Khi mẹ là Vlogger: Bị quay phim mọi lúc, tôi chỉ muốn xóa kênh Youtube của mẹ

Câu chuyện của cô bé được chia sẻ trên diễn đàn “Am I The A------?” của Reddit, nơi cô kể lại việc mẹ mình bắt đầu trở thành một vlogger YouTube từ khi cô bước vào cấp trung học, khoảng hai năm trước. Từ đó, mọi khoảnh khắc trong cuộc sống của cô – từ sự kiện ở trường, lớp học thêm, hoạt động ngoại khóa, đến những lúc học bài, nấu ăn, đi nghỉ dưỡng hay thậm chí là khi cô phải đến phòng cấp cứu vì viêm họng liên cầu khuẩn – đều bị mẹ ghi lại và đăng tải công khai.

“Có lần mẹ còn quay cả lúc tôi đi cấp cứu vì lý do gì đó thật sự khó hiểu,” cô bé viết trong bài đăng. Điều khiến cô khó chịu hơn cả là trong khi khuôn mặt và giọng nói của các thành viên khác trong gia đình đều được làm mờ hoặc chỉnh sửa để bảo vệ danh tính, thì riêng cô lại bị để nguyên, không hề được che chắn. Hậu quả là cô bắt đầu bị nhận ra ở trường học, trở thành tâm điểm chú ý không mong muốn.

Cô bé chia sẻ thêm: “Điều tồi tệ nhất là không ai trong phần bình luận hay bất kỳ người đăng ký nào của mẹ thấy có vấn đề gì khi một đứa trẻ chưa dậy thì bị phơi bày trước những nguy hiểm của internet mà không có chút riêng tư nào trong cuộc sống hàng ngày. Thậm chí, những video có mặt và giọng nói của tôi còn thu hút nhiều lượt xem hơn so với những video không có.”

Ảnh minh họa: Getty

Với cảm giác bị xâm phạm nghiêm trọng, cô bé tiết lộ rằng cô muốn xóa hoàn toàn kênh YouTube của mẹ mà không để mẹ biết. Tuy nhiên, cô cũng lo lắng về những hậu quả có thể xảy ra nếu hành động này bị phát hiện. Trong bài đăng, cô hỏi cộng đồng mạng liệu mình có sai khi nghĩ đến việc này hay không.

Cộng đồng Reddit đã nhanh chóng ủng hộ cô bé và đưa ra nhiều lời khuyên. Một người dùng viết: “Nếu kênh đó sử dụng hình ảnh của bạn mà không có sự đồng ý, bạn hoàn toàn có quyền yêu cầu xóa những đoạn clip có mặt mình. Có lẽ không cần xóa cả kênh, nhưng bạn có lý do chính đáng để xóa các đoạn video liên quan đến mình.” Tuy nhiên, cô bé đáp lại rằng vấn đề nằm ở chỗ hầu như mọi video trên kênh đều có sự xuất hiện của cô.

“Tôi đã cố gắng báo cáo kênh và các video của mẹ rất nhiều lần, nhưng YouTube dường như không xử lý nghiêm túc hoặc mất quá nhiều thời gian để xem xét. Bạn bè tôi thì chỉ trêu chọc rằng tôi nổi tiếng vì mẹ tôi có 300 người đăng ký,” cô than phiền.

Trước tình huống này, nhiều người khuyên cô bé nên cân nhắc hành động pháp lý, trong khi một số khác đưa ra các giải pháp thực tế hơn. Một ý kiến sáng tạo được đưa ra là: “Mỗi lần mẹ quay phim, cứ liên tục nói ‘Tôi không đồng ý bị ghi hình’ để làm hỏng mọi cảnh quay có bạn. Hoặc bật nhạc có bản quyền thật to để YouTube tự động gỡ video xuống mà bạn không phải trực tiếp đối đầu với mẹ.” Cô bé đáp lại: “Ý tưởng thông minh đấy.”

Sự việc này cũng đặt ra câu hỏi lớn hơn về quyền riêng tư của trẻ em trong thời đại mạng xã hội, đặc biệt khi ngày càng nhiều bậc cha mẹ biến con cái thành “nội dung” để thu hút lượt xem. Ở Mỹ, một số bang đã ban hành luật để bảo vệ trẻ em xuất hiện trên các nền tảng trực tuyến.

Chẳng hạn, bang Illinois vào tháng 8/2023 đã thông qua luật yêu cầu cha mẹ phải bồi thường tài chính cho các “ảnh hưởng viên nhí” – trở thành bang đầu tiên thực hiện điều này. Đến tháng 9/2024, California cũng ban hành luật mới, được ủng hộ bởi cựu ngôi sao Disney Demi Lovato, nhằm bảo vệ tài chính cho trẻ em làm nội dung trực tuyến. Luật này mở rộng từ Luật Jackie Coogan trước đó, yêu cầu cha mẹ dành 15% thu nhập của con vào quỹ tín thác để con cái nhận lại khi đủ 18 tuổi, nay bao gồm cả các nhà sáng tạo nội dung nhí.

Bang Minnesota thì học theo mô hình của California, bổ sung quy định rằng nếu trẻ em xuất hiện trong ít nhất 30% nội dung của một người sáng tạo, phải lưu giữ hồ sơ về sự tham gia và bồi thường tài chính của trẻ. Đặc biệt, luật này cho phép trẻ vị thành niên từ 13 tuổi trở lên yêu cầu xóa nội dung có hình ảnh của mình, theo thông tin từ website Hạ viện Minnesota.

Câu chuyện của cô bé không chỉ là vấn đề cá nhân mà còn phản ánh một thực trạng đáng lo ngại: nhiều trẻ em đang bị cha mẹ vô tình hay cố ý biến thành công cụ kiếm tiền hoặc thu hút sự chú ý trên mạng xã hội mà không được bảo vệ đầy đủ. Đối với cô bé này, việc phải đối mặt với sự công khai không mong muốn từ chính người thân khiến cô rơi vào tình thế khó xử – vừa muốn bảo vệ bản thân, vừa không muốn làm tổn thương mối quan hệ với mẹ.

Hiện tại, cô bé vẫn đang cân nhắc các lựa chọn của mình, từ việc áp dụng những mẹo nhỏ như phá hỏng cảnh quay, đến việc tìm kiếm sự hỗ trợ từ pháp luật. Dù kết quả ra sao, câu chuyện của cô là lời cảnh tỉnh cho các bậc phụ huynh về trách nhiệm bảo vệ quyền riêng tư của con cái trong kỷ nguyên số.

Ngọc Bảo (Theo People)