Khoảng trống trong quy chuẩn hệ thống trạm sạc xe điện

Chưa có quy chuẩn cho hệ thống trạm sạc xe điện

Giao thông vận tải là một trong những lĩnh vực có lượng phát thải tương đối lớn. Chính vì vậy, để đạt được mục tiêu trung hòa carbon, việc thay đổi các phương tiện giao thông từ sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang dùng điện đóng vai trò rất quan trọng.

Tại Việt Nam, một số doanh nghiệp đang tiến hành sản xuất, lắp ráp ô tô điện và được người tiêu dùng đón nhận. Năm 2023, tại Việt Nam đã có 15.676 xe điện chạy pin (BEV) và 5.220 xe hybrid (HEV)/plug-in hybrid (PHEV) được tiêu thụ. Trong 6 tháng đầu năm 2024, có tổng cộng 17.536 xe BEV được tiêu thụ tại Việt Nam, bao gồm 17.482 xe sản xuất, lắp ráp trong nước và 54 xe nhập khẩu.

Trạm sạc xe điện tại phường Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, TP Hà Nội. Ảnh: AN AN

Thị trường xe điện phát triển mạnh kéo theo nhu cầu về trạm sạc và nhiều doanh nghiệp đã bày tỏ mối quan tâm đối với thị trường cung cấp trạm sạc điện cho xe ô tô điện tại Việt Nam. Ông Phạm Nguyên Hùng, Cục trưởng Cục Công nghiệp, Bộ Công Thương cho biết, hiện nay, cơ sở hạ tầng trạm sạc điện đầy đủ với công nghệ sạc nhanh, đáng tin cậy và tiện lợi sẽ hỗ trợ việc sử dụng xe điện trở nên dễ dàng hơn, thúc đẩy giao thông vận tải thân thiện với môi trường và giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch. Cơ sở hạ tầng sạc cho xe điện hoàn chỉnh bao gồm cơ sở hạ tầng điện, cơ sở hạ tầng điều khiển và liên lạc, cổng sạc và giắc cắm đáp ứng các tiêu chuẩn khác nhau. Ngành công nghiệp sạc điện phát triển theo hai mô hình cơ bản, gồm các công ty sản xuất ô tô tự xây dựng trạm sạc riêng của hãng và các công ty chuyên về trạm sạc đầu tư xây dựng.

Hiện nay, tại Việt Nam, hệ thống trạm sạc xe điện có độ bao phủ cao nhất là hệ thống của VinFast, được đặt tại các bãi đỗ xe, bến xe, tòa nhà chung cư, văn phòng, trung tâm thương mại, trạm dừng nghỉ, trạm xăng dầu dọc đường cao tốc, quốc lộ. Chỉ tính riêng trạm sạc của VinFast, theo quy hoạch có khoảng 150.000 cổng sạc phủ khắp 63 tỉnh, thành phố. Mức độ tăng trưởng trạm sạc xe thời gian gần đây cao hơn nhiều so với các nước trong khu vực và các nước có trạm sạc lớn như Mỹ, Hàn Quốc.

Tuy có sự phát triển mạnh mẽ về số lượng trạm sạc, thế nhưng trong hệ thống tiêu chuẩn quốc gia Việt Nam chưa có quy chuẩn Việt Nam đối với hệ thống trạm sạc xe điện. Đặc biệt cũng chưa có quy định cụ thể trong việc xác định vị trí, địa điểm để xây dựng những trụ, trạm sạc điện và những quy chuẩn kỹ thuật về an toàn điện, loại hình năng lượng cung cấp cho hình thức này. Điều này cho thấy, nếu không kịp thời hoàn thiện được quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật liên quan đến trạm sạc thì sẽ dẫn đến sự thiếu đồng bộ, thống nhất trong triển khai hệ thống các trạm sạc trên cả nước.

Sớm xây dựng quy chuẩn trạm sạc xe điện trong tháng 9

Hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật cho xe điện và trạm sạc điện không chỉ là công cụ giúp cho quản lý nhà nước thuận lợi mà còn góp phần thúc đẩy nhu cầu tiêu dùng các phương tiện giao thông giảm phát thải. Rõ ràng, ở góc độ người tiêu dùng, nếu không có trạm sạc đủ tiêu chuẩn thì các hãng chắc chắn sẽ khó thuyết phục khách hàng mua xe.

Mới đây, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên và Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt đã chủ trì cuộc họp về việc xây dựng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật liên quan đến trạm sạc xe điện. Theo đó, thời gian tới, các đơn vị chức năng của Bộ Công Thương sẽ khẩn trương nghiên cứu, rà soát, điều chỉnh Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 để bổ sung thêm nguồn điện phục vụ cho việc lắp đặt các trạm sạc; nghiên cứu và xây dựng tiêu chuẩn kỹ thuật về hệ thống cung cấp điện và phương án cấp điện cho các trạm sạc xe điện.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đề nghị, bên cạnh những tiêu chuẩn, quy chuẩn chung đã có, Bộ Khoa học và Công nghệ cần sớm xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật riêng cho các trụ, trạm sạc; việc này cần triển khai khẩn trương để có thể hoàn thành trong tháng 9-2024. Đồng thời, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị Bộ Xây dựng, Bộ Giao thông vận tải bổ sung quy hoạch xây dựng các trạm sạc điện ở tất cả tòa nhà, khu dân cư, trạm dừng nghỉ trên đường cao tốc... Chính quyền địa phương cũng cần rà soát, bổ sung các địa điểm có thể xây dựng được trạm sạc xe điện.

AN BÌNH