Khẩu chiến giữa Elon Musk và Wikipedia về dòng mô tả 'chào kiểu Hitler'

Elon Musk ăn mừng trong một sự kiện ủng hộ Tổng thống Donald Trump hôm 20/1. Ảnh: Reuters.

Cử chỉ mà nhiều người cho là màn chào “kiểu Đức quốc xã” (hay chào kiểu Hitler) của Elon Musk đã đủ gây tranh cãi trên mạng xã hội, và giờ lại xuất hiện thêm tranh cãi: Musk đang châm chọc trang bách khoa toàn thư Wikipedia và kêu gọi hủy bỏ trang, sau khi màn “chào kiểu Hitler” của ông xuất hiện trên trang.

Cuộc chiến khiến hai trong số những gã khổng lồ công nghệ nổi tiếng nhất trên Internet chống lại nhau, đồng thời làm nổi bật những đặc điểm hoàn toàn đối lập giữa mạng xã hội X của Musk và Wikipedia, do doanh nhân người Mỹ Jimmy Wales thành lập.

Musk, với tư cách là chủ sở hữu đa số của mạng xã hội X, là người đứng sau xu hướng nới lỏng các quy tắc kiểm duyệt nội dung gần đây, điều này đã cho phép lan truyền thông tin sai lệch trên nền tảng truyền thông xã hội của ông, đồng thời tự định vị mình là cánh tay phải của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Mặc dù sự thù địch hiện nay của Musk đối với Wikipedia chủ yếu đến từ việc trang này đăng tải về pha “chào kiểu Hitler” của ông, mục tiêu trung lập của Wikipedia vốn đã khiến nó trở thành đối thủ tự nhiên của X.

Wikipedia và các phương tiện truyền thông nói chung – các bên mà Musk ngày càng chỉ trích mãnh liệt hơn – cũng gây ra mối đe dọa khi buộc ông phải chịu trách nhiệm khi tự đẩy mình vào trung tâm chính trị của Mỹ.

Jimmy Wales, đồng sáng lập Wikipedia. Ảnh: SCMP.

Trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 12/2024 với tạp chí Intelligencer của New York, ông Wales cho biết mục đích của Wikipedia là để cho các biên tập viên tạo ra nội dung “rõ ràng và thừa nhận những quan điểm khác nhau” ngay cả trong bối cảnh “cảm giác chia rẽ, đảng phái, chiến tranh văn hóa...đang gia tăng".

Hiện tại, trang Wikipedia nhìn chung được coi là đáng tin cậy mặc dù được viết bởi một cộng đồng tình nguyện viên.

Cuộc khẩu chiến giữa Musk và Wales bắt đầu sau khi vị tỷ phú khiến nhiều người ngạc nhiên với điệu bộ khoa trương tại sự kiện nhậm chức của Tổng thống Trump.

Trong lúc cảm ơn những người ủng hộ vì đã đưa ông Trump trở lại Nhà Trắng, Musk dùng tay phải vỗ nhẹ vào ngực trái rồi đưa tay ra với lòng bàn tay mở. Sau đó ông quay lại đám đông phía sau và làm tương tự.

Kể từ hôm 22/1, cả mục tiểu sử của Elon Musk cũng như mục “Chào kiểu Đức Quốc xã” của Wikipedia đều cập nhật tình tiết này.

Nội dung được Wikipedia có nội dung: “Trong bài phát biểu tại lễ nhậm chức lần thứ hai của ông Trump, Musk đã hai lần giơ cánh tay phải của mình về phía đám đông theo góc hướng lên trên. Cử chỉ này được so sánh với kiểu chào của Đức Quốc xã hoặc kiểu chào của phát xít. Musk phủ nhận mọi ý nghĩa đằng sau cử chỉ đó”.

Để đáp trả, Musk tấn công cả Wikipedia và các phương tiện truyền thông tin tức khác, cho rằng cả hai đều khuyến khích thông tin sai lệch.

“Vì thông tin tuyên truyền trên các phương tiện truyền thông truyền thống được Wikipedia coi là một nguồn ‘hợp lệ’, nên nó tự nhiên trở thành một phần mở rộng của truyền thông truyền thống!”, Musk viết.

Ông cũng kêu gọi những người ủng hộ mình “hủy quỹ” Wikipedia.

Chỉ trích Musk về việc mua X vào năm 2022 với giá 44 tỷ USD, ông Wales trả đũa rằng: “Tôi nghĩ Elon không hài lòng vì Wikipedia không phải để bán”.

Được điều hành bởi tổ chức phi lợi nhuận Wikimedia Foundation, Wikipedia được xem như một ngoại lệ trong bối cảnh Internet ngày nay vốn bị thống trị bởi Google và Meta. Trang web này dường như tái hiện lại những ngày đầu lý tưởng của web, khi chủ trương tận dụng công sức của các tình nguyện viên để cung cấp nguồn tài nguyên, kiến thức miễn phí.

Ông Wales đặt câu hỏi cho Musk rằng liệu có “điều gì mà anh cho là không chính xác trong mô tả đó không?”, và thêm rằng đó không phải là tuyên truyền mà là “sự thật”.

Được thành lập vào ngày 15/1/2001, trang web Wikipedia bắt đầu bằng tiếng Anh nhưng trong vòng 2 tháng đã ra mắt phiên bản tiếng Đức và tiếng Thụy Điển. Trang web này giờ được dịch sang hàng trăm ngôn ngữ.

“Tôi có thể nói rằng sự suy giảm niềm tin vào báo chí và chính trị là khá nghiêm trọng, điều này trong một số trường hợp khiến mọi người cảm thấy tức giận và lạc lối”, ông Wales nói với tờ Intelligencer.

“Chúng tôi luôn cố gắng giữ thái độ trung lập, cố gắng tỏ ra rõ ràng”, ông nói thêm.

Huyền Chi