Khi nghệ sĩ viết sách

Thêm màu sắc mới cho đời sống văn chương

Những năm qua, Jun Phạm - cựu thành viên nhóm nhạc 365 - đã gây ấn tượng mạnh mẽ trong lòng khán giả khi bộc lộ tài năng viết sách. Đặc biệt, nổi bật trong số đó là cuốn truyện thiếu nhi - “Xứ sở Miên Man” của Jun Phạm được trao giải C tại Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ 7 năm 2024.

“Xứ sở Miên Man” là dự án nghệ thuật ý nghĩa được Jun Phạm ấp ủ trong 4 năm. Với độ dài hơn 300 trang, cuốn sách mang nhiều màu sắc rực rỡ, câu từ giản dị, hồn nhiên, phù hợp với lứa tuổi thiếu nhi. Trong “Xứ sở miên man”, tác giả đã kể câu chuyện về hành trình của ông Thu, người phiêu lưu qua nhiều vùng đất lạ để cứu con gái. Những nhân vật Mì Gói, Tò He, chú Cuội, mẹ Mìn… trong truyện “Xứ sở Miên Man” đã gây thương nhớ cho nhiều em nhỏ. Jun Phạm đã in hơn 15.000 bản, “Xứ sở miên man” và trích một phần doanh thu để quyên góp cho quỹ “Nhịp tim Việt Nam” nhằm hỗ trợ trẻ em mắc tim bẩm sinh có hoàn cảnh khó khăn.

Họa sĩ Lê Thiết Cương tại buổi ra mắt cuốn tản văn “Nhà và người”.

Trên con đường nghệ thuật, Jun Phạm chứng tỏ mình là một nghệ sĩ tài năng kể từ khi còn là thành viên của nhóm 365. Còn với 10 năm qua khi viết sách, Jun Phạm cũng đã sở hữu 3 cuốn tiểu thuyết, 1 tự truyện và 1 sách thiếu nhi, chứng minh cái

Diễn viên Minh Dự cũng là một tên tuổi đáng nể khi “lấn sân” sang văn chương. Cuốn sách đầu tay của nam diễn viên với tựa đề “Hay chúng mình đừng hứa hẹn gì nhau” bán hết 3.000 bản chỉ trong vài ngày phát hành. Tác phẩm thứ hai: “Mình ngồi xuống kể tổn thương trong lòng” được đặt trước tới 10.000 bản trên các sàn thương mại điện tử và đã tiêu thụ trên 30.000 bản.

Minh Dự sinh năm 1995, tốt nghiệp cử nhân Văn học, Trường Đại học Văn iến, TP Hồ Chí Minh. Anh là diễn viên của sân khấu Thế giới trẻ. Với hai tác phẩm của mình, anh tự nhận mình chọn lối viết đơn giản, mộc mạc cốt để truyền tải hết tâm tình qua con chữ. Với anh, “dù viết về những nỗi đau, tôi mong trang sách có thể chữa lành vết thương với những người đồng cảm”.

Ngoài Jun Phạm, Minh Dự, những cái tên được nhiều người nhắc tới chính là diễn viên Hồng Phúc của Nhà hát Kịch Việt Nam khi anh cho cho mắt cuốn sách “Tôi và nỗi buồn không muốn làm khổ nhau nữa”; MC - diễn viên Hải Triều xuất bản cuốn sách “Thương một người đã có người thương” đầy tâm trạng và trải nghiệm; nhạc sĩ Hamlet Trương với hơn 10 ấn phẩm đều gây ấn tượng và bán chạy hàng đầu ở mỗi thời điểm ra mắt...

Và nhắc đến tên tuổi các nghệ sĩ viết văn không thể không nói tới Mạc Can. Không chỉ là diễn viên, nghệ sĩ xiếc tài năng mà ở tuổi 60, ông bất ngờ bước chân vào văn đàn và thành công lớn với tiểu thuyết đầu tay “Tấm ván phóng lao”, được độc giả nồng nhiệt đón nhận. Sau “Tấm ván phóng lao”, Mạc Can xuất bản hàng chục đầu sách ở đủ các thể loại: tiểu thuyết, truyện ngắn, tạp bút… Giới chuyên môn nhận định, văn Mạc Can mộc mạc như chính con người ông. Cũng như ông từng bảo, đừng gọi tôi là nhà văn hay nghệ sĩ gì hết, cứ gọi là Mạc Can là đủ.

Họa sĩ Đỗ Phấn cũng có hàng chục tập sách về Hà Nội như “Đi chơi Bờ Hồ”, “Ngẫm ngợi phố phường”, “Ngồi lê đôi mách với Hà Nội”... Còn họa sĩ Lê Thiết Cương với cuốn tản văn “Nhà và người” dẫn dắt người đọc bước chân vào những ngôi nhà của nhiều văn nghệ sĩ mà anh đã đến...

Lợi thế khi nghệ sĩ viết sách

Có thể nói, ngày càng nhiều nghệ sĩ bước đến với văn chương sẽ góp thêm một giọng điệu, màu sắc mới cho đời sống, thúc đẩy văn hóa đọc.

Nhà thơ Lữ Mai cho rằng đây là tín hiệu tốt. Bằng sự nổi tiếng, các ca sĩ, diễn viên sẽ thu hút nhiều người đến với sách, đọc và yêu thích sách. Không phải ai cũng viết được sách, phải là người có năng khiếu, có tài văn chương.

“Với những lợi thế hoạt động ở lĩnh vực trước đó, khi nghệ sĩ viết sách sẽ thu hút sự chú ý của công chúng, đây là lợi thế của họ. Mặt khác, việc xuất bản sách hiện nay cũng dễ thở hơn xưa rất nhiều, nên khuyến khích các cây bút không chuyên tham gia xuất bản sách” - nhà thơ Lữ Mai chia sẻ.

Thực tế, việc viết sách đòi hỏi nhiều thời gian, tâm huyết và chắc chắn không mang lại thù lao bằng những loại hình nghệ thuật khác, nhưng ngày càng nhiều nghệ sĩ vẫn mạnh dạn bước vào con đường này. Là người trực tiếp chắp bút cho một nghệ sĩ viết sách, nhà thơ Lữ Mai chia sẻ, có một điều cần đặc biệt lưu ý khi nghệ sĩ lấn sân sang mảng văn chương, đấy chính là tránh việc làm tổn thương đến những người thân, bạn bè, đồng nghiệp…

Không thể phủ nhận, viết sách đang là một trào lưu trong giới nghệ sĩ. Những người nổi tiếng luôn nhận được sự quan tâm của đông đảo khán giả cả về đời tư lẫn hoạt động nghệ thuật, thế nhưng, để khán giả đón nhận một cách tích cực thì không phải ai cũng làm được. Có những nghệ sĩ chia sẻ câu chuyện của mình nhưng vô tình lại làm tổn thương đến những người liên quan đến câu chuyện của họ và tác dụng lại thành ngược lại.

“Ngoài ra, việc lăng xê, hô hào quá mức tác phẩm cũng khiến độc giả, báo chí truyền thông phản ánh sai sự thật. Vì vậy, cho dù chỉ là “một câu chuyện đi qua đời” nhưng các nghệ sĩ, khi viết sách, hãy để cho thông điệp của cuốn sách tạo được dấu ấn trong lòng công chúng hoặc chí ít có thể khiến thông điệp ấy tô điểm thêm những gam màu tươi sáng cho đời” - nhà thơ Lữ Mai nhấn mạnh.

Cùng chung ý kiến, nhà văn Đỗ Nhật Phi cho rằng, nếu bản thân tác phẩm của người nghệ sĩ tốt sẽ góp phần tô điểm cho văn hóa đọc. “Có những người nghệ sĩ viết sách ở khía cạnh là người đã nổi tiếng rồi, đồng nghĩa họ có một lượng fan đông đảo. Khi đó, nhiều người mua sách có thể là fan ủng hộ nghệ sĩ mình yêu thích chứ không phải trên phương diện là một người đọc, chính điều đó sẽ tác động tích cực đến những người chưa có thói quen đọc” - nhà văn Đỗ Nhật Phi chia sẻ.

Còn nói như nhà thơ Trần Đăng Khoa, các nghệ sĩ hay người nổi tiếng khi viết sách có lợi thế là bởi bản thân họ đã là một “thương hiệu”, nhiều độc giả tìm đọc sách của họ trước hết vì tò mò.

Tuy nhiên, ở một góc nhìn khác, nhà văn Đỗ Nhật Phi cho rằng, nếu tác phẩm của người nghệ sĩ có những nội dung chưa phù hợp thì đó cũng là một yếu tố gây ảnh hưởng đến nhận thức, suy nghĩ của một bộ phận độc giả, đặc biệt là những độc giả trẻ tuổi. Vì vậy, với một người nổi tiếng khi viết sách, ngoài tài năng thì họ cũng phải rất nỗ lực để khi công bố tác phẩm với tư cách của một nhà văn tự do chứ không phải một nghệ sĩ nổi tiếng, có sức ảnh hưởng, nhiều người hâm mộ.

Hoàng Vân