngời.

Ông ngoại mỉm cười, ngồi xuống cạnh cháu. Giọng ông trầm ấm pha chút hài hước:

- Siêu nhân à? Ừ, chú ấy đúng là người tốt. Mà ông nghe nói tối nay chú ấy trực ở phường, chắc không về nhà đón Tết được. Cháu có muốn đến thăm chú ấy không? Biết đâu, chú ấy sẽ rất vui khi gặp cháu đấy.

Nam thoáng ngập ngừng, đôi tay nắm chặt chiếc xe đồ chơi như đang suy nghĩ. Rồi như vừa có quyết định, cậu ngẩng đầu lên, ánh mắt sáng rỡ và gật đầu thật nhanh:

- Dạ, ông ơi, mình đi thăm chú ấy nhé!

*

Đêm 30 Tết, trời se lạnh. Gió nhẹ lướt qua từng con ngõ, mang theo cái tĩnh mịch đặc trưng của khoảnh khắc giao thừa. Ánh đèn vàng hắt xuống mặt đường, trải dài trên con lối nhỏ dẫn vào trụ sở Công an phường. Nam bước đi bên ông ngoại, bàn tay bé xíu nắm chặt lấy tay ông. Trong lòng cậu rộn ràng, nhưng đôi mắt không giấu được chút hồi hộp.

Từ xa, ánh sáng từ chiếc đèn trong sân trụ sở le lói, soi lên dáng một người đàn ông ngồi trên băng ghế dài. Đó là anh Vinh, bộ đồng phục chỉnh tề nhưng có phần nhăn nhúm sau một ngày làm việc dài. Gương mặt anh lộ vẻ mệt mỏi, nhưng đôi mắt vẫn tập trung vào cuốn sổ trên tay. Bên chân anh là chú chó nhỏ, đang cuộn tròn, khẽ vẫy đuôi khi phát hiện có người đến gần.

Nam rón rén bước vào sân, giọng nhỏ nhẹ:

- Chú Vinh!

Anh Vinh ngẩng đầu, thoáng chút ngạc nhiên. Nhận ra Nam, một nụ cười ấm áp hiện trên môi anh. Anh đứng dậy, tiến lại gần:

- Ô, cậu bé hôm nọ?! Cháu đến đây làm gì vậy? Trời lạnh thế này mà không ở nhà sao?

Nam ngập ngừng, đôi má đỏ hồng vì lạnh xen lẫn chút ngại ngùng:

- Cháu… cháu muốn cảm ơn chú. Ông bảo chú đang trực, không về nhà được. Cháu nghĩ chắc chú cô đơn, nên cháu đến chơi với chú.

Nghe lời nói hồn nhiên của cậu bé, anh Vinh bật cười, cúi xuống xoa đầu Nam:

- Chú không cô đơn đâu, nhưng cảm ơn cháu vì đã nghĩ đến chú. Bố mẹ cháu sao rồi?

Nam khẽ cúi đầu, giọng buồn bã:

- Bố cháu đỡ rồi, nhưng mẹ cháu còn phải nằm viện lâu hơn. Cháu ở với ông bà ngoại. Cháu nhớ bố mẹ lắm...

Anh Vinh ngồi xuống bậc thềm, vỗ nhẹ lên chỗ bên cạnh, ra hiệu cho Nam cùng ngồi xuống.

- Chú hiểu cảm giác của cháu. Nhưng cháu biết không, bố mẹ cháu sẽ rất vui khi thấy cháu ngoan ngoãn như thế này.

Chú chó nhỏ lúc này đã tiến lại gần Nam, ngửi ngửi tay cậu trước khi liếm nhẹ như làm quen. Nam bật cười, đưa tay vuốt ve bộ lông mềm mại của nó.

- Chú ơi, chú chó này tên là gì vậy?

Anh Vinh mỉm cười:

- Nó tên là Tét. Chú tìm thấy nó cách đây vài tháng, bị bỏ rơi ngoài đường, đói lả. Chú đưa nó về, giờ thì nó là bạn của chú mỗi lần trực.

Nam tiếp tục vuốt ve Tét, đôi mắt sáng lên vẻ tò mò:

- Chú ơi, sao chú cứu cả người lẫn động vật vậy? Chú không sợ gì sao?

Anh Vinh nhìn xa xăm một lúc, như hồi tưởng lại điều gì đó. Giọng anh chậm rãi, trầm ấm:

- Cũng có lúc chú sợ chứ. Nhưng mỗi lần như vậy, chú đều tự hỏi: nếu mình không làm, ai sẽ làm? Như hôm đó, nếu chú không kịp thời giúp đỡ gia đình cháu, điều tồi tệ hơn có thể đã xảy ra. Còn với Tét, nếu chú không mang nó về, có lẽ nó đã không qua được mùa đông giá rét này.

Nam gật đầu, ánh mắt lấp lánh niềm ngưỡng mộ:

- Chú giỏi quá. Cháu muốn lớn lên làm Công an giống chú, để bảo vệ mọi người, cả những chú chó nữa!

Anh Vinh bật cười, đặt tay lên vai Nam:

- Vậy cháu hứa với chú nhé: Khi lớn lên không bao giờ được uống rượu bia khi lái xe, và phải yêu thương những sinh linh nhỏ bé như Tét. Cháu hứa không?

Nam gật đầu chắc nịch. Nhưng đột nhiên, cậu ngẩng lên, hỏi khẽ:

- Chú ơi, chú có nhớ nhà không? Đêm nay là giao thừa mà chú không ở với gia đình.

Câu hỏi bất ngờ khiến anh Vinh khựng lại. Anh im lặng một lúc, rồi khẽ mỉm cười, giọng trầm xuống:

- Chú cũng nhớ chứ. Nhưng chú quen với điều này rồi. Chú không thể để người khác gặp nguy hiểm trong đêm giao thừa. Đó là trách nhiệm của chú.

Nam nhìn anh thật lâu, đôi mắt trong veo ánh lên sự thấu hiểu. Giọng cậu nhỏ nhẹ:

- Cháu nghĩ chú giống như siêu anh hùng. Nhưng mà, siêu anh hùng cũng cần nghỉ ngơi, đúng không?

Lời nói ngây thơ của Nam khiến anh Vinh bật cười, trong lòng bỗng dâng lên một cảm giác ấm áp lạ kỳ. Anh khẽ xoa đầu Nam, giọng đầy cảm kích:

- Cảm ơn cháu, Nam. Nhưng chú sẽ nghỉ ngơi sau, khi tất cả mọi người đều được an toàn.

Dưới ánh sáng lấp lánh của pháo hoa từ xa, khuôn mặt háo hức của Nam bừng lên như được thắp sáng. Cậu quay sang anh Vinh, đôi mắt trong veo đầy phấn khởi:

- Ông bà ngoại cháu cho phép cháu ở lại thêm một lúc, ngắm pháo hoa cùng chú.

Bầu không khí se lạnh dường như ấm hơn bởi sự hiện diện của cậu bé và chú chó nhỏ đang quấn quýt bên chân. Nam lục trong túi, lấy ra một chiếc túi nhỏ. Bên trong là hai chiếc bánh chưng tí hon, được gói ghém cẩn thận.

- Ông cháu bảo mang biếu chú. Ông nói, Tết mà thiếu bánh chưng thì không trọn vẹn. Chú ăn cùng cháu và Tét nhé.

Anh Vinh nhìn chiếc túi, trái tim chợt se lại trong niềm xúc động. Anh nhận lấy, ánh mắt trìu mến:

- Cảm ơn cháu và ông ngoại nhé. Chú rất thích bánh chưng, nhất là được tặng từ một người đặc biệt như cháu.

Cả ba ngồi lại bên nhau. Nam vừa kể những câu chuyện ngây ngô, vừa chia bánh với anh Vinh và Tét. Tiếng cười khúc khích của cậu bé hòa cùng tiếng pháo nổ đì đùng từ xa làm ấm lòng người.

Khi ông bà ngoại đến đón Nam, cậu vẫy tay chào, đôi chân thoăn thoắt bước về phía họ. Anh Vinh đứng đó, nhìn theo dáng nhỏ bé của cậu khuất dần trong ánh sáng rực rỡ. Lòng anh bỗng trào dâng một cảm giác lạ lùng - ấm áp, đủ đầy, và bình yên. Giao thừa năm nay, anh không ở bên gia đình, nhưng lại tìm thấy ý nghĩa trong một khoảnh khắc bình dị đến lạ. Chính từ một cậu bé, một chiếc bánh chưng nhỏ bé, và một chú chó trung thành, anh hiểu rằng hạnh phúc đôi khi không phải điều lớn lao, mà là những điều giản dị nhất, đến từ lòng tốt và sự sẻ chia chân thành.

Anh mỉm cười, ánh mắt khẽ ngước lên bầu trời. Những chùm pháo hoa bung nở rực rỡ như mang theo lời nhắc nhở rằng, cuộc sống này, chỉ cần còn niềm tin và tình người, mọi khó khăn rồi cũng sẽ qua.

Hà Nội, tháng 12/2024

Truyện ngắn của Mã Duy Anh